مبینا قراباغی جوانرود، شهری زیبا و کمترشناخته‌شده در غرب ایران‌زمین است که درست در دل استان کرمانشاه واقع شده است که از آن به‌عنوان جواهری کمیاب، اما درخشان در میان مقاصد گردشگری استان کرمانشاه یاد می‌شود. این شهر با داشتن جاذبه‌هایی همچون غار قوری قلعه، بزرگ‌ترین غار آبی خاورمیانه با قدمتی ۶۵ میلیون ساله، و بازارچه مرزی پرجنب‌وجوش، تلفیقی از زیبایی‌های طبیعی و فرهنگی را به عرصه نمایش می‌گذارد. از طرف دیگر، رودخانه لیله با مناظر خیره‌کننده‌اش، و روستای سفید برگ با جنگل‌های بلوطی سرسبز، هر یک فرصتی برای تجربه لحظاتی ناب در دل رشته‌کوه زاگرس فراهم می‌کنند. سفر به جوانرود، سفری به اعماق تاریخ و طبیعت ایران است که هر گردشگری را مجذوب خود می‌سازد؛ پس اگر شما هم قصد دارید تا سفری به کرمانشاه و شاید هم جوانرود داشته باشید، بهتر است تا در ادامه با ما همراه شده تا با جاهای دیدنی این شهر آشنا شوید.
جوانرود کجاست؟
جوانرود، شهری قدیمی بین سه شهر روانسر، ثلاث باباجانی و پاوه در استان کرمانشاه، در غرب ایران واقع شده است. این شهر در ۸۶ کیلومتری شمال غربی کرمانشاه و ۵۷۳ کیلومتری تهران قرار دارد. همچنین لازم به ذکر است که جوانرود از شمال به اورامان لهون و پل دوآب، از جنوب به سرپل ذهاب، از شرق به کرمانشاه و از غرب به مرز ایران با کشور عراق متصل است. این موقعیت جغرافیایی خاص، جوانرود را به یکی از شهرهای مرزی با اهمیت در منطقه اورامانات تبدیل کرده است.
ارتفاع این شهر از سطح دریا حدود ۱٬۲۸۰ متر است که به آب و هوای معتدل کوهستانی آن منجر می‌شود و البته این‌چنین شهر و روستاها در کردستان زیاد است. جمعیت جوانرود بر اساس آمار سال 1401 شمسی حدود ۷۷٬۶۲۸ نفر بوده است. مردم این منطقه به زبان کردی سورانی با لهجه جافی صحبت می‌کنند و پیرو دین اسلام و اهل سنت شافعی هستند.
جوانرود دارای یک پیشینه طبیعی میلیون‌ساله است که البته بنای آن را به دوران اسلامی، در حدود قرن هفتم هجری قمری نسبت داده‌ند. ضمنا بازارچه مرزی این شهر، یکی از مهم‌ترین مراکز تجاری جوانرود، کرمانشاه و ایران است، چنانچه هنوز هم به‌دلیل واردات و صادرات کالا، تاثیر بسزایی در رونق اقتصادی منطقه و کشور دارد.
آدرس جوانرود: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، ۸۶ کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه، جاده روانسر به‌سمت پاوه
بهترین زمان برای سفر به جوانرود
جوانرود، با آب‌وهوای معتدل کوهستانی، در هر فصلی از سال جذابیت‌های خاص خود را برای عموم گردشگران دارد. بااین‌حال، بهترین زمان برای سفر به این شهر، فصل بهار و پاییز است؛ زیرا در این بازه‌های زمانی، هوا مطبوع و طبیعت در زیباترین حالت خود قرار دارد. بهار و عید نوروز که می‌رسد، جوانرود با گل‌های رنگارنگ و مناظر سرسبزی که دارد، مقصد کمیابی برای طبیعت‌گردان است. پاییز جوانرود نیز با رنگ‌های گرم و دل‌انگیز، فرصت مناسبی برای تجربه زیبایی‌های متفاوت این منطقه فراهم می‌کند.
البته گفتنی است که اگرچه بهار و پاییز را می‌توان بهترین زمان برای سفر به جوانرود دانست؛ ولی تابستان‌های آن هم، به‌ویژه در مناطق کوهستانی، خنک و دلپذیر است و برای فرار از گرمای شدید مناطق دیگر، مقصد مناسبی محسوب می‌شود. زمستان‌های این شهر آنچنان سرد و برفی است که برای دوست‌داران تفریحات و ورزش‌های زمستانی فرصت ایده‌آلی است. از این مباحث که بگذریم، بپردازیم به اصل مطلب که همان جاهای دیدنی جوانرود است.
بازارچه مرزی جوانرود
بازارچه مرزی جوانرود، یکی از بزرگ‌ترین و پررونق‌ترین بازارهای غرب ایران واقع در استان کرمانشاه است. این بازارچه با بیش از ۳۰۰ غرفه و حضور بیش از ۲۰۰ دست‌فروش، مجموعه گسترده‌ای از کالاهای ارزان و گران‌قیمت را به خریداران ارائه می‌دهد. محصولات متنوعی از جمله پوشاک، لوازم خانگی، لوازم صوتی و تصویری، لوازم آرایشی و بهداشتی، زیورآلات، تلفن همراه، پارچه و صنایع دستی محلی در این بازارچه عرضه می‌شوند؛ گرچه طیف این محصولات متنوع‌تر از این حرف‌هاست. کیفیت مناسب و قیمت‌های مقرون‌به‌صرفه بسیاری از این کالاها، خریداران عموما کم‌بضاعت را از اقصی نقاط کشور به سوی خود جوانرود می‌کشاند.
بازارچه مرزی جوانرود در مرکز شهر، در حد فاصل میدان بسیج تا انتهای شهر، قرار دارد و دسترسی به آن از نقاط مختلف شهر امکان‌پذیر و البته آسان است. این بازارچه در تمامی ایام سال، حتی تعطیلات رسمی، فعال بوده و از ساعت ۹ صبح تا غروب آفتاب پذیرای بازدیدکنندگان و مشتریان است. وجود امکانات رفاهی قابل‌قبولی نظیر مساجد، هتل‌ها، رستوران‌ها، کبابی‌ها، سرویس‌های بهداشتی و پارکینگ‌های مخصوص خودرو در نزدیکی بازارچه، تجربه خریدی راحت و به‌دور از دغدغه را برای مسافران و گردشگران فراهم می‌کند.
آدرس بازارچه مرزی جوانرود: کرمانشاه-جوانرود، مرکز شهر، بعد از میدان مولوی
رود لیله جوانرود
رود لیله، که در زبان کُردی به‌معنای «گِل‌آلود» است، یکی از معروف‌ترین جاذبه‌های طبیعی شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه محسوب می‌شود. این رودخانه به طول حدود ۵۰ کیلومتر از دامنه شمالی کوه بندگاز در دهستان دولت‌آباد روانسر سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از روستاهای پشت‌تنگ شاینگان، ده‌رش و سیاران، وارد دهستان شروینه می‌شود. در ادامه، با گذر از روستاهای ده‌توت و شروینه، در شمال غربی روستای سرخه‌بان سفلی با رود سفیدبرگ تلاقی کرده و سپس به‌سمت شمال غربی روانه می‌شود. در نهایت، رود لیله با پیوستن به رود سیروان، وارد سد دربندی‌خان در اقلیم کردستان عراق می‌گردد.
این رودخانه با عبور از میان کوه‌های سربه‌فلک‌کشیده و مناظر بکر، شرایط مناسبی برای ماجراجویی طبیعت‌گردان و کوهنوردان فراهم می‌کند. از طرفی، روستاهای موجود در مسیر رود، علاوه‌بر ارائه چشم‌اندازهای زیبا، فرصت آشنایی با فرهنگ محلی و تجربه زندگی روستایی را برای گردشگران مهیا می‌سازند. لازم به ذکر است که رود لیله نقش مهمی در اقتصاد محلی ایفا می‌کند؛ به‌طوری‌که باعث ایجاد اشتغال در روستاهای مسیر خود عموما ماهیگیری و تامین آب مورد نیاز برای آبیاری زمین‌های کشاورزی و باغات شده است. به‌طورکلی، با توجه به اهمیت این رودخانه در تامین منابع آبی و معیشت ساکنان منطقه، حفاظت از آن و جلوگیری از آلودگی‌های زیست‌محیطی ضروری است.
آدرس رود لیله جوانرود: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، مسیر روستاهای پشت‌تنگ شاینگان و ده‌رش تا رود سیروان
آبشار سیاران نهراب
آبشار سیاران نهراب، یکی دیگر از جاذبه‌های طبیعی و دیدنی شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه است. این آبشار در روستایی با همین نام، که به زبان کُردی «خیلی باوا» نیز نامیده می‌شود، واقع شده و به‌دلیل طبیعت بکر و دست‌نخورده‌اش، گروهی از طبیعت‌گردان را به کردستان علاقه‌مند کرده است. این مجموعه شامل آبشارهای پلکانی 3 طبقه‌ای با ارتفاعی حدود 90 متر است که از میان صخره‌های سنگی، درون دره‌ای زیبا و چشم‌نواز سرازیر می‌شوند. آبشارهای قجه سیاران نهراب به‌عنوان یکی از بکرترین و زیباترین آبشارهای استان کرمانشاه شناخته می‌شوند. این آبشارها در سال‌های اخیر به‌عنوان اثر طبیعی در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده‌اند.
برای دسترسی به این آبشارها، باید از مسیر جوانرود به‌سمت ثلاث باباجانی حرکت کرده تا به روستای سیاران نهراب می‌رسید. خوشبختانه جاده منتهی به روستا کاملا آسفالت است، اما کیفیت آن در برخی نقاط ممکن است چندان هموار و مناسب نباشد. پس از رسیدن به روستا، با پیمایشی کوتاه اما تا حدودی چالشی، می‌توان به‌سرمنشا آبشارهای پلکانی دست یافت. پوشش گیاهی متنوع، دره‌های بکر، غارها و رودخانه‌های اطراف، از دیگر جاذبه‌های این منطقه هستند که تجربه‌ای متفاوت از طبیعت‌گردی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کنند. به‌طورکلی به‌دلیل ناشناخته‌بودن نسبی این آبشارها، محیطی آرام و دور از شلوغی برای طبیعت‌دوستان فراهم شده است.
آدرس آبشار سیاران نهراب: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، جاده جوانرود به‌سمت ثلاث باباجانی، روستای سیاران نهراب
غار قوری قلعه جوانرود
غار قوری‌قلعه، بزرگ‌ترین غار آبی خاورمیانه با قدمتی حدود ۶۵ میلیون سال، در استان کرمانشاه و در ۲۵ کیلومتری شهر روانسر واقع شده است. این غار در دامنه کوه شاهو و مشرف به جاده روانسر-پاوه قرار دارد و در جوار روستایی با همین نام از توابع شهرستان روانسر محسوب می‌شود. طول اکتشاف‌شده غار حدود ۱۲ کیلومتر است، اما تنها ۵۰۰ متر ابتدایی آن برای بازدید عمومی آماده‌سازی شده است.
جالب آنکه دمای داخلی غار در تمام فصول سال، بین ۷ تا ۱۱ درجه سانتی‌گراد و رطوبت آن بین ۴۰ تا ۶۰ درصد متغیر است. آثار تاریخی متعددی در طول کاوشهای صورت گرفته در غار قوری قلعه کشف شده است که شاید مهم‌ترین‌شان 15 سکه ساسانی مربوط به یزدگرد سوم باشند.
غار قوری‌قلعه دارای تالارهای متعددی است که هر یک با ویژگی‌های منحصربه‌فرد خود، جذابیت خاصی برای گردشگران دارند. تالار مریم، نخستین تالاری است که بازدیدکنندگان با آن مواجه می‌شوند و این تالار به‌دلیل وجود قندیلی که شبیه به تمثیل یا شمایل حضرت مریم است، به این نام شهرت یافته است. تالار کوهان شتر، دیگر بخش دیدنی این غار است که دلیل نام‌گذاری این تالار هم وجود قندیل‌هایی با اشکال متنوع است که شباهت زیادی به کوهان شتر دارند. در فاز دوم غار، تالارهای عروس، بتهوون و نماز قرار دارند که هر یک با قندیل‌ها و ساختارهای خاص خود، تجربه‌ای متفاوت را برای بازدیدکنندگان کنجکاو و غارنوردان فراهم می‌کنند.
غار قوری‌قلعه علاوه‌بر زیبایی‌های طبیعی، زیستگاه گونه‌های نادری از خفاش‌ها و سمندرهای زرد بوده است؛ هرچند در سال‌های اخیر به‌دلیل بازدیدهای بی‌رویه از این غار، جمعیت این گونه‌ها به‌طرز نگران‌کننده‌ای کاهش یافته است. دسترسی به غار قوری‌قلعه از طریق جاده روانسر به پاوه امکان‌پذیر است و فاصله آن تا شهر جوانرود حدود ۱۶ کیلومتر است.
آدرس غار قوری قلعه جوانرود: استان کرمانشاه، جاده روانسر به‌سمت پاوه، ۲۵ کیلومتری روانسر، نزدیک شهرستان جوانرود
غار کاوات
غار کاوات یکی دیگر از جمله جاذبه‌های طبیعی استان کرمانشاه است که در مسیر کرمانشاه به پاوه، در منطقه اورامان و رشته‌کوه شاهو، در شمال دره غار قوری‌قلعه از توابع جوانرود واقع شده است. دهانه این غار در ارتفاع ۱,۶۶۰ متری از سطح دریا قرار دارد و ابعاد آن ۱۵ در ۸ متر است.
با ورود به غار و طی مسافتی با شیب تند، به محوطه‌ای بزرگ به طول ۷۰ متر و عرض ۱۱۵ متر می‌رسید که ارتفاع آن بین ۶۱ تا ۸۰ متر متغیر است. در انتهای این محوطه، شاخه اصلی غار با دهانه‌ای کوچکتر آغاز می‌شود و نهر کوچکی از سمت چپ آن به اعماق سنگ‌ها با تلالو و صدایی گوش‌نواز فرو می‌ریزد. پس از حدود ۴۰ متر پیشروی در غار، به یک برکه آبی با طول ۱۵ متر و میانگین عمق ۷۰ سانتی‌متر می‌رسید که البته در برخی نقاط عمق آن به ۱.۵ متر هم می‌رسد.
از این پس، غار به دو شاخه تقسیم می‌شود؛ شاخه سمت چپ حدود ۸ متر عمق دارد، در حالی که شاخه سمت راست دارای حفره‌ها و مخازن آب زیرزمینی است. با ادامه مسیر، برکه آب دیگری به طول ۶۰ متر و عرض ۲۰ متر مشاهده می‌شود که سقف آن در انتها ناپدید می‌شود. غار کاوات به‌دلیل داشتن منابع آبی، تامین‌کننده آب مورد نیاز ساکنین جوانرود و روستاهای اطراف است. این غار در نزدیکی روستای شبانکاره از توابع شهرستان روانسر قرار دارد و فاصله آن تا غار قوری‌قلعه حدود ۲ کیلومتر است. یادآور شویم که برای دسترسی به غار کاوات، می‌توانید از مسیر کرمانشاه به پاوه حرکت کرده و پس از عبور از جوانرود، به‌سمت روستای شبانکاره بروید.
آدرس غار کاوات: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، جاده روانسر به‌سمت پاوه، نزدیکی روستای شبانکاره
قلعه دوان
قلعه دوان، که با نام «بانی توان» نیز شناخته می‌شود، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه است. این قلعه در فاصله سه کیلومتری شهر جوانرود، در مسیر جاده جوانرود به‌سمت روانسر و پشت روستای صفی‌آباد قرار دارد. بر اساس روایات موجود، قلعه دوان در دوران اوج خود دارای بازاری پررونق با حدود ۶۰ دکان بوده است که نشان‌دهنده اهمیت تجاری آن در گذشته، در عین داشتن موقعیت و اهمیت استراتژیک است.
امروزه از این قلعه تاریخی تنها بقایایی از برج و باروها و دیوارهای آن باقی مانده است؛ بااین‌حال، همین بقایای اندک نیز برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران جذاب و تماشایی هستند. برای دسترسی به قلعه دوان، می‌توانید از جاده جوانرود به روانسر استفاده کنید تا پس از عبور از روستای صفی‌آباد، به محل قلعه رسید.
آدرس قلعه دوان: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، جاده جوانرود به روانسر، نزدیکی روستای صفی‌آباد
روستای سفید برگ
روستای سفید برگ، با نام کُردی «سپئ‌وه‌ر»، یکی از روستاهای زیبای شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه است که در فاصله ۱۸ کیلومتری شمال غربی این شهرستان واقع شده و به «بهشت گمشده» زمین شهرت دارد. این روستا در دهستان شروینه و بخش کلاشی قرار دارد و با طبیعتی بکر و جذاب، به‌ویژه در فصول بهار و تابستان، مقصد بسیاری از گردشگران است. نام «سپئ‌وه‌ر» در زبان کُردی به‌معنای «سپید» و «مقابل» است که احتمالا اشاره به کوه‌های برف‌گیر اطراف آن دارد.
ظاهرا روستای سفید برگ دارای قدمتی چند هزار ساله است و در دوران باستان، پایتخت تابستانی سومریان بوده است. این روستا با مساحتی وسیع، در میان سه رشته‌کوه محصور شده و رودخانه‌ای پرآب از میان آن عبور می‌کند که در نهایت به رودخانه سیروان می‌ریزد. از جاذبه‌های دیدنی این منطقه می‌توان به مراکز پرورش ماهی، سواحل یا به عبارت دیگری، کناره‌های رودخانه، باغ‌ها و مزارع سرسبز، گلزارهای دارویی و بومی، زیستگاه‌های طبیعی جانوری اشاره کرد.
اما در این میان، مهم‌تر از سایر جاذبه‌های گردشگری، بقعه شیخ محمد سفید برگی که اتفاقا مردم منطقه به کرامات و معجزات این سید باور دارند نیز در فاصله 100 متری این روستا واقع شده است. اصلا به‌واسطه وجود همین بقعه است که این روستا را «سفید برگ» می‌نامند. مردم روستای سفید برگ از کُردهای اصیل با زبان کُردی هورامی و مذهب تسنن هستند و به مهمان‌نوازی و خون‌گرمی شهرت دارند. گفتنی است که مردم این روستا با تولید محصولات لبنی سالم، میوه‌های ارگانیک، عسل طبیعی و صنایع دستی مانند نان‌ها و کلوچه‌های سنتی و انواع غذاهای محلی از مهمانان پذیرایی می‌کنند.
آدرس روستای سفید برگ: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، ۱۸ کیلومتری شمال غربی شهرستان جوانرود، روستای سفید برگ
برج جوانرود
برج جوانرود که به «قلعه کهن» نیز شهرت دارد، یکی دیگر از آثار تاریخی و فرهنگی مهم شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه است. این برج در مرکز شهر جوانرود واقع شده و در گذشته به‌عنوان دژ نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. درحال‌حاضر، مسجد جامع جدید جوانرود بر روی این برج ساخته شده و به‌عنوان یکی از مراکز مذهبی و فرهنگی شهر شناخته می‌شود. گویا برج جوانرود در گذشته به‌عنوان دژ نظامی مورد استفاده قرار می‌گرفته و در دوره‌های مختلف تاریخی، شاهد رویدادهای مهمی بوده است. این برج در ادوار مختلف، بارها مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته است؛ هرچند دیگر از آن برج و باروها خبری به آن صورت پیشین نیست. برای دسترسی به برج جوانرود، می‌توانید از مرکز شهر جوانرود به‌سمت مسجد جامع حرکت کنید.
آدرس برج جوانرود: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، مرکز شهر، میدان اصلی، خیابان امام
قلعه بردزنجیر
قلعه بردزنجیر، دیگر قلعه تاریخی نزدیک به جوانرود است که در فاصله ۱۸ کیلومتری جنوب غربی این شهر در استان کرمانشاه، درست در جنوب شرقی روستای هوان‌دران واقع شده است. این قلعه تاریخی که به دوره‌های اشکانی و ساسانی نسبت داده می‌شود، بر فراز کوهی با ارتفاع ۱,۴۹۶ متر از سطح دریا قرار دارد و بقایای معماری آن به طول ۱۳۰ متر و عرض ۴۰ متر همچنان مشهود است. سازه اصلی قلعه بردزنجیر دارای پلانی بیضی‌شکل به ابعاد ۳۰ در ۲۰ متر است که اهمیت استراتژیک آن در دوران باستان را نشان می‌دهد.
بر اساس یافته‌های باستان‌شناسی، قطعات سفال مربوط به دوره‌های اشکانی و ساسانی در این منطقه کشف شده که حاکی از اهمیت تاریخی دره و اطراف روستا در آن دوران است. همچنین، برخی منابع اشاره دارند که در دوره صفوی، این قلعه محل حکمرانی نوشیروان، سومین وکیل قبادخان بوده است. برخی پژوهشگران معتقدند که این قلعه همان قلعه زنجیر است که در کتاب تاریخ عالم‌آرای عباسی به آن اشاره شده و در محدوده منطقه درتنگ ذکر شده است. برای دسترسی به قلعه بردزنجیر، می‌توان از مسیرهای محلی و با همراهی راهنمایان محلی استفاده کرد.
آدرس قلعه بردزنجیر: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، ۱۸ کیلومتری جنوب غربی شهرستان جوانرود، جنوب شرقی روستای هوان‌دران، ارتفاعات شمالی روستای بردزنجیر
تپه صفی‌الدین خان
تپه صفی‌الدین خان، یکی از آثار طبیعی-تاریخی شهرستان جوانرود در استان کرمانشاه است که در روستای صفی‌آباد، در فاصله ۲ کیلومتری جاده جوانرود به روانسر واقع شده است. این تپه با قدمتی حدود ۷ هزار سال، گنجینه‌ای از رازها و شگفتی‌های تاریخی را در زیر و بم خود جای داده است. کاوشهای باستان‌شناسی صورت گرفته در تپه صفی‌الدین خان، نشان‌دهنده استقرار جوامع بشری در این منطقه در دوره‌های مختلف پیش از تاریخ و حتی دوران باستان است.
سفالینه‌ها، ابزارهای سنگی و بقایای معماری کشف‌شده در این منطقه، نشانه رونق و شکوه آن در گذشته‌های دور هستند. ضمن اینکه علاوه‌بر پیشینه تاریخی، تپه صفی‌الدین خان به‌لحاظ طبیعی نیز از بکرترین دیدنی‌های جوانرود کرمانشاه است. چشم‌اندازهای شگفت‌انگیز و فوق‌العاده تماشایی دشت‌های اطراف و نسیم خنک کوهستان، پای طبیعت‌گردان و عموم گردشگران را به این منطقه باز می‌کند.
آدرس تپه صفی‌الدین خان: استان کرمانشاه، شهرستان جوانرود، ۵ کیلومتری شمال غربی شهرستان جوانرود، روستای صفی‌الدین خان، 2 کیلومتری جاده جوانرود به روانسر
سخن پایانی
جوانرود آغوش خود را به روی هر عاشق و مشتاقی گشوده و این همان دیاری است که در آن، غارهای اسرارآمیز و شگفت‌انگیز قوری قلعه و کاوات، سالیان دراز با تمام زیبایی‌های پنهان خود در دل زمین، منتظر کشف شدن بودند. از غارهایش که بگذریم، آبشار سیاران نهراب، با نغمه‌های دل‌انگیزش، آرامش را به روح بازدیدکنندگان بالاخص طبیعت‌گردان هدیه می‌دهد. رود لیله، با جریان زلال خود، شما را به هم‌نوایی با صدای طبیعت فرا می‌خواند. بازارچه مرزی جوانرود، با رنگ‌ها و عطرهای محلی، تجربه‌ای ناب از فرهنگ این دیار را به شما ارزانی که می‌دارد هیچ، عمده اجناس خود را با قیمتی ارزان به عرصه فروش می‌گذارد. قلعه‌های باستانی و روستاهای تاریخی، حکایت‌گر تاریخ و اصالت این سرزمین‌اند که از قدیم‌الایام محل زندگی ایرانیان و ستیز با دشمنان بوده‌اند. پس کوله‌بارتان را ببندید و به سوی جوانرود رهسپار شوید که فرصت اندک، بار سفر سنگین و سفر طولانی است.
سوالات متداول
ثبت دیدگاه