خانه های تاریخی شیراز | جاذبه‌های کمتر دیده شده شهر شعر و ادب

شیراز، شهری با تاریخ و فرهنگی غنی می‌باشد که همیشه یکی از مقاصد سحرآمیز برای گردشگران بوده است. یکی از مهم‌ترین جذابیت‌های این شهر، خانه‌های تاریخی‌ آن است که هرکدام داستان‌هایی شنیدنی از روزگاران گذشته را در دل خود جای داده‌اند. قدم گذاشتن در این خانه‌ها، فرصتی برای دیدن معماری زیبا و خاص ایرانی بوده و پنجره‌ای به زندگی مردم دیروز است. هر کدام از این خانه‌ها، یک یادگاری از تاریخ هستند که می‌توانند ما را با رازهای زندگی و تغییرات اجتماعی آشنا کنند. در این مطلب می‌خواهیم بهترین خانه های تاریخی شیراز را به شما معرفی کنیم؛ اگر شما هم عاشق جاذبه‌های تاریخی کشورمان هستید، ادامه مقاله را از دست ندهید. با خرید بلیط هواپیما شیراز هم می‌توانید با هزینه مناسب و در کمترین زمان، به این شهر سفر کنید.

خانه ضیائیان

خانه ضیائیان یکی از مکان‌های دیدنی و تاریخی شیراز است که در محله‌ای قدیمی به نام سنگ سیاه واقع شده و زیبایی‌ها و غنای فرهنگی این شهر را به تصویر می‌کشد. این خانه به یکی از شخصیت‌های معروف شیراز به نام ضیایی تعلق داشته و داستان‌هایی از دوران قاجار را با خود حمل می‌کند. بیش از یکصد سال از عمر این بنا می‌گذرد و همچنان در دل تاریخ و بافت فرهنگی شهر جا خوش کرده است.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

آبشار درزو | خنکای دلنشین آبی گوارا در دل عسلویه!

هر چند که خانه ضیائیان، سادگی را به نمایش می‌گذارد و برخلاف کاخ‌ها و عمارت‌های اعیانی، از تزیینات پرزرق و برق برخوردار نیست، اما زیبایی خاصی دارد که در نوع خود بی‌نظیر است. یکی از ویژگی‌های بارز این خانه، هنر کاشی‌کاری هفت‌رنگ آن است که با استفاده از رنگ‌های زنده و شاداب، جلوه‌ای خاص و مسحورکننده ایجاد می‌کند. ترکیب هنر معماری ساده با کاشی‌کاری‌های رنگین و جذاب، احساس دلنشینی را به بازدیدکنندگان هدیه می‌دهد.

وقتی قدم به داخل خانه ضیائیان می‌گذارید، احساس می‌کنید که در دنیایی دیگر قرار گرفته‌اید؛ دنیایی پر از داستان‌ها و یادگاری‌هایی که روی کاشی‌های خوش‌رنگ این بنا نقش بسته‌اند. این کاشی‌های زیبا روی دیوارهای حیاط، حاشیه درها و پنجره‌ها تزئین شده و فضایی گرم و صمیمی را به وجود آورده‌اند. خانه ضیائیان دارای بخش‌های مختلفی از جمله شاه‌نشین، اتاق‌های چهاردری و سه‌دری، ایوان، مطبخ، حمام و سرداب است که هر کدام داستان‌های خاص خودش را دارند و به بازدیدکنندگان فرصتی می‌دهند تا با فرهنگ و سبک زندگی مردم در آن دوران آشنا شوند. این خانه در دهه هشتاد، مرمت شده و به هنرسرای شیراز تبدیل گشته است. 

آدرس خانه ضیائیان: منطقه ۸ شهرداری، محله تاریخی سنگ سیاه، خیابان قاآنی شمالی، کوچه مقنی‌ها

خانه زینت الملوک

خانه زینت الملک یکی از زیباترین و جذاب‌ترین بناهای تاریخی شیراز است که معماری اصیل ایرانی از دوره قاجار را به تصویر می‌کشد. معماری خانه زینت الملک بسیار شگفت‌انگیز است. آینه‌کاری‌های زیبا، گچ‌بری‌های هنرمندانه و کاشی‌کاری‌هایی که هر کدام داستانی برای خود دارند، جلوه‌ای بی‌نظیر به فضای داخل خانه می‌بخشند. همچنین نقاشی‌های جذابی که روی سقف‌های چوبی این بنا کشیده شده، نماینده ذوق و سلیقه هنری سازندگان آن زمان است.

امروزه، خانه زینت الملک به موزه مادام توسو هم مشهور است. این نام به دلیل شباهت ساختاری بنا با موزه معروف لندن و همچنین، وجود تندیس‌های مشاهیر درون آن انتخاب شده است. از شاپور اول ساسانی گرفته تا کریم‌خان زند و شاعران بزرگی مانند سعدی، هر کدام با تندیس‌های خود به نوعی در این موزه زنده هستند. این تندیس‌ها می‌توانند بیننده را با قصه‌های تاریخی و فرهنگی کشورمان آشنا کرده و حس تعلق به تاریخ را در آن‌ها بیدار کنند.

آدرس خانه زینت الملک: محله گودعربان، خیابان لطفعلی‌خان زند، جنب نارنجستان قوام محله گودعربان، خیابان لطفعلی‌خان زند، جنب نارنجستان قوام

خانه فروغ الملک

خانه فروغ الملک یکی از جواهرات نهفته در بافت تاریخی شیراز است. این خانه نمایی از معماری زیبا و اصیل ایرانی را به نمایش می‌گذارد. خانه فروغ الملک در محله سنگ سیاه و در کنار بقعه بی‌بی دختران قرار دارد؛ جایی که با قدم گذاشتن در آن، احساس می‌کنید به قلب تاریخ سفر کرده‌اید. تصور کنید، در سه طبقه این بنا، شاه‌نشین‌هایی با سقف‌های بلند و اتاق‌هایی با پنجره‌های رنگی وجود دارد که هر کدام به نوعی دنیای خاص خود را دارند؛ از اتاق پنج‌دری با گچ‌بری‌های زیبا گرفته تا حوض‌های دل‌انگیز و آشپزخانه‌هایی که بوی نان تازه و غذاهای خوش‌مزه می‌دهند.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

زیبایی چهار فصل باغ‌های رویایی شیراز | از آرامش طبیعت تا جلوه معماری ایرانی

زیبایی این خانه تنها به ظاهر آن محدود نمی‌شود؛ تزئینات آن، شامل آجرکای‌های جذاب، گچ‌کاری‌های هنرمندانه، مشبک‌کاری و کاشی‌کاری‌های رنگارنگ، به وضوح نمایانگر هنرهای سنتی ایران است. هر کدام از این جزئیات به نوعی داستانی را تعریف کرده و به بازدیدکنندگان یادآوری می‌کنند که هنر و فرهنگ تا چه اندازه به یکدیگر مرتبط بوده‌اند.

امروزه، این خانه به عنوان موزه مشکین‌فام شیراز یا موزه هنرهای معاصر شناخته می‌شود و حالا این خانه نه تنها مکانی برای نمایش آثار هنری می‌باشد، بلکه محلی برای تجمع هنرمندان و علاقه‌مندان به هنر است. آثار عکاسان، نقاشان و خطاطان در این موزه به نمایش گذاشته شده و این امر باعث شده که خانه فروغ الملک به مرکزی برای تبادل فرهنگی و هنری تبدیل شود. 

آدرس خانه فروغ الملک: گذر تاریخی سنگ سیاه، خانه فروغ الملک

خانه صالحی

خانه تاریخی صالحی یکی از جاذبه‌های زیبا و دلکش در شهر شیراز است که همچون دیگر خانه‌های قدیمی و خوش‌نقشه این شهر، بازدیدکنندگان زیادی را به سمت خود می‌کشاند. اگر قصد سفر به شیراز را دارید، حتماً باید از این خانه دیدن کنید و با فضای دل‌نشین آن آشنا شوید.

ورودی این خانه شما را به حیاط وسیع و دلپذیری می‌رساند که در وسط آن حوضی زیبا واقع شده است. این حوض زیبایی حیاط را دوچندان کرده و فضایی آرامش‌بخش و دل‌انگیز را برای بازدیدکنندگان فراهم کرده است. با قدم گذاشتن در حیاط، با اتاق‌های سه‌در و پنج‌دری روبه‌رو می‌شوید که در سه ضلع خانه قرار دارند. این اتاق‌ها نمایانگر هنر معماری ایرانی در گذشته هستند.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

سفر یک روزه اطراف شیراز؛ بهترین مقاصد گردشگری نزدیک شیراز

از دیگر زیبایی‌های خانه صالحی می‌توان به هنر کاشی‌کاری با طرح‌های اسلیمی، گل‌مرغی و تصاویری از پادشاهان مختلف اشاره کرد که در سراسر بنا دیده می‌شود. این هنر نمادی از ذوق و سلیقه معماران آن زمان است و هرکدام از این کاشی‌ها داستان‌ها و نقش‌های خاصی دارند که می‌توانند شما را به گذشته‌ای دور ببرند. 

امروزه خانه صالحی به عنوان موزه لباس‌های سنتی شیراز فعال است و مکانی مناسب برای آشنایی با پوشش‌های زیبا و متنوع مردم این دیار گران‌بها به شمار می‌آید. با سفر به این موزه، از معماری سنتی و فوق‌العاده بنا لذت خواهید برد و با دنیای رنگ‌ها و طرح‌های مختلف لباس‌های شیرازی نیز آشنا می‌شوید. این تجربه می‌تواند به شما کمک کند تا با فرهنگ و تاریخ غنی شیراز آشنا شوید و رابطه عمیق‌تری با این شهر و مردمانش برقرار کنید.

آدرس خانه صالحی: روبه‌روی شاه‌چراغ، ضلع جنوبی مسجد شهدا، در ابتدای کوچه هفت پیچ

خانه صابر

یکی از خانه‌های تاریخی و جذاب شیراز، خانه زیبای صابر است که یادآور روزگارهای گذشته می‌باشد. این خانه تاریخی متعلق به حسن‌علی صابر سنگری، یک تاجر شیرازی بود و در اواخر دوران زندیه و اوایل قاجار ساخته شده است. یکی از نکات برجسته خانه صابر، طراحی بی‌نظیر آن است. این بنا به گونه‌ای طراحی شده که تقارن و قرینه‌سازی در آن به بهترین شکل ممکن به نمایش درآمده است. وقتی به نمای این خانه نگاهی می‌اندازید، می‌بینید که عناصری مانند پنجره‌ها، درها و حتی فضاهای داخلی، همه در هماهنگی کامل با هم قرار دارند. به گونه‌ای که اگر از بالای بام به آن نگاه کنید، در واقع یک اثر هنری بی‌نظیر با جلوه‌ای متوازن و زیبا پیش رویتان است.

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

جاهای دیدنی شیراز | از باغ‌ها تا آثار تاریخی شیراز

خانه صابر فقط به دلیل طراحی بی‌نظیرش مشهور نیست. وقتی وارد این خانه می‌شوید، با شگفتی‌های دیگری نیز روبه‌رو خواهید شد. تزئینات هنری این بنا شامل گچ‌بری‌های زیبا، آجرکاری‌های هنرمندانه، کاشی‌کاری‌های رنگارنگ و مشبک‌کاری‌های خاص است که زیبایی این مکان را دوچندان کرده‌اند. هر گوشه‌ای از خانه داستانی برای گفتن دارد و فضای خانه به گونه‌ای است که احساس می‌کنید با تاریخ در حال گفتگو هستید.

خانه صابر علاوه بر زیبایی‌های ظاهری، همچون سایر بناهای تاریخی ایران، دارای بخش‌های داخلی و خارجی است. حیاط مرکزی، حوض آب، اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری و ایوان با ستون‌های چوبی همگی نشان‌دهنده ذوق هنری معماران آن زمان است. جالب است بدانید که اکنون این خانه به عنوان خانه هنر شیراز شناخته می‌شود و هنرمندان شیرازی در این مکان آثار خود را به نمایش می‌گذارند. در نتیجه، شما می‌توانید زیبایی‌های معماری گذشته را ببینید و از نزدیک با هنر معاصر شیراز هم آشنا شوید. 

آدرس خانه صابر: روبروی شاهچراغ، محله سرباغ، بن‌بست کدخدا شیراز، پلاک ۶۲

خانه سعادت

خانه سعادت یکی دیگر از خانه های تاریخی شیراز است که حتماً باید از آن بازدید کنید. این بنا در وسط بافت تاریخی شهر شیراز، در محله سنگ سیاه، قرار گرفته و به ما یادآوری می‌کند که چه دنیای زیبایی در گذشته وجود داشته است. اگر کمی در تاریخ شیراز کنکاش کنیم، متوجه می‌شویم که این خانه به حاج میرزا آقا سعادت، یکی از تاجران شناخته شده زمان قاجار تعلق داشته و فرزند ایشان، سید علی‌اکبر هم در این خانه زندگی کرده است. 

پیشنهاد می کنیم بخوانید:

فاصله تهران تا شیراز | مقایسه مسیر با ماشین، اتوبوس، قطار و هواپیما

یکی از نکاتی که در مورد خانه سعادت بسیار جذاب است، طراحی و تزیینات آن می‌باشد. شما به محض ورود به این بنا، به وضوح حس خواهید کرد که با یک اثر هنری سروکار دارید. ترکیب کاشی‌کاری‌های رنگارنگ، گچ‌کاری‌های ظریف و آجرکاری‌های هنرمندانه در کنار حجاری و گره‌چینی، این خانه را به یکی از نمونه‌های بارز معماری قاجاری تبدیل کرده است. طراحی‌های پیچیده و شگفت‌انگیز این خانه به شما نشان می‌دهد که در آن زمان چگونه هنر و زیبایی با یکدیگر تلفیق شده بودند.

خانه سعادت شامل قسمت‌های مختلفی می‌شود که هر کدام دنیای خاص خود را دارند. ورودی‌های شرقی و جنوبی، راهروهای طویل، حیاط‌های دلنشین و اتاق‌های سه‌دری و پنج‌دری، همگی به شما کمک می‌کنند تا با فضای زندگی مردم آن زمان آشنا شوید. حتی زیرزمین این خانه هم طراحی ویژه‌ای دارد که در نوع خود جالب و دیدنی است. امروزه، خانه سعادت به عنوان موزه خاتم فعالیت می‌کند. در نتیجه، بازدیدکنندگان می‌توانند از تماشای این اثر تاریخی لذت ببرند و هنر خاتم‌کاری، یکی از هنرهای اصیل ایرانی را هم از نزدیک ببینند. این موزه، یک نقطه عطف برای کسانی ا‌ست که به فرهنگ و هنر ایران زمین علاقه دارند و می‌خواهند با تاریخ و سنت‌های آن آشنا شوند. 

آدرس خانه سعادت: منطقه ۸ شهرداری، بلوار دستغیب، گذر سنگ سیاه

خانه محتشم

خانه محتشم یکی دیگر از گنجینه‌های تاریخی شیراز است که قدمت آن به دوران زندیه بازمی‌گردد. وقتی به شیراز سفر می‌کنید و قدم به این خانه می‌گذارید، گویا در زمان سفر کرده‌اید و خود را غرق در تاریخ و فرهنگ ایران زمین می‌یابید. خانه محتشم در نزدیکی ارگ کریم‌خان قرار گرفته است و به راحتی می‌توانید به آن دسترسی داشته باشید. تنها کافی است چند دقیقه‌ای پیاده‌روی کنید تا به این مکان برسید و از شلوغی و هیاهوی خیابان‌های شهر فاصله بگیرید. 

این خانه شامل بخش‌های مختلفی می‌شود؛ از حیاط دل‌انگیز و شاه‌نشین باصفای خانه گرفته تا اتاقک‌های کوچک و تالار اصلی، همه و همه به صورت هنرمندانه‌ای طراحی شده‌اند. ستون‌های سنگی و ارسی‌های زیبا، یادآور ظرافت و دقت در کار معماران آن زمان هستند. این فضای خاص با تزئینات چشم‌نوازش مثل گچ‌بری‌های زیبا، نقاشی‌های رنگ روغن روی سقف چوبی و کاشی‌کاری‌های بی‌نظیر، نمای خاصی را ایجاد می‌کند که حتماً باید از آن بازدید کنید. از نقوش برجسته حیوانات و گل‌ها گرفته تا آینه‌کاری‌ها و گره‌چینی‌های فوق‌العاده، همه این عناصر به نحوی با هم ترکیب شده‌اند تا خانه محتشم را به یک اثر هنری تبدیل کنند. وقتی در این فضا قدم می‌زنید، احساس می‌کنید که در قلب تاریخ حضور دارید و می‌توانید صدای گذشته را بشنوید. در حال حاضر، معاونت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس در این خانه تاریخی مستقر است. 

آدرس خانه محتشم: منطقه ۸ شهرداری، خیابان ۲۲بهمن، بین خیابان ناصر خسرو و خیابان فردوسی

سخن پایانی

شیراز شهری با تاریخ و فرهنگ غنی می‌باشد که بناها و عمارت‌های تاریخی فراوانی را در خود جای داده است. خانه های تاریخی شیراز نشان‌دهنده‌ معماری زیبای ایرانی هستند و داستان‌های جذابی از گذشته را هم روایت می‌کنند. هر کدام از این خانه‌ها، با زندگی شخصیت‌های بزرگ تاریخ و هنرمندان این دیار پیوند دارند و بازدید از آن‌ها می‌تواند شما را به دنیای گذشته ببرد. در نهایت، می‌توان گفت که شیراز با خانه‌های تاریخی‌اش، یکی از بهترین مقاصد برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ است. در این مقاله سعی کردیم معروف‌ترین خانه های تاریخی شیراز را به شما معرفی کنیم تا در سفر به این شهر زیبا، از آن‌ها بازدید کنید. امیدواریم که با بازدید از این خانه‌های قدیمی، تجربه‌ای به‌یادماندنی به دست آورید.

سؤالات متداول