باغ جهان نما؛ معرفی بهشت کوچک شیراز

شیراز شهری پر از باغ‌های سرسبز و شگفت‌انگیز است و هر ساله گردشگران برای نفس کشیدن عطر بهارنارنج راهی این شهر می‌شوند. باغ جهان نما به‌ عنوان جذاب‌ترین و قدیمی‌ترین باغ شیراز محسوب می‌شود و لقب بهشت کوچک شیراز را به خود اختصاص داده است. باغ جهان‌نما شیراز از رویایی‌ترین مکان‌های توریستی و عاملی برای خرید بلیط هواپیما در این شهر است که تماشای آن از نزدیک لذت دیگری دارد. برای آشنایی کامل با باغ جهان‌نما این مقاله را تا انتها دنبال کنید.

معرفی باغ جهان نما

از زیباترین و معروف‌ترین جاذبه‌های شیراز باغ جهان نما است که در نزدیکی آرامگاه حافظ قرار دارد. این باغ باشکوه حدود ۸/۲ هکتار مساحت دارد و در طراحی آن از باغ ایرانی پاسارگاد هخامنشیان الهام گرفته شده است. در باغ جهان‌نما تعداد فراوانی درخت نارنج، سرو و گل‌های رنگارنگ مانند گل بنفشه، اطلسی، شمشاد، رز هفت‌رنگ و گل‌های داوودی وجود دارند که ۳۵۰۰ متر از مساحت باغ را به خود اختصاص داده‌اند. این باغ از نظر تاریخی و فرهنگی در جایگاه ویژه‌ای قرار دارد و یک موزه با اشیا عتیقه و ارزشمند درون آن واقع شده است. آب و هوای باغ جهان نما شیراز آن را به یکی از مکان‌های آرامش‌بخش برای پیاده‌روی تبدیل کرده است.

باغ جهان نما کجاست؟

باغ جهان نما در شمال شرق شیراز، بالاتر از چهارراه حافظیه و خیابان حافظ واقع شده است. این باغ با دروازه قرآن یک و نیم کیلومتر فاصله دارد و به بسیاری از جاذبه‌های این شهر مانند باغ ملی شیراز و باغ موزه هفت تنان نیز نزدیک است. در ادامه نحوه دسترسی به باغ جهان‌نما را بیشتر توضیح خواهیم داد تا هنگام رفتن مسیر را بدانید.

تاریخچه باغ جهان نما

همانطور که گفته شد باغ جهان نما شیراز به‌عنوان قدیمی‌ترین باغ این شهر به شمار می‌رود و قدمت آن به قرن هشتم هجری برمی‌گردد. این باغ قبل از حمله مغولان و در زمان حکومت آل مظفر و آل اینجو وجود داشت و حدود ۴ هکتار مساحت داشت. این باغ به حدی زیبا و باشکوه بود که تیمور لنگ حاکم مغولستان هنگام حمله به ایران از تخریب آن صرف‌نظر کرد و دستور داد مانند آن را در سمرقند بسازند. باغ جهان‌نما توسط شهاب‌الدین بن عربشاه از شاعران عهد تیموری باغ زینت الدنیا نام گرفت. دو تن از جهانگردان فرانسوی به نام شاردن و تارونیه در دوران صفویان هنگام سفر به شیراز از باغ جهان‌نما بازدید کرده‌اند و در سفرنامه‌های خود به‌عنوان باغی سرسبز و آباد از آن یاد کردند. 

همچنین پس از سقوط سلسله افشاریان ایران دچار جنگ‌های متوالی شد و ویرانی‌های زیادی در آن به وجود آمد. باغ جهان‌نما شیراز از این قضیه مستثنا نبود و بخش‌های گسترده‌ای از آن ویران گردید. تا این که با به سلطنت رسیدن کریم‌خان زند شیراز پایتخت کشور را از آن خود کرد و به دستور حاکم باغ جهان نما مورد مرمت قرار گرفت. از دیگر اقدامات کریم‌خان می‌توان به ساخت عمارت کلاه فرنگی در دل باغ، درختکاری و خیابان‌کشی اشاره کرد. 

این باغ در اوایل دوران قاجار همچنان در اوج شکوه و زیبایی قرار داشت و در اواخر این دوران شکوه باغ رو به افول گذاشت. به‌طوری‌که تا سال ۱۳۸۱ مردم نمی‌توانستند از آن بازدید کنند. در ادامه باغ جهان‌نما تحت مالکیت سازمان مسکن و شهرسازی قرار گرفت و مدیریت آن به شهرداری شیراز سپرده شد. این سازمان طی طرحی تصمیم گرفت باغ جهان‌نما را با مجموعه حافظیه ادغام کند که هنوز در دستور کار قرار دارد.

چرا بازدید از باغ جهان‌نما شیراز پیشنهاد می‌شود؟

دلایل مختلفی وجود دارند که شما را وسوسه می‌کنند برای یک‌بار هم که شده از باغ جهان نما شیراز بازدید کنید:

• کهن‌ترین و باشکوه‌ترین باغ شیراز است.
• یکی از تاریخی‌ترین موزه‌های شیراز در این باغ قرار دارد.
• آب و هوای پاک و دلپذیری دارد.
• برای قدم زدن در مکانی آرام گزینه مناسبی است.
• سوژه‌های بسیار زیادی برای عکاسی دارد.

عمارت باغ جهان نما

همانطور که گفته شد باغ جهان‌نما از ارزش تاریخی و فرهنگی بالایی برخوردار است که از علل اصلی آن می‌توان به وجود عمارت کلاه فرهنگی در دل باغ اشاره کرد. در مرکز باغ یک عمارت ۸ ضلعی وجود دارد که به دستور کریم‌خان زند ساخته شده است. از گذشته تاکنون معماری عمارت بسیار زیبا و خیره‌کننده بوده و به‌صورت آجری و ساده ساخته شده است. البته به عقیده کارشناسان هنگام ساخت عمارت از سنگ و کاشی‌های رنگی استفاده شده که ممکن است در طول زمان از بین رفته باشند و در حال حاضر اثری از آنها دیده نمی‌شود. این عمارت از چهار ضلع بزرگ و کوچک تشکیل شده که چهار ضلع بزرگ آن از چهار طاق‌نمای کوچک و پنجره‌های چوبی ارسی ساخته شده‌اند. 

همچنین چهار ضلع دیگر به ورودی‌های عمارت اختصاص دارند. فضای داخل عمارت بسیار دیدنی و زیبا بوده و جذاب‌ترین بخش آن به ۴ شاه‌نشین تعلق دارد که با تزیینات بسیار زیبای مقرنس‌کاری پوشیده شده‌اند. شاه‌نشین‌ها برای پذیرایی از مهمانان و استراحت مورد استفاده قرار می‌گرفتند و میان آنها یک حوض مرمرین بزرگ قرار گرفته است. همچنین در بین شاه‌نشین‌ها نیز ۴ اتاق دو طبقه دیده می‌شود. عمارت سقف بلندی دارد و روی طاق‌ها و دیوارهای آن نقاشی‌های بسیار قدیمی به چشم می‌خورند. هم اکنون در این عمارت یک موزه تاریخی وجود دارد که آثار ارزشمندی مانند تابلوهای نقاشی، اشیا عتیقه، اسکناس و تمبر در آن نگهداری می‌شوند.

ساختار باغ جهان نما

ساختار کلی باغ جهان‌نما شیراز از عمارت کلاه فرنگی، دیوارهای بلند و مسیر جوی آب تشکیل شده است. این سه ویژگی در اغلب باغ‌های ایرانی دیده می‌شوند. باتوجه به این‌که باغ در مسیر جوی آب قرار دارد، چشم‌انداز بی‌نظیری ایجاد کرده است . باغ جهان نما در دوران زندیان خیابان‌کشی شد و اطراف خیابان‌ها توسط درختان سرو و بهارنارنج تزیین شده‌اند. در عمارت کلاه فرنگی یک استخر با فواره سنگی دیده می‌شود که آب جوی‌های درون باغ را تامین می‌کند.

وجه تسمیه باغ جهان نما

کریم‌خان زند در پیشرفت و آبادانی باغ جهان‌نما نقش ویژه‌ای داشت. برای همین این مکان با نام باغ وکیل نیز شناخته می‌شود. پس از آن با به تخت نشستن فتحعلی‌شاه قاجار در مقام حاکم فارس و به دستور ایشان مجدد نام باغ به جهان نما تغییر یافت. باغ جهان‌نما نمونه دیگری در سمرقند دارد که به دستور تیمور گورکانی (تیمور لنگ) ساخته شد و چشم‌انداز بسیار زیبایی دارد.

باغ سراسر زیبایی جهان نما

هر چه از زیبایی‌های باغ جهان‌نما بگوییم کم است. چهار خیابان باغ جهان‌نما شیراز توسط درختان سرو و پرتقال احاطه شده‌اند. جوی آب زلال و زیبایی از یکی از خیابان‌ها تا دیوار باغ در جریان است که صدای آن را می‌توانید از فواره‌ها بشنوید. برخی از المان‌های اصلی باغ که توسط کریم‌خان زند ساخته شده‌اند با عدد ۸ ارتباط دارند.

برای مثال عمارت کلاه فرنگی هشت ضلع دارد یا در اطراف هر یک از خیابان‌های باغ ۸ درخت سرو کاشته شده است. علاوه بر آن جوی آب به ۸ بخش تقسیم می‌شود که هر کدام دارای ۸ فواره کوچک هستند. عدد ۸ در نزد ایرانیان باستان بسیار مقدس بوده و در باغ جهان نما شیراز زیاد تکرار شده است.

عمارت کوشک باغ جهان نما

مهمترین بخش باغ جهان‌نما به عمارت کوشک تعلق دارد که درباره آن به‌صورت مفصل صحبت شد. در این عمارت چندین سال است که یک موزه تاریخی ایجاد شده و آثار ارزشمندی در آن نگهداری می‌شوند. علاوه بر آن به فروش سوغات و صنایع دستی شیراز در آن پرداخته می‌شود. اگر از باغ زیبای جهان نما بازدید کردید حتما از صنایع دستی و خوراکی‌های محلی شیراز خریداری کنید و با دست پر به شهر خود برگردید.

ساعات بازدید و بلیط باغ جهان نما 

بازدید از باغ جهان‌نما همه‌روزه به جز روزهای شهادت از ساعت ۸:۳۰ الی ۲۰:۳۰ امکان پذیر است و علاقمندان می توانند از این عمارت زیبا بازدید کنند. برای هزینه بلیط باغ جهان‌نما از گردشگران داخلی ۳۰۰۰ تومان و از گردشگران خارجی ۱۵۰۰۰ تومان دریافت می‌شود.

چگونه به باغ جهان نما شیراز برویم؟

باغ جهان‌نما شیراز در خیابان حافظ قرار دارد. اگر سوار بر خودروی شخصی هستید باید ابتدا به چهارراه حافظیه بروید و سپس خود را به خیابان حافظ برسانید. قبل از رسیدن به خیابان نفت و در سمت راست ورودی باغ را مشاهده خواهید کرد. برای رفتن به باغ جهان‌نما از طریق وسایل نقلیه عمومی به‌صورت زیر عمل کنید:

• اتوبوس

از طریق خطوط پایانه ولیعصر-رکن‌آباد و میدان کلبه-میدان ارم سوار اتوبوس شوید و خود را به ایستگاه چهارراه حافظیه برسانید. این ایستگاه تنها ۵۰۰ متر با ورودی باغ فاصله دارد و باقی مسیر را باید پیاده‌روی کنید.

• تاکسی

در سراسر شهر خطوط فعال تاکسی وجود دارند و باید خود را به چهارراه حافظیه یا خیابان حافظ برسانید. علاوه بر آن از طریق تاکسی‌های اینترنتی می‌توانید دقیقاً مقابل ورودی باغ جهان نما پیاده شوید.

• مترو

نزدیک‌ترین ایستگاه مترو تاباغ جهان‌نما حدود ۲ کیلومتر فاصله دارد و پیشنهاد می‌شود از اتوبوس یا تاکسی استفاده کنید. اگر قصد استفاده از مترو را دارید باید سوار قطار خط یک شوید و در ایستگاه وکیل شیراز پیاده شوید و باقی مسیر را با پای پیاده طی کنید. پس از پشت سر گذاشتن بازار وکیل، بازار نو میدان اصفهان و پل علی بن حمزه به خیابان حافظ و در نهایت باغ جهان‌نما خواهید رسید که حدود ۲۰ دقیقه طول می‌کشد.

بهترین زمان برای دیدن باغ

گشت و گذار در باغ‌های سرسبز شیراز در تمام روزهای سال امکان‌پذیر است. با این حال فصل بهار به‌ویژه اردیبهشت ماه بهترین زمان برای بازدید از باغ جهان‌نما به شمار می‌رود. در این زمان زیبایی باغ به اوج خود می‌رسد. تماشای گل‌های رنگارنگ و درختان سر به فلک کشیده، نفس کشیدن عطر بهارنارنج و شنیدن صدای گوش‌نواز جریان جوی آب در اردیبهشت ماه سفر رویایی از باغ جهان را برایتان به همراه خواهد داشت. همچنین بهار به‌عنوان بهترین زمان برای گرفتن عکس‌های خاطره‌انگیز است.

جاهای دیدنی اطراف باغ جهان‌نما

باغ جهان نما در موقعیت مکانی فوق‌العاده‌ای قرار دارد و به بسیاری از جاذبه‌ها نزدیک است:

• موزه هفت‌تنان
• آرامگاه حافظیه
• دروازه قرآن
• مسجد سلمان
• بازارچه سنتی صنایع دستی جهان نما
• مقبره خواجوی کرمانی
• آبشار مصنوعی شیراز

این جاهای دیدنی شیراز در کمتر از 3 کیلومتری باغ جهان‌نما واقع شده‌اند و جاذبه‌های دیگری نیز وجود دارند که هنگام سفر می‌توانید از آنها بازدید کنید.

هتل‌های اطراف باغ جهان‌نما

جاهای دیدنی تاریخی، طبیعی و همچنین جاهای تفریحی شیراز بسیار فراوان اند. از این رو هتل‌های متعدد و باکیفیتی در مناطق مختلف آن ایجاد شده‌اند که از نظر قیمت و ارائه خدمات با یکدیگر متفاوت هستند. هتل‌های اطراف باغ جهان نما عبارتند از:

• هتل بزرگ شیراز 
• هتل رویال شیراز 
• هتل ارگ 
• هتل پارسه 
• هتل زندیه 
• هتل کریم‌خان 
• هتل فروغ 
• هتل چمران

علاوه بر آن در اطراف باغ هتل‌ آپارتمان‌ها نیز وجود دارند که مقرون‌ به‌ صرفه‌تر هستند.

رستوران‌ های اطراف باغ جهان نما

تعداد رستوران‌ های اطراف باغ جهان‌نما شیراز فراوان هستند و به سرو غذاهای متنوع و لذیذ ایرانی، محلی و فرنگی می‌پردازند. تنوع غذایی در این رستوران‌ها باعث شده هر کسی بتواند غذای مورد علاقه خود را به راحتی سفارش دهد. رستوران‌های اطراف باغ جهان نما عبارتند از:

• رستوران هفت خان 
• رستوران صوفی 
• رستوران اجاق و آتش 
• رستوران سنتی حاجی بابا 
• رستوران باکویه 
• رستوران قوام 
• خانه استیک دلا

حتماً پس از بازدید از باغ جهان‌نما به یکی از رستوران‌های ذکر شده بروید و از امتحان کردن غذاهای محلی شیراز لذت ببرید.

کلام آخر

باغ جهان نما شیراز از کهن‌ترین و زیباترین جاهای دیدنی استان فارس است که در این مقاله به طور کامل درباره آن صحبت شد. پس از خرید بلیط هواپیما شیراز و سفر به این شهر زیبا حتماً بازدید از باغ جهان‌نما را در اولویت قرار دهید و با قدم زدن در میان درختان سرسبز و گل‌های رنگارنگ آرامش را به خود هدیه دهید. همچنین با رفتن به این باغ می‌توانید از حافظیه شیراز و مکان‌های دیگر اطراف آن دیدن کنید.

سوالات متداول