خانه‌ های تاریخی اصفهان؛ برگی از تاریخ در دل نصف جهان 

امکان ندارد که ایرانی باشید و دلتان نخواهد، با خرید بلیط هواپیما اصفهان، سفر به نصف جهان ایران را تجربه کنید. اگر تا به الان قدم در خاک اصفهان نگذاشته‌اید، حتما شنیده و یا دیده‌اید که اصفهان مهد پرورش تمدن‌های کهن و با اصالت بوده که حاصل این تاریخ، به جای ماندن آثار زیبا و خارق‌العاده تاریخی در قسمت‌های مختلف مانند خانه های تاریخی اصفهان بوده است.

از جمله آثار به جای مانده و دیدنی تاریخی باید به خانه‌ های تاریخی اصفهان اشاره کنیم. خانه‌ های تاریخی اصفهان که با معماری‌های بی‌نظیر و خاص خود، همه ساله گردشگران زیاد ایرانی و خارجی را به خود جذب کرده‌اند. به نظر من حیف است که برای یک بار هم که شده دیدن این بناها و عمارت‌های باشکوه را در طول زندگی خود از دست بدهید.

خانه‌ های تاریخی اصفهان 

اصفهان یکی از شهرهای تاریخی ایران است که شهرت بسیاری برای خانه‌ های تاریخی و زیبای خود دارد. این خانه‌ ها همگی در سبک‌های معماری مختلفی ساخته شده‌اند و از دوران‌های مختلف تاریخی ایران الهام گرفته‌اند.
در این شهر همچنین خانه معتمدی، بخردی، شهشهانی، سرتیپ سدهی و… نیز از جمله خانه‌ های تاریخی معروف هستند که از معماری زیبا و منحصر به فردی برخوردارند. این خانه‌ها اکثراً به عنوان موزه‌ها یا اماکن فرهنگی و گردشگری بازدید می‌شوند و سبب جذب گردشگران و علاقمندان به تاریخ، هنر و جاهای دیدنی اصفهان می‌شوند.

خانه تاریخی بخردی اصفهان

خانه تاریخی بخردی اصفهان که این روزها از آن به عنوان هتل و یا همان اقامتگاه استفاده می‌کنند، گردشگران ایرانی و خارجی بسیار زیادی را به چشم خود دیده است. این خانه در اصل خانه سرهنگ‌ مرتضی بخردی است و به همین دلیل، به این نام شهرت یافته است.

معماری سنتی و ایوان به جای مانده از دوره صفویان، محیطی زیبا و آرام‌بخش در قسمت سنبلان شهر اصفهان به وجود آورده است. جالب است بدانید که این خانه در زمان گذشته نیز کاروانسرا بوده و تا دوران قاجاریان ادامه داشته است. این خانه شامل ۱۲ اتاق، دو حیاط اندرونی و بیرونی و دو شاه نشین بود که از زمانی که از آن به عنوان اقامتگاه استفاده کردند، امکاناتی نظیر سرویس بهداشتی، آشپزخانه و … به آن اضافه کردند. ناگفته نماند که معماری ظاهری بنا به طور کامل حفظ شده است و تغییری در آن ایجاد  نگردیده است. این گونه بگوییم که معماری داخلی فضای خانه ترکیبی از سبک سنتی و مدرن است. در واقع شما با حضور در خانه، در محیطی سنتی اقامت میابید ولی از امکانات و تجهیزات مدرن استفاده می‌کنید.

این خانه برای دوستداران هنر و سبک سنتی می‌تواند انتخاب بسیار به جایی باشد. ضمن این که محل قرارگیری خانه بخردی در انتهای باغ جمیلان است و بر همین اساس نیز شادابی و طراوت باغ، لحظه به لحظه به فضای داخلی خانه منتقل می‌شود. در صورتی که می‌خواهید از این خانه سنتی صفویه و قاجاری بازدید کنید، بهتر است یک طول شبانه روز را به این کار اختصاص دهید تا بتوانید به طور کامل و از همه جای خانه دیدن بکنید. 

آدرس خانه تاریخی بخردی اصفهان: خیابان شهدا، خیابان ابن سینا، پشت بیمارستان امین، کوچه سنبلستان، پلاک ۵۶

خانه انگورستان یا امین التجار

اگر به دنبال بازدید از یکی از تاریخی‌ترین و زیباترین و البته باشکوه‌ترین خانه‌های شهر اصفهان می‌گردید، خانه تاریخی انگورستان یا امین التجار را به شما پیشنهاد می‌کنیم. خانه امین التجار خانه‌ای به جای مانده از عهد قاجار است که این روزها به یکی از کاخ‌های چشم‌نواز ایرانی تبدیل گردیده است‌. معماری این بنا به قدری ویژه است که چشم و عقل هر بیننده‌ای را مجذوب خویش می‌سازد.

خانه وثیق انصاری

از دیگر خانه‌ هایی که تاریخ قاجار بر زمین‌ های اصفهان به جای گذاشته است، می‌توانیم به خانه وثیق انصاریی اشاره کنیم. این خانه که قدمت آن به چیزی بیشتر از ۱۵۰ سال پیش بازمی‌گردد، در سه طبقه ساخته شده است و چیزی که بیشتر در آن به چشم می‌خورد، طلاکاری‌ها، ارسی‌های نازک و زیبا، کاغذ دیواری و مقرنس کاری است. کاغذ دیواری‌هایی که در شاه‌نشین عمارت نصب شده است، شاید جزو معدود چیزهایی باشد که بتوانید در سایر عمارت‌ها ببینید. 

از دیگر عجایب این خانه می‌توانیم به اتاقی اشاره کنیم که در ضلع غربی عمارت واقع شده است و حدود ۵۰ نقاشی و البته نقش و نگار خاص روی دیوار‌های اتاق رسم شده است. حیاط زیبا و حوضخانه بی نظیر این عمارت نیز در لیست دیدنی‌های این خانه قرار دارد.

• آدرس خانه وثیق انصاری: خیابان گلبهار واقع در خيابان هاتف، کوچه مشیر و بن بست وثیق

خانه مشروطیت اصفهان

از آن جایی که این خانه‌ های تاریخی اصفهان در گذشته و در زمان مشروطیت کانون تجمع عالمان، فیلسوفان و سیاستمداران خواهان آزادی بود، امروزه به موزه مشروطیت مشهور شده است. این خانه از ۱۲ اتاق، دو شاه‌نشن و حیاط اندرونی و بیرونی تشکیل شده است‌ که‌ با داشتن معماری و تزئینات خاص از جمله گچ‌ بری‌ها، شیشه‌ کاری‌ها، نقاشی شیر و شکر و البته درهای قدیمی و ارزشمند، همانند دیگر خانه‌ های تاریخی اصفهان ارزش بازدید دارد. 

شما می‌توانید در یکی از اتاق‌های این خانه که به داشتن ۷ در مشهور است و دو قسمت آن شیشه کاری شده است، عکس‌های جالب و به یادماندنی ثبت کنید. بیشتر هنرمندان و علاقه‌مندان به هنر و معماری می‌توانند حدس بزنند که قدم زدن در اتاق‌های قدیمی و نوستالژیک طاقچه‌دار، می‌تواند چه حال و هوایی داشته باشد. ضمن این که شما با بازدید از این خانه به دوران مشروطیت و رسم و رسوم آن زمان خواهید رفت. 

• آدرس خانه مشروطیت: ضلع شرقی میدان نقش جهان، حوالی خیابان نشاط

خانه ملاباشی (معتمدی)

یکی از جاذبه‌های پرطرفدار و محبوب در میان خانه‌های قدیمی اصفهان، خانه ملاباشی معروف به خانه معتمدی است که استفاده از معماری تلفیقی در ساخت آن، این خانه را زبانزد خاص و عام کرده است. به طوری که معماری آن به جای مانده از سه عصر صفویه، زند و قاجار است‌. این معماری باشکوه در خیابان هشت بهشت و درست در مرکز شهر اصفهان واقع شده است که در سال ۱۳۸۱ به عنوان میراث ملی ثبت گردیده است‌.

خانه ملاباشی می‌تواند تمثیل زیبا و به جایی از یک خانه ایرانی باشد، به خصوص که کف تمامی اتاق‌های آن فرش شده و فرش ایرانی مصداق بارز یک خانه ایرانی است. این عمارت نیز دارای دو بخش اندرونی و بیرونی است. البته ناگفته نماند که دیدن زیبایی وصف‌ناپذیر این مجموعه حاصل ۷ سال تلاش خانواده معتمدی برای مرمت خانه و بازسازی آن است. 

خانه معتمدی که در دو طبقه بنا شده است ضمن داشتن حیاط‌های بیرونی و اندرونی، دارای یک اتاق ۹ دری، شاه‌نشین، دو اتاق ۵ دری، سرداب، زمستان نشین، تابستان نشین، اتاق کار و تعداد ۳ ورودی است و شما با قدم گذاشتن در جای جای این خانه به قدرت خارق‌العاده معماران و طراحان و نقاشان در زمان های قاجار، زندیه و صفویه پی خواهید برد. این خانه هم اکنون در لیست یکی از هتل‌های معروف اصفهان قرار دارد.

از جمله تزئینات خارق‌العاده این عمارت می‌توان به مقرنس کاری، آینه کاری، گچ بری، نقش و نگارهای مختلف، شیشه‌های رنگی و … اشاره کرد. شما می‌توانید در فصل‌های مختلف به اصفهان سفر کنید و در نهایت قدم در خانه معتمدی بگذارید‌. البته چون در فصل پاییز که بهترین فصل مسافرت به اصفهان، این شهر اندکی شلوغ می‌شود و به دلیل شخصی بودن ملک معتمدی، بهتر است از قبل رزرو خود را انجام دهید.

• آدرس خانه ملاباشی (معتمدی): خیابان هشت بهشت غربی، خیابان ملک واقع در محله پا قلعه، نزدیک به خانه انگورستان

خانه شهشهانی 

خانه شهشهانی یکی دیگر از خانه‌های به جای مانده از عهد قاجار است که در سال ۱۲۶۷ شمسی بنا شده و در محله معروف شهشهانی که در گذشته کانون تجمع بسیاری از بزرگان بوده؛ واقع گردیده است‌. مساحت این خانه ۳۰۰ متر مربع است و دارای دو ورودی غربی و شرقی، اتاق‌هایی در اطراف حیاط، آب انبار، مطبخ، قهوه خانه، زیرزمین، چاه آب، ایوان، انبار چوب و زغال، صندوق خانه و گوشواره‌های قدیمی است. آینه کاری و طلاکاری از جمله تزئیناتی است که در معماری این خانه به کار رفته است. 

صاحب اصلی این خانه میرزا حسین آقانقلی بود که پس از سفر بی بازگشتش و به دلیل نداشتن فرزند، توسط سکينه بیگم ساز شهشهانی و همسرش خریداری شده و از آن زمان تا کنون وظیفه حفاظت از این خانه بر عهده این خانواده بوده است. 

• آدرس خانه شهشهانی: کوچه میرزا اسدالله خان واقع در محله شهشهان، پلاک ۳۲

مجموعه خان خوراسگان

مجموعه خان خوراسگان بزرگترین خانه تاریخی اصفهان است که ۲/۲ هکتار مساحت دارد. در این عمارت با عظمت ۲۰ خانه، انبارهای متفاوت، کارگاه قالیبافی، یک باغ، گاورو و اسطبل جای گرفته است‌. این بنا که توسط باقر خان خوراسگانی و  در زمان صفویان ساخته شده است، قدمتی چند صد ساله دارد. 

البته به دلیل قدمت بالای عمارت خان، تنها حدود ۹ عدد از خانه‌های آن سالم باقی مانده و قابل بازدید است و شما می‌توانید برای دیدن نقاشی‌های روغنی روی دیوارهای عمارت خان، مقرنس کاری‌ها، گچ بری‌ها و درب‌های زیبای این خانه به شرق اصفهان بروید. از جمله دیدنی‌های محبوب عمارت خان شاه‌نشین و آینه‌خانه این مجموعه است و توصیه می‌شود که بازدید از آن‌ها را از یاد نبرید.

• آدرس مجموعه خان خوراسگان: شهر خوراسگان در شرق اصفهان، خیابان اباذر در دو طرف بزرگراه جی، کوچه عطائی

خانه سرتیپ سدهی

یکی دیگر از خانه‌های قاجاری به جای مانده در تاریخ قدیمی اصفهان، خانه سرتیپ سدهی است که قدمتی در حدود یک قرن دارد چرا که در سال‌های ۱۲۱۵ و ۱۲۱۶ ساخته شده است. این خانه که مهم‌ترین جاذبه دیدنی خمینی شهر است، معماري متفاوتی دارد و در ساخت آن از معماری فرنگی الهام گرفته شده است که در زمان خود خانه‌ای مدرن محسوب می‌شد.

معماران این خانه به گونه‌ای با نظم و انسجام به ترکیب معماری ایرانی و فرنگی پرداخته‌اند که شما با دیدن تک تک قسمت‌های خانه از جمله گنبدها، ایوان‌ها، سردر باشکوه و ستون‌های باعظمت، کتیبه‌های روی دیوارها و حوضخانه فرنگی به مهارت و استادی معماران این بنا ایمان می‌آورید. 

بنای سرتیپ سدهی از آجر و خشت ساخته شده است که شامل اتاق‌های ۵ دری و ۳ دری، حوضخانه، برج مراقبت، حمام، چایخانه، حسينیه، نارنجستان و میدان اسب دوانی است. البته موره مردم شناسی خمینی شهر در قسمت دیوان خانه عمارت قرار گرفته است و شما را با سبک زندگی این شهر آشنا می‌سازد. قسمت چشم‌نواز این خانه در سمت شمالی آن واقع شده است که شامل دیوان خانه و ایوان پرشکوه آن است و با داشتن درب و پنجره‌های چوبی، مکانی زیبا برای عکاسی محسوب می‌شود. از جمله تزئیناتی که اکثر خانه‌ های تاریخی اصفهان از آن مستثني نیستند و خانه سرتیپ نیز در لیست آن‌ها قرار دارد، می‌توان به منبت کاری، گچ‌بری، آینه‌کاری و گره‌چینی پنجره‌ها اشاره کرد.

• آدرس خانه سرتیپ سدهی: اصفهان، خمینی شهر، محله لادره فروشان، بلوار توحید

خانه تاریخی شیخ الاسلام اصفهان

خانه تاریخی شیخ الاسلام اصفهان در زمان صفویان ساخته شد و توسط شاه عباس صفوی به دختر و داماد او یعنی ملامحمد باقر سبزواری هدیه داده شد. پس از آن این خانه به خانه یکی از علمای بزرگ زنجان به نام شیخ الاسلام تبدیل شد و در زمان قاجار نیز به مرکزی جهت دادگستری و رسیدگی به امور مردم تغییر یافت. در نهایت در زمان پهلوی اول نیز تبدیل به شهرداری گردید. این خانه با داشتن زیربنای ۶۸۲ مترمربع در باغی به مساحت ۱۶۵۰ مترمربع قرار گرفته است و امروزه در لیست موزه‌های صنایع دستی اصفهان از جمله ترمه، رنگرزی، ریسندگی، حلاجی، زری بافی و … قرار دارد. 

خانه شیخ الاسلام دارای یک ایوان بلند با آینه‌کاری و نقاشی‌های زیبا، حوض، یک اتاق ۳ دری، باغچه‌های هشت ضلعی و گوشواره‌ است که توسط گره‌چینی درب‌ها و نقش و نگارهای مختلف تزئین شده‌اند. 

• آدرس خانه شیخ الاسلام: چهاراه تختی، ابتدای خیابان چهار باغ پایین، کوچه شیخ الاسلام

خانه تاریخی دهدشتی اصفهان

خانه تاریخی دهدشتی اصفهان از دیگر سازه‌های به جای مانده از دوران قاجار است که در آن زمان به خانواده دهدشتی‌ها متعلق بود و رفته رفته به افراد دیگر به ارث رسید تا این که در دوران پهلوی تلاش زیادی برای بازسازی آن شده و در زمان انقلاب نیز پس از مرمت‌های فراوان در لیست آثار ملی ایران قرار گرفت که امروزه جزو موزه‌های دیدنی اصفهان و یکی از رستوران‌های بی‌نظیر این شهر حساب می‌شود. 

اگر جزو علاقه‌مندان به هنر هستید و ارزش زیادی برای معماری سنتی ایرانی در زمان قاجار قائل هستید، پیشنهاد ما به شما بازدید از این خانه باشکوه و البته زیبا در دروازه دولت اصفهان است. معماری تک تک قسمت‌های این عمارت نشان‌دهنده سبک ساخت و ساز در دوره قاجار است ولی رگه‌هایی از معماری غربی نیز در قسمت‌هایی از آن مشاهده می‌شود. 

کافه رستوران این عمارت در حیاط سرسبز و پر از درخت آن واقع شده است که لذت یک غذاخوری بی‌نظیر با آب و هوای دلچسب و چشم‌انداز معماری سنتی را برای شما به ارمغان می‌آورد. ناگفته نماند که غذاهای ایرانی و سنتی پخته شده در در رستوران بسیار مشهور است که‌ از جمله مشهورتریت آن، می‌توان به کشک بادمجان اشاره کرد. اتاق‌های تو در تو و متصل به هم، تالار بزرگ با معماری چشم‌نواز، شاه‌نشین، اتاق ۵ دری، اتاق سه دری، مطبخ، ایوان‌ها و دالان‌های مختلف از جمله قسمت‌های زیبایی است که می‌توانید در این خانه مشاهده کنید. 

• آدرس خانه دهدشتی اصفهان: دروازه دولت واقع در چهارباغ عباسی، خیابان مسجد باب الرحمه، بن بست دهدشتی

خانه تاریخی مشیرالملک اصفهان 

خانه تاریخی مشیرالملک اصفهان همانند نامش جزو خانه های اشرافی اصفهان زمان صفویه بوده است. این خانه در ابتدا متعلق به خاندان مشیر انصاری بوده که جزو اشراف زادگان ایرانی بودند ولی با این وجود همواره برای آبادانی و سازندگی ایران تلاش کرده‌اند. البته این خانه در طی سال‌های طولانی به افراد زیادی تعلق گرفته است که یکی از آن‌ها حس چرمی بوده و به همین دلیل برخی افراد به این عمارت، عمارت چرمی نیز می‌گویند.

تک تک خانه‌ های تاریخی اصفهان معماری خاص خود و البته شکوه و زیبایی متفاوتی دارند و طراحان و معماران هر کدام از این بناها قابل ستایش هستند. خانه مشیرالملک نیز به داشتن آینه کاری‌های محدب نقاشی‌های کشیده شده پشت شیشه و یا جدول‌کشی با طلا مشهور است.البته نقش و نگار‌های اسلیمی زیبایی که روی بزرگ‌ترین ارسی ۹ لنگه‌ی دنیا در این خانه نقاشی شده است؛ هوش از سر و عقل هر بیننده‌ای می‌برد. عکاسی در کنار این تزئینات زیبا؟ محبوب‌ترین سرگرمی گردشگران ایرانی یا خارجی است که از این عمارت مجلل بازدید می‌کنند.

از دیگر قسمت‌های باشکوهی که می‌توانید در این عمارت پیدا کنید، بخش شاه‌نشین خانه است که اگر در روزی آفتابی به بازدید خانه رفته باشید، افتخار دیدن رقص نور که از پشت پنجره‌های رنگی بر وسط شاه‌نشین می‌تابد، به دست می‌آورید.  ناگفته نماند که شاه‌نشین عمارت مشیرالملک موزه ای است که آثار به جای مانده از آن عهد را به نمایش گذاشته‌اند. قسمت حوضخانه یا اتاق کنفرانس از دیگر قسمت‌های قابل بازدید در این عمارت است. شما پس از بازدید از قسمت‌های مختلف خانه، می‌توانید در کافه مشیرالملک، خودتان را به نوشیدن یک قهوه یا شربتی خنک مهمان کنید. 

قیمت بلیط بازدید از این خانه برای هر نفر ۱۵ هزار تومان است و شما می‌توانید در ساعات ۸ صبح الی ۱۷ بعد از ظهر از این خانه دیدن کنید.

• آدرس خانه مشیرالملک اصفهان: خیابان هاتف، خیابان مشیر، ابتدای کوچه هارونیه

سایر خانه‌های تاریخی اصفهان در یک نگاه

همه ما این عبارت، اصفهان، نصف جهان را شنیده‌ایم و این موضوع زمانی پررنگ‌تر می‌شود که بدانیم خانه‌ های تاریخی اصفهان به قدری زیاد است که اگر شما در هر بار سفر تنها از دو یا سه خانه بازدید کنید، در سفر بعدی باز هم عمارتی زیبا برای گشت و گذار پیدا خواهید کرد. در ادامه دیگر خانه‌ها را معرفی خواهیم کرد.

خانه اخوان حقیقی

یکی دیگر از بناهای زیبا و جذابی که از زمان صفویه در کوچه پس کوچه‌های اصفهان به جای مانده است، خانه اخوان حقیقی است. برخلاف دیگر خانه‌ های تاریخی اصفهان، خانه اخوان غالبا به سبک معماری صفوی ساخته شده است و شما کمتر بتوانید رگه‌هایی از معماری قاجاریه را در این خانه پیدا کنید. 

پنجره‌های ارسی زیبا در قسمت شمالی شاه‌نشین با مقرنس‌کاری و نقاشی‌های رسمی از جمله تزئینات زیبای این خانه هستند. طلاکاری بسیار زیبا و نقش و نگارهای گل بوته در برخی از اتاق‌های آن از دیگر اصول و سبک معماری صفوی است که در این خانه مشاهده می‌شود. قبل از انقلاب، این خانه به یک مالک خصوصی تعلق داشت که در اوایل انقلاب توسط دولت خریداری و بازسازی شد. در سال‌های اخیر نیز تلاش زیادی برای مرمت این بنای تاریخی کردند.

• آدرس خانه اخوان حقیقی: چهارباغ، پایین کوچه ۱۱ پیچ

خانه سوکیاس

شاید پی برده‌اید که خانه سوکیاس بر اساس نامش یکی از خانه‌های ارمنی‌نشین در منطقه جلفای اصفهان است که بر اساس نام مالکان خود یعنی خاندان ارمنی سوکیاسیان نام سوکیاس را به خود گرفته است. معماری این ساختمان ترکیبی از سبک‌ها و طراحی‌های اسلامی و مسیحی است که زیبایی و شکوه بی‌نظیری دارد که از دیگر خانه‌ های تاریخی اصفهان متمایز است.

با توجه به این‌که هیچ اطلاعات دقیقی از تاریخ ساخت و طراحی این بنا در دسترس نیست، باید به گفته‌های آبراهام کورگیان، نقاش معروف ارمنی اتکا کرده و بگوییم که این بنا در تاریخ ۱۶۵۵ میلادی و دوره صفویه در محله تبریزی‌ها و در اصفهان ساخته شده است. 

خانه سوکیاس نیز همانند دیگر خانه‌های ساخته شده در دوره صفوی دارای تزئینات زیبایی از جمله آجرکاری، طلاکاری، تنگبری، لایه چینی و … است. از جمله قسمت‌هایی که می‌توانید در این خانه ارمنی‌نشین بازدید کنید، می‌توان به تالار، اتاق‌ها و ایوان در قسمت شمالی خانه، حیاط بزرگ و باصفا به همراه حوضی زیبا در داخل آن، سکوهای چوبی اطراف ورودی، آتلیه ترسیم فنی، کارگاه‌های مرمت چرم، کاغذ، پارچه، بوم نقاشی، آزمایشگاه مصالح و … اشاره کرد. نقاشی‌های مینیاتوری روی دیوارها و ترکیب نقاشی‌های ایرانی و اروپای قدیم، می‌تواند سوژه‌ای برای عکاسی‌تان محسوب شود.

• آدرس خانه سوکیاس: منطقه جلفای اصفهان، محله تبریزی‌ها

خانه کیانپور 

اگر بخواهید مشهورترین و زیباترین هتل اصفهان را پرس‌وجو کنید، قطع به یقین نام خانه تاریخی کیانپور به گوشتان می‌خورد‌. این خانه بافت سنتی دارد و در حدود ۴۳۶ مترمربع ساخته شده است. معماری و طرح و نقش‌های به کار رفته در در و دیوارهای خانه کیانپور نشان‌دهنده الگوی خانه‌سازی اصیل و قدیمی ایرانی است. دیوارهای این خانه با طرح‌های زیبایی گچ‌بری شده‌اند و ساختار خانه با طرح و الگوی خاصی به نام الگوی چهار صفه ساخته شده‌است. 

یکی دیگر از عواملی که بر قدمت و اصالت خانه کیانپور می‌افزاید، این است که این خانه در یکی از قدیمی‌ترین خیابان‌های اصفهان به نام چهارباغ پایین ساخته شده که قلب تاریخ اصفهان محسوب می‌شود. استاد میرزا رضا معمار، سازنده بنای کیانپور، با طراحی این خانه بر اساس زندگی ایرانی‌ها، اصالت معماری و خانه‌سازی ایرانی را د تاریخ به یادگار گذاشته است. شما می‌توانید با رزرو بلیط این هتل، تجربه اقامت در یک محیط قاجاری را به دست آورید.

• آدرس خانه کیانپور: محله قدیمی چهارباغ پایین، کوچه پشت بارو ۱۴، بن بست گل داوودی واقع در کوچه شهید بحرینیان، پلاک ۷۶

خانه دکتر اعلم اصفهان 

هر چقدر از خانه‌ های تاریخی اصفهان بگوییم، باز هم خانه‌ای همانند خانه دکتر اعلم در اصفهان پیدا می‌شود که جلال و شکوهش حرفی برای گفتن باقی نگذارد. این عمارت پر هیبت در سال ۱۳۷۵ در لیست آثار تاریخی و ملی کشور قرار گرفته است. شما با ورود و بازدید از این خانه، به طور ملموسی، شاهکارهای به جای مانده از دوره قاجار را خواهید دید. 

تزئیناتی همچون آینه‌کاری، گچ‌بری، حجاری، نقاشی‌های مختلف و منبت‌کاری در قسمت‌های مختلف خانه دکتر اعلم به خصوص در اتاق ۵ دری دیده می‌شود. الگوهای ساخت و طراحی‌های روی دیوارهای خانه نشان می‌دهد که در دوره قاجار به معماری و نقاشی‌های دوره صفویه توجه فراوانی شده و از آن‌ها ایده گرفته‌اند. 

از جمله قسمت‌های مختلف این خانه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛ اتاق‌های ۳ دری واقع در ضلع غربی و شرقی خانه، سفره‌خانه عمارت که شامل یک اتاق ۵ دری و یک اتاق ۷ دری است، حیاطی بزرگ که دارای یک حوض درون خود است، ایوان ستون‌دار در قسمت شمالی و جنوبی خانه، باغچه‌های بزرگ در اطراف حوض و … .

• آدرس خانه دکتر اعلم اصفهان: خیابان عبدالرزاق، محله پشت بارو، بن بست زرگر

خانه تاریخی سرای بدیع اصفهان

خانه تاریخی سرای بدیع از آثار بسیار بسیار کهن به جای مانده از عصر قاجار است که قدمت آن به حدود ۲ قرن پیش یعنی ۲۴۰ سال بازمی‌گردد. متاسفانه این خانه‌ی باشکوه در گذر زمان دچار تخریب شده و از ۴ باب خانه بزرگ، تنها یک باب خانه تاریخی بر جای مانده است که ۱۳۶۴ مرمت و بازسازی شده است. 

این خانه در گذشته به خاندان حاج رسولی‌ها متعلق بود که پس از گذر زمان‌های زیادی و تخریب شدن این بنا، در نهایت کار مرمت آن را مهندس بدیع به عهده گرفت و بر اساس آن، این عمارت سرای بدیع نام گرفته است. 

اگر در مورد معماری دوره‌های صفویه و زندیه اطلاعاتی داشته باشید، با کمی دقت متوجه خواهید شد که معماری سرای بدیع ترکیبی از معماری صفویان و زندیان است. گچ‌بری‌ها و نقاشی‌های روی گچ‌ها، قطارکاری، مقرنس کاری و طلاکاری روی تزئینات تالارهای این سرا به چشم می‌خورد. نقش و نگار روی پنجره‌ها را نیز گره چینی چوبی و شیشه‌های رنگی مشبک تشکیل می‌دهند. ارسی‌های داخل تالارها نیز معجزه‌ای دیگر در ساخت این خانه هستند. حیاط بزرگ و حوض آن را هم که نی‌توان نادیده گرفت.

• آدرس خانه سرای بدیع اصفهان: چهارباغ پایین، کوچه شماره ۲۰

خانه مصورالملکی

در اواخر دوره زندیه و ابتدای دوره قاجاریه، یکی دیگر از خانه‌های زیبای ایران به نام خانه مصورالملکی توسط هنرمندی برجسته حاج مصورالملکی ساخته شد. حاج محمدحسین در لیست یکی از بزرگ‌ترین شاعران و نقاشان اصفهانی قرار دارد. این نقاش بزرگ در حدود ۷۴۰ مترمربع عمارتی زیبا و جادار ساخته است که هر کدام از این قسمت‌ها دارای تزئینات مختلفی از جمله گره‌چینی، آینه‌کاری، مقرنس‌کاری، قطار‌بندی و ارسی‌های مشبک‌کاری شده ۵ دهنده و ..‌. هستند. 

• آدرس خانه مصورالملکی: خیابان آیت‌الله کاشانی، کوچه شهید اصفهانی و کوی محله نو، بن بست بیمارستان کاشانی

اقامتگاه خانه کشیش 

از دیگر خانه‌ های تاریخی اصفهان که در محله تبریزی‌ها ساخته و از عهد صفویه تا به اکنون پابرجا مانده است، اقامتگاه خانه کشیش است‌‌. خانه کشیش از ابتدای ساخت خود، شاهد اتفاقات زیادی از تاریخ بوده است ولی با این وجود باز هم استوار و زیبا باقی مانده است. این خانه زیبا متعلق به کشیش محترم منطقه جلفای اصفهان یعتی گارگین هانانیان بود و به همین علت به این نام مشهور شده است.

این خانه از ۱۳۹۷ به عنوان یک اقامتگاه سنتی آغاز به کار کرد. این بنا یک طبقه و دارای ۱۲ اتاق است که شما می‌توانید از قبل برای رزرو سوئیت‌های آن اقدام کنید.

• آدرس اقامتگاه خانه کشیش: اصفهان، خیابان حکیم نظامی، کوچه سنگتراش‌ها، شماره ۲۴ و شماره ۱۰ در بن بست زیتون

خانه جمالیان 

خانه تاریخی جمالیان که همانند نامش کانون گل و گیاه‌های زیبا در حیاط خود است، از آثار به جای مانده از عصر صفوی است. حوض بزرگ و فیروزه‌ای رنگ که وسط حیاط این خانه جای گرفته است‌ و گل‌های شمعدانی که اطراف حوض را احاطه کرده‌اند، قطع به یقین می‌تواند حال و هوای انسان را تغییر دهد.  از آن‌جایی که یکی از گل‌های موجود در حیاط این خانه گل محمدی است، خانه کاملا بوی گل محمدی را به خود می‌گیرد.

این خانه زیبا در سال ۱۳۸۳ در لیست آثار ملی ایران قرار گرفته است ولی هیچ گونه مرمت و بازسازی تاکنون  روی آن انجام نشده است.

• آدرس خانه جمالیان: اصفهان، کوچه سراج‌الملک واقع در خيابان ولیعصر

خانه علافچیان

خانه علافچیان در بین خانه‌ های تاریخی اصفهان بسیار معروف بوده و باید بگوییم که به هیچ وجه بازدید از این خانه را پشت گوش نیندازید. این خانه به عنوان اسلحه‌خانه در زمان صفویان مور استفاده قرار می‌گرفته است که پس از آن بزرگان قاجاری، ایوانی بلندمرتبه روی اسلحه‌خانه می‌سازند و به عنوان خانه اقامت می‌کنند. این خانه با داشتن ارتفاعی به طول ۱۷ متر بلندترین خانه تاریخی در اصفهان است. 

خانه علافچیان پس از این‌که مورد مرمت و بازسازی قرار گرفت، به عنوان یک اقامتگاه شروع به کار کرد. این هتل دارای ۱۰ اتاق و در کنار آن رستوران و کافی‌شاپ است.

• آدرس خانه علافچیان: کوچه اژه‌ای واقع در خیابان ولیعصر، بن بست نسترن

خانه لطفی نجف آباد

خانه لطفی نجف آباد، تاریخی‌ترین خانه مرمت شده در شهر نجف آباد است که به وسيله خشت و گل در چندین ساختمان ساخته شده است. زیربنای این ملک ۷۰۰ مترمربع است که دارای تزئیناتی نظیر طاقبندی سقف‌ها و یا تزئینات موقر شکل کاه‌گل و … است. 

• آدرس خانه لطفی نجف‌ آباد: استان اصفهان، شهر نجف آباد، خیابان فردوسی شمالی، کوی ایمان، بن بست اقاقیا

خانه همدم السلطنه 

خانه همدم السلطنه همانند نامش، عمارتی سلطنتی و بسیار زیبا است که خانه همدم السلطنه یا همدم الملوک، دختر امیرکبیر بوده و قدمتی ۱۶۰ ساله دارد. این بنای سنتی در اطراف میدان نقش جهان واقع شده است و پس از انجام بازسازی‌های سه ساله، اکنون به یکی از بهترین رستوران‌های سنتی اصفهان تبدیل شده است. 

معماری خانه همدم السلطنه همانند دیگر خانه‌ های تاریخی اصفهان و ایرانی است، به طوری‌که یک حیاط در وسط خانه وجود دارد. حیاط عمارت به قدری دلچسب و زیبا است که روح انسان را نوازش می‌کند، ضمن این‌که غذا خوردن در این حیاط زیبا و زیر سایه درختان قطع به یقین طعم متفاوتی خواهد داشت. 

این خانه نیز همانند دیگر خانه‌ های تاریخی اصفهان با ارسی‌های ۵ دهنه تزئین شده است که تابش نور خورشید از پشت شیشه‌های مشبک و رنگی آن می‌تواند سوژه زیبایی برای عکاسی باشد. 

از آن‌جایی که همه ساله گردشگران ایرانی و خارجی زیادی از سرتاسر دنیا به این عمارت می‌آیند، در رستوران همدم السلطنه علاوه بر غذاهای سنتی و ایرانی اصفهانی، غذاهای فرنگی نیز سرو می‌شود. از جمله غذاهای ایرانی سرو شده در این رستوران می‌توان به بریانی ویژه اصفهان، کباب کوبیده، جوجه تنوری، دیزی، کلم پلو بلدرچين و … اشاره کرد. 

• آدرس خانه همدم السلطنه: اصفهان، انتهای خیابان حافظ، کوچه سوم

خانه بنکدار

این خانه تاریخی توسط سید حسن بنکدار خریداری شده و هدف او برگزاری مراسم سوگواری حسینی در این خانه بوده است. بر همین اساس نیز این خانه با نام خانه بنکدار شناخته می‌شود. بافت قدیمی این خانه در میان مردم اصفهانی بسیار محبوب و مشهور است.

• آدرس خانه بنکدار: اصفهان، خیابان چهارباغ پایین، کوچه آقاجان بیک، پلاک ۳۰ و ۳۲

خانه مارتا پیترز

از جمله خانه‌های ارزشمند و زیبایی که در عصر صفوی ساخته شده است، خانه مارتا پیترز است. از طرفی قرار گرفتن این خانه در منطقه‌ تاریخی جلفای اصفهان بر ارزش آن افزوده است.

خانه مارتا با وجود داشتن قدمت بالا، کیفیت ساخت و طراحی بالا و بی‌نظیری دارد و به دلیل معماری متفاوت و ارزشمند، در سال ۱۳۵۳ به دانشگاه هنر اصفهان یا همان فارابی تبدیل شد تا دانشجوبان هنر بتوانند به خارق‌العاده بودن هنر و زیبایی در محیط یادگیری خود پی برده و از آن الهام بگیرند. 

ناگفته نماند که الگوی ساخت خانه مارتا پیترز با دیگر خانه‌ های تاریخی اصفهان متفاوت است ولی همانند آن ها با تزئیناتی نظیر مقرنس‌کاری، گچ‌بری، طلاکاری، نقاشی‌های فرشتگان و … زیبا شده است. 

• آدرس خانه مارتا پیترز: اصفهان، منطقه‌ جلفا

خانه آیت‌الله عالم فانی

خانه آیت‌الله عالم فانی در لیست یکی از خانه‌ های تاریخی اصفهان قرار دارد. این خانه که امروزه به یکی از اقامتگاه‌های اصفهان تبدیل شده است، در گذشته توسط آیت‌الله عالم فانی خریداری شده بود.

• آدرس خانه آیت‌الله عالم فانی: اصفهان، خیابان ولیعصر واقع در محله جوباره، کوچه سلطان سنجر

خانه باستانی نیلفروشان

خانه باستانی نیلفروشان یک خانه قاجاری است که در تاریخ ۱۳۵۳ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. ارسی‌های ۵ دری، گوشواره‌های زیبا، سفره‌خانه، حیاط‌ بزرگ و دلباز، حوضخانه و … از جمله ویژگی‌ها و تزئينات این خانه محسوب می‌شوند. 

• آدرس خانه نیلفروشان: اصفهان، خیابان ابن سینا، روبروی بازارچه دردشت، کوی کدخدا

خانه جناب 

قدمت ساخت خانه جناب به حدود ۲۰۰ سال پیش بازمی‌گردد. خانه جناب در گذشته چندین ساختمان متصل به هم بوده ولی متاسفانه در گذر زمان و تخریب آن، تنها خانه‌های مدرن در این مکان باقی مانده است. 

• آدرس خانه جناب: اصفهان، محله سینی پایینی، خیابان عبدالرزاق

خانه قدسیه و مدرسه قدسیه 

این خانه از خانه‌های به جای مانده از عصر صفوی است که قدمت طولانی دارد. این خانه که توسط عبدالحسین قدسی ساخته شد، به عنوان اولین مدرسه ابتدایی در اصفهان به کار برده می‌شد.

• آدرس خانه قدسیه و مدرسه قدسیه: اصفهان، خیابان عبدالرزاق، کوچه قدسیه واقع در بازارچه حاج محمد جعفر

سخن آخر

اگر تا به اینجا با ما همراه بوده باشید، قطع با یقین نظرتان در مورد اصفهان و بناهای پر از هیبت و شکوه آن تغییر کرده است. خانه‌ های تاریخی اصفهان به قدری سنتی و بازتاب‌کننده معماری قدیمی و کهن این شهر هستند که جدا از زیبایی، می‌توانند شما را با اصول ساخت و ساز و سبک زندگی در عهد صفویه و قاجاریه آشنا کنند. بی شک سفر به اصفهان که یک شهر سنتی و پر رمز و راز است را باید در لیست سفرهای آینده خود قرار دهید.