دره انار خوزستان | دره ای سبز و رویایی در دل بیابان

اگرچه شاید کمتر کسی انتظار داشته باشد تا در بیابانی بی‌آب و علف به یک باره سر از دره‌ای سرسبز با چشمه‌ها و آبشاری پرآب و گوارا برسد، ولی در بیابان‌های خوزستان همچین عجایبی وجود دارد. این مکان اعجاب‌انگیز و زیبا که در نزدیکی شهر گتوند و شهرستان دزفول قرار دارد، به دره انار گتوند یا خوزستان شهرت یافته است. شاید برایتان جالب باشد که خوزستان در عین آنکه اقلیم گرم و خشکی دارد، ولی پرآب‌ترین استان ایران است و جاذبه‌های طبیعی متعدد و متنوعی دارد؛ حال اینکه چرا چنین استان زیبا و پر از منابع آبی، سال‌هاست مردمانی دارد که با مشکلات بی‌آبی و آلودگی آب شهری سروکله می‌زنند، بحث دیگری است.

اگر کنجکاو شده‌اید که حالا چرا دره انار؟ در جواب باید بگویم که دلیلش وجود درختان سبز اناری است که دانه‌های انارش همچون یاقوت و زمرد می‌درخشند و طعم بی‌نظیری دارند. اکنون که برای آشنایی با دره انار خوزستان لحظه‌شماری می‌کنید، بهتر است تا وقت را تلف نکنیم و بریم سر اصل مطلب؛ پس شما نیز مانند همیشه با ما در پته همراه شوید تا از جوانب مختلف به بررسی این دره زیبا و جاهای دیدنی آن بپردازیم.

دره انار کجاست؟

دره انار در 25 کیلومتری شمال شهرستان گتوند و جنوب سردشت واقع شده است و به‌عنوان یکی از جاذبه‌های طبیعی و شگفت‌انگیز استان خوزستان شناخته می‌شود. در واقع این دره در بخش مرکزی شهرستان گتوند و در محدوده منطقه کیارس قرار دارد. از طرفی این دره در فاصله حدود ۷۱ کیلومتری شرق شهرستان دزفول واقع شده است و همین موضوع باعث شده تا اهالی این شهر در روزهای تعطیل و هر از گاهی راهی این دره شوند. برخلاف آب‌وهوای گرم و بیابانی اطراف، دره انار به‌دلیل جریان داشتن آب خنک و گوارا، چشمه‌ها و دیواره‌های پوشیده از خزه، هوای معتدلی دارد. درختان انار و انجیر نیز به زیبایی و خُرَّمی این منطقه افزوده‌اند و با پیاده‌روی در محدوده این دره می‌توان آبشار و حوضچه‌های زیبایی را مشاهده کرد.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

جاهای دیدنی ویتنام را بشناسید

بهترین مسیر دسترسی به دره انار

اول اینکه شما باید برای بازدید از دره انار خوزستان، از شهرهای دزفول یا گتوند اقدام کنید. اگر از دزفول حرکت می‌کنید که حدود 1 ساعت و 30 دقیقه در مسیر خواهید بود؛ در حالی که در طرف مقابل، برای سفر به دره انار، آن هم از گتوند، باید یک مسیر ۳۰ دقیقه‌ای را طی کنید تا در نهایت به این دره برسید. مسیری که از گتوند به دره انار منتهی می‌شود با یک پل پرزین کاملا آسفالت شده که البته یک کیلومتر آخر آن خاکی است، شما را به ورودی این دره هدایت می‌کند.

پس از رسیدن به پل پرزین و عبور از آن به ورودی دره انار می‌رسید. این ورودی با چندین پله سنگی به دره متصل شده است و با ادامه مسیر به‌مرور متوجه صدای جریان آب می‌شوید. در همین راستا با اندکی پیاده‌روی به آبشار 5 متری و حوضچه‌های پر آب و زلالی خواهید رسید که به لطف جریان دائمی آب، مکان مناسبی برای آب‌تنی و تفریحات آبی فراهم آورده است. ضمنا همراه داشتن لباس مناسب، آب آشامیدنی کافی و تجهیزات لازم برای دره‌نوردی و عکاسی از مناظر بکر این منطقه، به شما، گردشگران عزیز توصیه می‌شود.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

 جاهای دیدنی اصفهان در شب

اگر قصد دارید تا از شهرها و دیگر استان‌های مجاور یا غیرمجاور به دره انار سفر کنید، می‌توانید با تهیه بلیط پرواز به مقصد فرودگاه اهواز یا دزفول، در وقت و هزینه‌های خود صرفه‌جویی لازم به عمل آورید؛ هرچند که با استفاده از روش‌های زمینی سفر اعم از اتوبوس، قطار و خودروی شخصی نیز می‌توانید برای بازدید از این دره اقدام کنید. از مبدا شهرهای تهران و اهواز به مقصد دره انار به‌ترتیب 824 کیلومتر (9 ساعت) و 125 کیلومتر (1 ساعت و 35 دقیقه) فاصله وجود دارد.

طبیعت دره انار

دره انار همانطور که اشاره شد، در دل منطقه‌ای بیابانی واقع شده است و این در حالی است که به‌طرز عجیبی فضایی سرسبز و خنک را در این اقلیم خشک ایجاد کرده است. این دره دارای دیواره‌های بلند و پوشش گیاهی غنی و متنوعی است که خنکا و عطر مطبوعی را در فضای آن ایجاد کرده است؛ به‌طوری که حتی در فصل تابستان نیز دمای این دره بین ۱۵ تا ۲۰ درجه خنک‌تر از بیرون آن است. دیواره‌های دره با خزه‌ها و پوشش گیاهی سرسبز پوشیده شده‌اند که در فصول بهار و تابستان جلوه‌ای زیبا به این مکان می‌بخشد.

طبیعت زیبای دره انار شامل مجموعه‌ای از درختان بومی و گیاهان متنوع است که فضای منحصربه‌فرد و دل‌انگیزی را ایجاد کرده‌اند. در این دره، گونه‌های نادری از درختان از جمله بید، گز و البته انار به‌وفور یافت می‌شود و همراه با بوته‌ها، درختچه‌های وحشی و گیاهان مقاوم در برابر خشکی، پوششی سبز و یک‌دستی را تشکیل داده‌اند. این درختان ضمن زیبایی بخشیدن به دره، سایه‌های خنکی در طول مسیر فراهم می‌کنند که پیمایش دره را برای گردشگران آسان‌تر می‌سازد. البته لازم به ذکر است که به‌دلیل وجود دیواره‌های صخره‌ای و تنگه‌های باریک در برخی نقاط دره انار، باید از میان صخره‌ها و با ورود به آب به مسیر خود ادامه دهید.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

جنگل دالخانی رامسر؛ همه چیز درباره سفر به بهشت گمشده شمال

دیواره‌های سنگی و باریک دره نیز با رویش گیاهان کوچک، سرخس و خزه‌ها پوشیده شده‌اند و چشم‌اندازهای زیبا و طبیعی جذابی در اقصی نقاط دره انار ایجاد کرده‌اند. بادام کوهی، گَوَن، درختچه‌های زرشک و گیاهان دارویی چون بابونه و آویشن نیز در این دره یافت می‌شوند که دارای مصارف مختلف و مفیدی هستند.

پوشش جانوری دره انار

دره انار با داشتن آب‌وهوای خنک‌تر نسبت به بیابان‌های اطراف و وجود آبشارها و چشمه‌های فراوان، شرایط مناسبی برای حیات وحش و جانوران مختلفی فراهم کرده است. از جمله گونه‌های جانوری این دره می‌توان به روباه، خرگوش و پرندگانی چون کبک و عقاب اشاره کرد. همچنین برخی از طبیعت‌گردان، خبر از زیست گونه‌های مختلف مار اعم از زهردار و غیرسمی، مارمولک و دیگر خزندگان در دره انار داده‌اند که حاکی از تنوع بالای اکوسیستم آن است. این تنوع بالای زیست‌محیطی باعث شده تا در کنار چشم‌اندازهای سرسبز، دره انار به مقصدی محبوب برای طبیعت‌گردان و افراد علاقه‌مند به حیات وحش تبدیل شود.

بهترین زمان بازدید از دره انار

برای سفر به دره انار خوزستان و غرق شدن در زیبایی‌های این دره، بهتر است تا یک برنامه سفری دقیق آماده کنید. پیشنهاد ما به شما این است که بازدید از این دره را به بهار، تابستان، اوایل پاییز و اواخر زمستان موکول کنید. در این اوقات، دمای هوا نسبتا معتدل‌تر است و شرایط مناسبی برای پیاده‌روی و کوه‌پیمایی فراهم می‌شود. همچنین پیشنهاد می‌شود که از همان صبح زود سفر خود را آغاز کنید تا از تابش مستقیم نور و گرمای خورشید در اواسط روز جلوگیری به عمل آورید. از طرفی به‌علت خنکی هوا در داخل دره، پیمایش مسیر آسان‌تر خواهد بود. از آنجایی که برای عبور از برخی بخش‌های دره، لازم است تا حدودی در آب فرو روید، بهتر است پیش از سفر از وضعیت جوی منطقه مطلع شوید؛ چرا که بارندگی شدید می‌تواند خطر سیلاب را افزایش دهد و شما را در دره گرفتار کند.

دیدنی های دره انار گتوند

دره انار گتوند با مناظر زیبا و بعضا شگفت‌انگیز خود، مسیرهای باریک و چالش‌برانگیز، پوشش گیاهی متنوع، قندیل‌های طبیعی و آبشارهای زیبا و چشمه‌های خنکی که دارد، توجه بسیاری از گردشگران مخصوصا طبیعت‌گردان را به خود جلب کرده است. البته درختان انار که نام این دره نیز از آن‌ها گرفته شده، در بخش‌های مختلف و مسیر پیمایش این دره قابل مشاهده هستند و اتفاقا در فصل پاییز، جلوه زیبا و رنگارنگی به دره می‌بخشند.

اینکه برای کاوش دقیق و کامل دره انار باید قسمتی از مسیر را از میان آب عبور کنید، بر هیجان و جذابیت این سفر می‌افزاید. سفر به دره انار ضمن آنکه فرصتی برای آشنایی بیشتر و مشاهده طبیعت زیبای خوزستان است، فرصت خوبی برای افزایش حس آرامش و دوری از شلوغی‌های زندگی شهری است. در ادامه بیشتر بر دیدنی‌های دره انار گتوند دقیق خواهیم شد و شما را با وجوه مختلف زیبایی‌های این دره آشنا می‌کنیم.

قندیل های طبیعی

شاید کمتر کسی باشد که از وجود قندیل‌های طبیعی دره انار گتوند خبر داشته باشد و اگر هم کسی این قندیل‌ها را مشاهده کرده باشد، به احتمال زیاد به زیبایی قندیل‌های طبیعی این دره شهادت می‌دهد. این قندیل‌ها که در طول سالیان طولانی در اثر جریان بی‌وقفه آب و فرسایش سنگ‌ها شکل گرفته‌اند، جلوه‌ای ستودنی به دره می‌دهند. قطرات آبی که از دیواره‌ها و سقف‌های سنگی چکه می‌کند و صدایی که در محیط پخش می‌شود، خبر از وجود این قندیل‌های زیبا می‌دهد.

قندیل‌های طبیعی دره انار را می‌توان در طول پیمایش مسیر مشاهده کرد، کما اینکه شاید در وهله اول متوجه اوج زیبایی آن‌ها نشوید؛ ولی اگر دقت بیشتری به خرج دهید، حین مشاهده این قندیل‌ها، با بازتاب نور خورشید در آن‌ها، متوجه منظره‌ای رویایی و دل‌انگیز می‌شوید که از پیش تصور آن را نمی‌کردید. برای مشاهده قندیل‌های طبیعی دره انار گتوند، باید مسیری کوهپیمایی و پیاده‌روی حدود ۳۰ دقیقه کنید که از همان ورودی دره آغاز می‌شود.

آبشار و چشمه های طبیعی

آبشار و چشمه‌های طبیعی از دیگر جاذبه‌های دیدنی دره انار گتوند هستند که گردشگران را مجذوب زیبایی‌های خود می‌کنند. در واقع این دره با آبشارهای زیبایی که در مسیر آن قرار دارد و همچنین چشمه‌های طبیعی که از دل کوهستان جاری می‌شود، محیطی آرامش‌بخش و دنج برای طبیعت‌گردان فراهم آورده است. بهترین زمان برای بازدید از آبشار و چشمه‌های و طبیعی دره انار، فصول بهار و تابستان است؛ زیرا حجم آب این آبشار و چشمه‌ها به‌دلیل بارندگی‌های فصلی در اوج ظرفیت خود هستند و طبیعت اطراف نیز سبز و دیدنی است. از طرفی دمای هوا در این فصول برای آب‌تنی در حوضچه آبشار دره مناسب است. ارتفاع آبشار دره انار در فصل بارندگی به ارتفاع 5 متر می‌رسد و عمق آب حوضچه این آبشار در بهترین حالت برای آب‌تنی و سایر تفریحات آبی مناسب است.

دیدنی های اطراف دره‌ انار

البته که زیبایی‌های دره انار فقط به فضای داخلی آن خلاصه نمی‌شود و در اطراف این دره نیز مجموعه‌ای از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی وجود دارد که گردشگران زیادی به‌واسطه همین جاهای دیدنی راهی دره انار گتوند می‌شوند. ساحل رودخانه کارون با مناظر زیبا و خاطره‌انگیز خود از جمله مناطقی است که طبیعت‌گردی در خوزستان را برای بازدیدکنندگان لذت‌بخش می‌کند. همچنین از آثار باستانی نزدیک به این دره غافل نشوید که «قلعه رستم» نام دارد و قدمت آن به دوران ساسانی بازمی‌گردد.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

فاصله تهران تا اهواز | مقایسه مسیر با ماشین، اتوبوس، قطار و هواپیما

از دیگر جاذبه‌های طبیعی دره انار گتوند می‌توان به باغ‌های مرکبات و بیشه‌زارها اشاره کرد که با سرسبزی و طراوت خاص خود، فضایی آرامش‌بخش ایجاد کرده‌اند. سنگ اژدها نیز با ظاهری خاص و عجیب در دل طبیعت اطراف این دره جای گرفته و باعث تعجب و کنجکاوی بازدیدکنندگان می‌شود. از این جاهای دیدنی که بگذریم، به کوه طبل خانه و گلوگرد می‌رسیم که برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و طبیعت‌گردی مقاصد مناسبی هستند. دخمه‌های اسرارآمیز و تاریخی دره انار هم که تکه آخر پازل جاهای دیدنی اطراف این دره هستند، توجه بسیاری از علاقه‌مندان به آثار باستانی را به خود جلب کرده‌اند. پس اگر توجه شما هم به این جاهای دیدنی جلب شد و قصد دارید تا در طول سفر به دره انار از آن‌ها دیدن کنید، در ادامه با ما همراه باشید.

ساحل رودخانه کارون

رود کارون، با ۹۵۰ کیلومتر طول، بزرگ‌ترین و تنها رودخانه قابل کشتیرانی ایران است که از استان خوزستان می‌گذرد و دره انار هم در نزدیکی این رودخانه واقع شده است. در کنار این رودخانه، شهرهایی همچون اهواز و شوشتر قرار دارند که از گذشته‌های دور به‌دلیل هم‌جواری با آب کارون، رشد و توسعه فراوانی یافته‌اند. ساحل رودخانه کارون در اهواز به یک مکان گردشگری محبوب تبدیل شده است و مخصوصا در طول شب، با نورپردازی‌های پل سفید چشم‌اندازهای زیبایی را پیش روی گردشگران قرار می‌دهد.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

روستای پامنار دزفول؛ بهشتی در دل خوزستان

این رود که سرچشمه آن در ارتفاعات زردکوه بختیاری قرار دارد، ضمن آنکه منبع اصلی آب شرب و کشاورزی منطقه است، در زمینه‌های اقتصادی نیز نقش مهم و موثری دارد. شاید تصور این حقیقت زیاد دور از ذهن نباشد که انتقال کالاهای تجاری از بنادر جنوبی کشور به این منطقه از طریق آب‌های کارون انجام می‌شود. پس اگر قصد داشتید در اطراف دره انار گتوند سری بجنبانید، کرانه رودخانه کارون را فراموش نکنید که سخنان ناگفته بسیاری با غریبه‌های آشنا دارد.

قلعه رستم

قلعه رستم یکی از آثار تاریخی ارزشمند اطراف دره انار است که در شمال شهر گتوند و در نزدیکی ساحل غربی رود کارون قرار دارد. این قلعه که قدمت آن به دوران ساسانیان بازمی‌گردد، به‌دلیل موقعیت استراتژیکش و قرارگیری در مسیر عبور کاروان‌ها و عشایر، نقش مهمی در حفاظت از منطقه داشته است. ساختار این قلعه با بهره‌گیری از صخره‌های طبیعی طراحی شده و شامل دیوارهای بلند، برج‌های دفاعی و اتاق‌های مختلف است که از مصالحی چون سنگ و ملات گچ ساخته شده‌اند. تمامی این خصوصیات باعث شده‌اند تا این قلعه در برابر حملات احتمالی مقاوم باشد و امنیت منطقه را فراهم کند​. لازم به ذکر است که شما می‌توانید ضمن بازدید از قلعه رستم، از دیگر جاذبه‌های تاریخی نزدیک به این قلعه از جمله پل بند قلعه رستم، نهر جوبند و بقعه شاه سلیمان نیز دیدن کنید.

باغ های مرکبات

باغ‌های مرکبات در اطراف دره انار، یکی از جذابیت‌های طبیعی خاص منطقه خوزستان هستند که بازدید از آن‌ها در چنین سفری خالی از لطف نیست. در این باغ‌ها انواع مرکباتی همچون پرتقال، نارنگی، گریپ‌فروت و لیمو کاشت و برداشت می‌شوند که به‌دلیل شرایط آب و هوایی مناسب این منطقه، محصولی مرغوب و طعمی مطلوب از خود ترشح می‌کنند. برداشت مرکبات معمولا از اواسط تابستان شروع و تا پایان زمستان ادامه می‌یابد. با بازدید از این باغ‌ها ضمن آنکه فرصتی برای مشاهده مناظر سرسبز و طراوت محیط اطراف دره انار بدست می‌آورید، با نحوه باغبانی و کشاورزی هم تا حدودی آشنا می‌شوید و مکان مناسبی برای تفریح و استراحت پیدا می‌کنید.

بیشه زارها

بیشه‌زارهای اطراف دره انار گتوند یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی این منطقه هستند که با تنوع گیاهی و محیط سرسبزی که دارد، شباهت زیادی به پوشش گیاهی درون دره دارد. این بیشه‌زارها در فصل بهار و تابستان به اوج زیبایی خود می‌رسند و مکانی آرام و دلپذیر برای گذراندن اوقات فراغت به‌نظر می‌رسند. بیشتر گردشگران به‌دلیل شرایط معتدل آب‌وهوایی و چشم‌اندازهای طبیعی این بیشه‌زارها و البته مسیر دسترسی آسان‌تر، در عوض سفر به دره انار، این بیشه‌زارها را به‌عنوان مقصد سر خود انتخاب می‌کنند.

لازم به ذکر است به‌دلیل نزدیکی بیشه‌زارهای این منطقه به شهرستان‌های دزفول و اندیکا، مسیرهای دسترسی به این منطقه به خوبی علامت‌گذاری شده است. توصیه می‌شود که پیش از سفر، تجهیزات لازم برای پیاده‌روی در مسیرهای خاکی و تا حدودی ناهموار را فراهم کنید.

سنگ اژدها

سنگ اژدها یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی و البته شگفت‌انگیز در مسجد سلیمان و نزدیک دره انار است که با شکل و ظاهری متفاوت و تماشایی، توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب کرده است. این سنگ با ساختار طبیعی خود به شکل اژدها دیده می‌شود و به‌دلیل شباهت جالبش به یک اژدهای بزرگ، نام «سنگ اژدها» را به یدک می‌کشد. بنابر نقل اهالی منطقه، این سنگ به‌مرور زمان و تحت تاثیر فرسایش و تغییرات زمین‌شناسی به این شکل درآمده و در کنار زیبایی بصری‌اش، باعث برانگیختن کنجکاوی بازدیدکنندگان درباره منشا شکل‌گیری آن می‌شود؛ پس بدین واسطه می‌توان اظهار داشت که این سنگ به هیچ عنوان ساخته دست بشر نیست.

کوه طبل خانه

کوه طبل خانه که در 5 کیلومتری شهرستان گتوند واقع شده است، یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی و تاریخی اطراف دره انار به‌شمار می‌رود. این کوه به‌دلیل قرارگیری دخمه‌های باستانی گتوند در دامنه‌اش، مورد توجه بسیاری از گردشگران و مورخان قرار گرفته است. لازم به ذکر است که دخمه‌ها یا گوردخمه‌ها، مکان‌هایی هستند که در ادوار مختلف تاریخ ایران باستان به‌عنوان آرامگاه مورد استفاده قرار می‌گرفتند. همانطور که احتمالا قابل حدس است و به اعتقاد برخی از محققان، این گوردخمه‌ها به مذهب باستانی زرتشتیان و روش‌های تدفین مرتبط‌اند و گویا دامنه کوه طبل خانه را به‌عنوان مکانی مقدس و امن، کنده‌اند.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

جاهای دیدنی دزفول؛ شهری کهن در خطه سبز خوزستان

بازدید از این کوه و دخمه‌ها، چندان دشوار نیست و شما می‌توانید با وسایل نقلیه شخصی یا عمومی به آن دسترسی پیدا کنید. نزدیکی این مکان به شهر و ایجاد یک پارک کوهستانی در اطراف آن، باعث شده است تا رفاه حال بازدیدکنندگان به مراتب بهتر و کامل‌تر فراهم شود. بازدید از این کوه و دخمه‌های تاریخی آن رایگان است و به‌دلیل اهمیت فرهنگی و معنوی آن‌ها، به‌مرور علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران باستان بیشتر شد.

سخن پایانی

دره انار خوزستان، این جادوی سبزی که در دل بیابان‌های داغ جنوب ایران نهفته است، شما را به سفر در قلب طبیعتی آرام و پرشکوه دعوت می‌کند؛ اگرچه در این دعوت معمایی هم نهفته است و آن وجود این دره سرسبز در دل بیابان خشک و بی‌آب و علفی است که شاید موجودیت آن برای برخی دور از ذهن تصور شود. گام برداشتن در میان این دره، همچون قدم زدن در رویای زنده‌ای است که هر گوشه‌اش صدای زمزمه‌های طبیعت در حال نواخته شدن است. از صخره‌های چشم‌نواز و قندیل‌های شگفت‌انگیز گرفته تا آبشارها و چشمه‌های زلال، هر یک شما را به سفری خاطره‌انگیز فرا می‌خوانند و شما را با زیبایی‌های طبیعت هم‌سفر می‌کنند. ضمنا مانند همیشه نظرات خود را درباره انی مقاله با ما به اشتراک بگذارید و انتقاد یا پیشنهادات خود را به‌صورت مستقیم برای ما ارسال کنید.

سوالات متداول