غذا های اصفهان؛ طعم های متفاوتی که نباید از دست بدهید
اصفهان شهر تاریخ و هنر با غذاهای سنتی و محلیاش که هر کدام حکایتی از فرهنگ و ذائقه این سرزمین دارند، یکی از تجربههای بینظیر سفر را رقم میزند. تنوع و طعمهای خاص غذاهای اصفهان از بریانی معروف گرفته تا خورش ماست و حلیم بادمجان، نشاندهنده غنای فرهنگ و مهارت آشپزی اصفهانیها است. هر یک از این غذاها با استفاده از ادویهها و مواد اولیه محلی و ترکیباتی منحصربهفرد، طعمی جدید و فراموشنشدنی دارند که حس و حالی متفاوت را به شما میبخشند. چشیدن این غذاهای اصیل فرصتی است برای آشنایی با طعمهای خاص و عطر و مزهای که نباید از دست داد؛ طعمهایی که همواره خاطرهای ماندگار در ذهن هر گردشگر خواهد بود. با خرید بلیط هواپیما میتوانید به شهر اصفهان بروید و با چشیدن این غذاها به دنیایی متفاوت از طعم و لذت ببرید.
غذاهای سنتی و محلی اصفهان که حتماً باید تجربه کنید!
در هر گوشه از این شهر، با انتخاب هر کدام از این غذاها میتوان به قصهای از تاریخ و اصالت ایرانی گوش سپرد و طعمی بهیادماندنی را تجربه کرد. این تنوع غذایی تنها محدود به طعمهای بینظیر نیست، بلکه هر کدام از غذاهای اصفهان از پشتوانه تاریخی و فرهنگی برخوردار هستند.
برای مثال، بریانی که به عنوان یکی از نمادهای آشپزی این شهر شناخته میشود، به گونهای پخته میشود که بافت لطیف گوشت و ادویههای خاص، طعمی دلنشین و عطر مسحورکنندهای ایجاد میکند. از سوی دیگر، خورش ماست با طعم شیرین و خاص خود، بیشتر شبیه به یک دسر است و تجربهای متفاوت از غذای ایرانی را ارائه میدهد. حلیم بادمجان نیز با ترکیب بادمجان، گوشت و ادویههای معطر، انتخابی جذاب برای علاقهمندان به غذاهای سنتی است.
بریانی
بریانی یکی از اصیلترین غذاهای اصفهان نه تنها در بین مردم این شهر، بلکه میان گردشگران نیز محبوبیت ویژهای دارد. این غذای سنتی که نماینده فرهنگ و ذائقه اصفهانی است، از ترکیب گوشت گوسفندی با دارچین، جگر سفید، پیاز، دنبه، زعفران و نعناع خشک تهیه میشود. بریانی پس از ترکیب این مواد و سرخ کردن آنها، شکلی فشرده و ظاهری شبیه به همبرگر به خود میگیرد. این غذا به عنوان یک غذای غنی و مقوی با نان تازه سرو میشود و کمی آب گوشت داغ همراه با خلال بادام و پسته روی آن میریزند تا طعمی بینظیر به آن ببخشند.
بریانی غذایی پرکالری است و معمولاً در وعده ناهار میل میشود؛ اما برخی از مردم اصفهان این غذای سنگین و لذیذ را به عنوان شام هم سرو میکنند. برای تکمیل طعم بریانی، آن را با سبزیجات تازه، ماست یا دوغ و نان سنتی میل میکنند. خوردن بریانی به ویژه در روزهای سرد سال لذتی دوچندان دارد و طعم دلنشین آن، خاطرهای فراموشنشدنی در ذهن میگذارد. این غذا بهویژه برای کسانی که به طعمهای سنتی ایرانی علاقه دارند، گزینهای ایدهآل است.
قیمه ریزه نخودچی
قیمهریزه نخودچی به عنوان یکی دیگر از غذاهای اصفهان، از ترکیب گوشت چرخکرده، آرد نخودچی، پیاز، سیبزمینی، نعناع خشک، جعفری تازه، روغن و ادویههایی مثل نمک و فلفل تهیه میشود. این غذا بافتی لطیف و طعمی منحصربهفرد دارد که بافت ترد آرد نخودچی در آن برجسته است. قلقلیهای کوچک گوشت را در این خوراک خوشمزه میپزند و سپس با کمی رب گوجهفرنگی طعمدار میکنند. این غذای دلچسب را میتوان با پلو سرو کرد یا به عنوان یک خوراک با نان تازه و سبزیجات تدارک دید.
قیمهریزه نخودچی بیشتر به عنوان ناهار و شام سرو میشود و برای خانوادههای ایرانی انتخابی محبوب است. با افزودن لیمو یا ترشی به این غذا، طعم آن تازهتر و جذابتر میشود. برای کسانی که به دنبال غذایی سبکتر از بریانی هستند؛ اما همچنان به تجربه طعمهای اصیل اصفهانی علاقه دارند، قیمهریزه نخودچی گزینهای فوقالعاده خواهد بود.
حلیم شیر
حلیم شیر یکی از غذاهای سنتی و محبوب اصفهان است که به خصوص در روزهای تعطیل برای وعده صبحانه میل میشود. این غذا از ترکیب گندم، گوشت گردن گوسفندی، پیاز، شیر، روغن محلی، کنجد و دارچین تهیه میشود. پس از پخت مواد، آنها را کوبیده و بافتی نرم و حلیممانند به دست میآورند که طعمی فوقالعاده دلچسب دارد. افزودن دارچین و کنجد به این حلیم، عطر و طعمی دلپذیر به آن میبخشد.
حلیم شیر را اغلب با نان سنگک یا بربری سرو میکنند و در کنار آن از کمی عسل یا شیره انگور نیز استفاده میشود. این ترکیب به ویژه در روزهای سرد پاییز و زمستان طرفداران بسیاری دارد و به عنوان یک صبحانه انرژیبخش، بدن را برای شروع یک روز پرانرژی خنک وسرد آماده میکند. همچنین، حلیم شیر میتواند یک انتخاب عالی برای صبحانههای جمعی و دورهمیهای خانوادگی باشد.
پلو ماش و قمری
پلو ماش و قمری یکی از غذاهای سنتی و محبوب اصفهان است که ترکیبی از دانههای ماش، کلم قمری و برنج با سبزیجات تازه را در خود دارد. در ابتدا، ماش را به طور جداگانه میپزند و سپس گوشت گوسفند و پیاز و ادویهها را سرخ میکنند. سپس، قمری رندهشده و سبزیهای تازه مثل تره و جعفری را به این ترکیب اضافه میکنند و در نهایت، برنج را آبکش کرده و این مواد را لایهلایه میان برنج میریزند.
این غذا به عنوان یک وعده ناهار یا شام بسیار مقوی است و طعم خاصی دارد که برای دوستداران غذاهای سبز و سالم مناسب است. معمولاً پلو ماش و قمری را با ماست، خیار یا سبزی خوردن سرو میکنند تا طعم آن قویتر شده و لذت بیشتری از این غذای سالم و سنتی برده شود.
ماش و قمری
ماش و قمری از دیگر غذاهای اصفهان است که به حلیم شباهت دارد و معمولاً با نان سرو میشود. برای تهیه این غذا، گوشت گوسفندی و ماش را جداگانه میپزند و بعد از نیمپختشدن گوشت، کلم قمری رندهشده را به آن اضافه میکنند. سپس، سبزیهایی همچون تره، جعفری، شنبلیله و مرزه به همراه برنج به مخلوط اضافه شده و روی حرارت ملایم میپزند. پس از این مرحله، غذا را کمی میکوبند تا بافتی نرم و لطیف به خود بگیرد.
این غذا برای وعده ناهار یا شام گزینهای سبک و مقوی بوده و به دلیل داشتن ماش و کلم قمری، برای دستگاه گوارش نیز مفید است. ماش و قمری را اغلب با کمی ترشی یا لیموترش میل میکنند که طعم دلچسبی به آن میبخشد و به خصوص برای کسانی که به دنبال غذاهای سبک و سالم هستند، یک انتخاب عالی است.
یخنی لوبیا
یخنی لوبیا نوعی آبگوشت اصفهانی است که ترکیبی از لوبیای سفید، گوشت گوسفندی، پیاز، سیبزمینی، برنج و سبزیجات معطر مثل تره، شنبلیله و جعفری را در خود دارد. این غذا که بافت و طعمی شبیه به آبگوشت دارد، با حرارت ملایم و به آرامی پخته میشود تا مواد کاملاً جا بیفتند و طعمها در یکدیگر ترکیب شوند. یخنی لوبیا از غذاهای اصفهان علاوه بر طعم دلپذیر، ارزش غذایی بالایی دارد و حاوی پروتئین و فیبر فراوانی است.
یخنی لوبیا بیشتر به عنوان وعده ناهار و شام میل شده و با نان، سبزی تازه و گاهی لیمو سرو میشود. این غذا به ویژه در روزهای سرد پاییز و زمستان محبوب است و به دلیل ترکیب مواد گرمکننده و مقوی، به عنوان غذایی مناسب برای تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی بدن شناخته میشود.
حلیم بادمجان
حلیم بادمجان یکی از خوشمزهترین غذاهای اصفهان محسوب میشود که شهرت آن به سایر شهرهای ایران هم رسیده است. این غذا از ترکیب بادمجان سرخشده، برنج، عدس، پیاز، سیر، نعناعداغ، کشک، گوشت گوسفندی و گردو تهیه میشود. پس از پخت کامل مواد، آنها را بههم میکوبند تا به بافتی کشدار و نرم برسند؛ چیزی شبیه به حلیم. اضافه کردن کشک و نعناع داغ، طعمی بینظیر و عطر خوشایندی به این غذا میدهد که بسیار دلپذیر است.
حلیم بادمجان معمولاً به عنوان پیشغذا یا غذای اصلی در مهمانیها و دورهمیهای خانوادگی مورد استفاده قرار میگیرد. این غذا اغلب با نان تازه، سبزیخوردن و گاهی گردوی خردشده میل میشود. برای کسانی که عاشق طعم بادمجان هستند، حلیم بادمجان تجربهای فوقالعاده از یک غذای سنتی و مقوی خواهد بود که سرشار از پروتئین و مواد مغذی است.
کله جوش
کلهجوش یکی از غذاهای ساده و مقوی اصفهان است که به خصوص در فصلهای سرد سال، میان خانوادهها محبوبیت بسیاری دارد. این غذا از ترکیب کشک، پیاز، سیر، گردو، نعناع خشک، زردچوبه و نمک تهیه میشود. برای طبخ کلهجوش ابتدا پیاز و سیر را در روغن سرخ میکنند و سپس زردچوبه، کشک و نعناع خشک را به آن اضافه میکنند تا طعمی لذیذ و دلپذیر به غذا بدهد. گردو نیز به عنوان یکی از مواد مغذی، به ارزش غذایی کلهجوش میافزاید.
کلهجوش را معمولاً با نان تازه و سبزیجات سرو میکنند و همراه با آن کمی دوغ یا ترشی سرو میشود. این غذا به ویژه برای تقویت استخوانها و تأمین کلسیم مورد نیاز بدن بسیار مفید است. ساده بودن و سریع بودن پخت این غذا باعث شده که در میان خانوادههای اصفهانی بسیار محبوب باشد.
کباب مُشتی (کباب زردک)
کباب مشتی یا همان کباب زردک از غذاهای خاص و سنتی اصفهان است که طعمی متفاوت از دیگر کبابها دارد. این کباب از ترکیب گوشت چرخکرده، پیاز، زردک (هویج محلی)، سرکه قرمز، شیره انگور، آرد نخودچی و ادویههای مختلف تهیه میشود. طعم ملس این کباب به دلیل استفاده از شیره انگور و زردک است که کمی شیرینی به آن میبخشد. زردک که نوعی هویج زردتر و شیرینتر است، طعمی خاص به این کباب میدهد.
کباب مشتی معمولاً به عنوان یک غذای خاص و خاطره انگیز در مهمانیها و جشنها سرو میشود. این کباب را میتوان با نان تازه و سبزیجات یا همراه با پلو میل کرد. طعم شیرین و ملس این کباب با ترشی یا دوغ ترکیب خوبی ایجاد میکند و به ویژه برای کسانی که به طعمهای شیرین و ملایم علاقه دارند، یک انتخاب عالی است.
یخمه ترش
یخمه ترش یکی از غذاهای قدیمی و اصیل اصفهان است که به دلیل ترکیبات خاصش طعمی متفاوت دارد. این غذا همانند بسیاری دیگر از غذاهای اصفهان از گوشت گوسفند، زردچوبه، آلو، به، برگه زردآلو، برنج و شکر یا شیره خرما تهیه میشود. ابتدا گوشت گوسفند را با زردچوبه میپزند و سپس آلو، به و برگه زردآلو را به آن اضافه میکنند تا به نرمی مدنظر برسند. سپس برنج را به این ترکیب اضافه کرده و اجازه میدهند آب آن بخار شود. بعد از کوبیدن مواد به آن شکر یا شیره خرما اضافه کرده و مجدداً روی حرارت قرار میدهند تا مزهها با هم ترکیب شوند.
این غذا به دلیل داشتن میوههای خشک، طعم ترش و شیرینی دارد و معمولاً در مهمانیها و مراسمهای خاص سرو میشود. برای تکمیل طعم یخمه ترش، میتوان آن را با سبزی خوردن و نان تازه میل کرد. یخمه ترش انتخاب مناسبی برای کسانی است که به غذاهای ترش و شیرین علاقه دارند و میخواهند طعمی اصیل و متفاوت را در بین غذاهای اصفهان تجربه کنند.
به پلو
به پلو یکی از غذاهای خوشعطر و خوشطعم اصفهان است که با استفاده از میوه به و زعفران سرو شده و طعمی خاص و بهیادماندنی دارد. برای تهیه این غذا ابتدا به را پوست گرفته و تکههای آن را در روغن سرخ میکنند تا طعم و عطر خود را آزاد کند. سپس گوشت گوسفند یا مرغ را با زعفران و آلو پخته و کنار میگذارند. در مرحله آخر برنج را آبکش کرده و مواد را بهصورت لایهلایه میان برنج گذاشته و دم میکنند تا به پلو آماده شود.
به پلو معمولاً در مهمانیها و مجالس به عنوان یک غذای مجلسی سرو میشود. این غذا را میتوان با ماست یا سالاد شیرازی سرو کرد تا طعمی متعادل و لذیذ ایجاد کند. به پلو به ویژه برای دوستداران طعمهای ملایم و معطر یک انتخاب عالی است و به دلیل داشتن زعفران و به، عطر و طعم منحصربهفردی به سفره میبخشد.
شیرینی و دسرهای اصفهان
اصفهان بهشت عاشقان شیرینی و دسرهای خاص ایرانی است و تنوع بینظیری از طعمها و عطرهای ناب را در خود جای داده است. به عنوان مثال، خورش ماست، این دسر ویژه و شیرین، با ترکیب گوشت گردن و ماست چکیده طعمی منحصربهفرد دارد. کاچی هفت دخترون دسر مقوی دیگری است که در مراسم خاص طبخ میشود و از داستانها و افسانههای قدیمی این شهر رنگ گرفته است.
گوشفیل همراه با دوغ، ترکیبی جالب و خاص اصفهانیها است که هرگز نباید از دست داد. گز و سوهان هم از معروفترین سوغاتیهای شیرین اصفهان هستند که طعم خوش مغزهای پسته و بادام را به خود گرفتهاند. فرنی اصفهانی با شیره خرما یا انگور و آش شوربای سبزی نیز طعمهای سنتی و بهیادماندنی دارند که سفر به این شهر را به یک خاطره ابدی در ذهن مسافران تبدیل میکنند.
خورش ماست
خورش ماست یکی از معروفترین غذاهای اصفهان است که شهرت آن به دلیل طعم و ترکیب منحصربهفردش در سرتاسر کشور عزیزمان گسترش یافته است. این خورش از ترکیب گوشت گردن گوسفندی، ماست چکیده پرچرب، زعفران، گلاب، شکر، خلال بادام و خلال پسته تهیه میشود. خورش ماست برخلاف نامش به عنوان یک غذای اصلی سرو نمیشود، بلکه نقش دسر را در مهمانیهای مجلل و رسمی دارد. ترکیب طعم شیرین شکر و ماست با گوشت ممکن است در نگاه اول غیرمعمول به نظر برسد؛ اما پس از امتحان آن، اعتراف خواهید کرد که یکی از بهترین دسرهای سنتی ایران را چشیدهاید.
خورش ماست عموماً سرد سرو میشود و بافتی نرم و کرمی دارد. طعم زعفران و گلاب عطر و مزهای به این خورش میدهد که برای علاقمندان به غذاهای شیرین و دسرهای ایرانی یک انتخاب فوقالعاده است. در اصفهان این دسر محبوب را در مهمانیها و مراسم خاص به عنوان یک دسر لاکچری و ویژه سرو میکنند که به دلیل ارزش غذایی بالای آن، بسیار مورد توجه قرار دارد.
کاچی هفت دخترون (کاچی بی بی حور)
کاچی هفت دخترون یا همان کاچی بیبیحور یکی از دسرهای خوشمزه و افسانهای اصفهان است که در تهیه آن سنتها و باورهای خاصی وجود دارد. کاچی از ترکیب آرد گندم، گلاب، زعفران و مغز بادام و پسته تهیه میشود و بافتی نرم و لطیف شبیه به فرنی دارد. مراسم تهیه کاچی هفت دخترون در اصل ریشه در یک افسانه قدیمی دارد که بر اساس آن، دختری فقیر برای حل مشکل خود به پخت کاچی و نذر آن روی میآورد. به همین دلیل، در فرهنگ اصفهانی باور دارند که تهیه کاچی هفت دخترون باید با حضور هفت دختر انجام شود تا اثرگذار باشد.
جالب است بدانید که زنان اصفهانی بر این باور هستند که نباید چشم مردان به این کاچی بیفتد و نباید این دسر در میان غریبهها تقسیم شود. در مراسمهایی که کاچی هفت دخترون طبخ میشود، فقط بانوان و دختران از آن میل میکنند و آن را به عنوان نمادی از نذر و دعا برای حل مشکلات زندگی خود میدانند. اگر به اصفهان سفر کردید و فرصتی برای شرکت در این مراسم داشتید، طعم این دسر را از دست ندهید.
گوشفیل
گوشفیل یکی از شیرینیهای خوشطعم و محبوب ماه رمضان در اصفهان است که با زولبیا و بامیه به عنوان یکی از نمادهای این ماه مبارک شناخته میشود. برای تهیه گوشفیل از ترکیب ماست، تخممرغ، زعفران، آرد و هل سابیدهشده استفاده میشود. بعد از آنکه خمیر گوشفیل را در روغن زیاد سرخ کردند، آن را در شربت غلیظ فرو میبرند تا کاملاً به شربت آغشته شود و طعم شیرین و دلچسبی پیدا کند.
از نکات جالب گوشفیل اصفهانی، سرو آن به همراه دوغ غلیظ محلی است. این ترکیب متفاوت سردی و گرمی، یک طعم جالب و غیرمعمول ایجاد میکند که تجربهای جذاب برای هر مسافر است. بسیاری از اصفهانیها علاوه بر گوشفیل، شیرینی باقلوا را هم با دوغ امتحان میکنند و معتقد هستند که این دو مکمل خوبی برای یکدیگر به شمار میروند. اگر به اصفهان سفر کردید، در بین غذاهای اصفهان حتماً این ترکیب خاص و خاطرهانگیز را امتحان کنید و لذت ببرید.
سوهان
سوهان یکی از شیرینیهای محبوب و مقوی ایرانی است که در شهرهای مختلف از جمله اصفهان با طعمی خاص تهیه میشود. اصفهانیها با ترکیب آرد و جوانه گندم، گلاب، هل، شیرینکنندههایی مثل شکر و عسل، زرده تخممرغ، زعفران و انواع مغزها از جمله پسته و بادام، سوهانی خوشمزه و خوش عطر خلق میکنند که در مهمانیها و مناسبتها جایگاه ویژهای دارد.
سوهان اصفهان به دلیل استفاده از گلاب و زعفران، عطری بینظیر و طعمی دلنشین دارد که بافت ترد و شیرینی مطبوع آن، بسیار مورد توجه قرار میگیرد. ترکیب مقوی مغزها نیز ارزش غذایی این شیرینی را دوچندان کرده است. اگر به اصفهان سفر کردید، این شیرینی را در کنار چای یا به تنهایی امتحان کنید و از طعم خاص آن لذت ببرید.
گز
گز نماد اصلی شیرینیجات اصفهان، با قدمتی طولانی و طعمی منحصربهفرد، جایگاه خاصی در فرهنگ این شهر دارد. گزهای اصفهان در دو نوع لقمهای و آردی موجود هستند. در نوع آردی قطعات گز میان آرد نگهداری میشوند که موجب تازهماندن و جلوگیری از چسبندگی آنها میشود. گزهای اصفهان به دلیل ترکیبات اصیل و درصد بالای مغزها مثل پسته و بادام محبوبیت زیادی دارند. این مغزها علاوه بر افزایش ارزش غذایی، تأثیر زیادی بر کیفیت و قیمت گز دارند؛ به طوری که گزهای پر از پسته، خریداران بیشتری را به خود جذب میکنند.
برای تهیه گز ابتدا سفیدههای تخممرغ را هم زده و سفت میکنند. سپس آب و شکر را حرارت میدهند تا به شربت غلیظی تبدیل شود. مقداری بادکا یا گلوکز به شربت اضافه میشود تا حالت کشدار به خود بگیرد. در این مرحله شربت را با گلاب و سفیدههای تخممرغ مخلوط کرده و در حین حرارت دادن، مخلوط را کاملاً هم میزنند تا مواد به خودر هم بروند و کش بیایند. پس از آنکه مایه گز یکدست شد، پستهها به آن اضافه میشوند. در نهایت، مایه را به اشکال دلخواه درآورده و برای خنک شدن و شکلگیری نهایی آماده میکنند.
فرنی
فرنی اصفهانی یکی از میان وعدههای دلپذیر و شیرین این شهر است که با ترکیب شیره خرما یا شیره انگور سرو شده و از ترکیب شیر، آرد و نشاسته ذرت تهیه میشود. ابتدا شیر و آرد را مخلوط کرده و حرارت میدهند تا یکدست شود. در این مرحله نشاسته ذرت را با کمی آب مخلوط کرده و به قابلمه اضافه میکنند. مخلوط به دست آمده را پس از غلیظ شدن در ظرف مخصوص ریخته و برای سفت شدن داخل یخچال میگذارند.
فرنی اصفهان با طعمی ملایم و بافتی نرم، در ترکیب با شیره انگور یا خرما طعمی طبیعی و مقوی به وجود میآورد که میتواند برای وعده صبحانه یا عصرانه انتخابی عالی باشد. این دسر خوشمزه در شیرینی فروشیهای اصفهان به وفور یافت میشود.
آش شوربای سبزی
آش شوربای سبزی یکی از غذاهای اصفهان است که با کوفتههای قلقلی کوچک، ترکیبی دلچسب و متفاوت ایجاد میکند. این آش از برنج نیمدانه، سبزی آش، ادویه و نمک تهیه میشود و به دلیل مایع بودن و داشتن گوشت، غذایی مقوی به شمار میرود. اصفهانیها معمولاً این آش را برای بیماران تهیه میکنند؛ چرا که ترکیبات مقوی و حالت مایع آن به فرد بیمار انرژی میدهد و هضم آن راحتتر است.
آش شوربای سبزی با عطر و طعم سبزیهای معطر و کوفتههای گوشتی، به ویژه در روزهای سرد زمستانی طرفداران زیادی دارد و به عنوان یکی از غذاهای خوشمزه و مغذی اصفهان شناخته میشود. این آش را میتوان با نان تازه و در کنار انواع ترشیها سرو کرد.
سخن پایانی
در پایان باید گفت که اصفهان نه تنها شهری با معماری چشمنواز و آثار تاریخی بینظیر است، بلکه گنجینهای از طعمها و مزههای خاص و سنتی را در دل خود جای داده است. تجربه غذاهای اصفهان، دسرها و شیرینیهای محلی این شهر سفری به دنیای طعمها و رایحههای متفاوت است که تنها با چشیدن آنها میتوان به رمز و راز آشپزی ایرانی پی برد. اگر به اصفهان سفر کردید، حتما این غذاها و شیرینیهای دلپذیر را امتحان کنید تا خاطرهای ماندگار از سفر به این شهر زیبا تا ابد در ذهنتان حک شود.
سؤالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر میدهید.