جاهای دیدنی کرمانشاه | از بیستون تا طاق بستان + آدرس

جاهای دیدنی کرمانشاه | از بیستون تا طاق بستان + آدرس

استان کرمانشاه ایرانگردی کرمانشاه

کرمانشاه یا همان کرماشان یکی از استان‌های غربی و مرزی ایران است و نام این استان در صفحات زیادی از تاریخ ایران نوشته شده است. استانی تاریخی که مرکز آن هم شهری با همین نام است و همین بس که حدود 4 هزار جاذبه گردشگری در این استان وجود دارد. بسیاری از جاهای دیدنی کرمانشاه و بخش‌های مهم این استان، محل کردنشینان است و شهر کرمانشاه، مرکز این استان، پرجمعیت‌ترین و البته بزرگ‌ترین شهر کردنشین ایران به شمار می‌آید.

اما واقعا کرمانشاه چرا این چنین اهمیت دارد؟ دلیل اهمیت آن، قدمت بالای جاهای دیدنی کرمانشاه است که نام محوطه تاریخی بیستون، طاق بستان و بسیاری از گوردخمه‌های باستانی را در دفتر خاطرات خود نوشته است. البته لازم به ذکر است که کرمانشاه علاوه‌بر جاذبه‌های تاریخی متعدد، دارای جاذبه‌های طبیعی، مذهبی و بازارهای قدیمی دیدنی است و یک جهان زیبایی و شگفتی است. پس اگر قصد دارید تا با جاهای دیدنی کرمانشاه بیشتر آشنا شوید، در ادامه با معرفی جاهای دیدنی کرمانشاه، مهد فرهنگ و تمدن ایران با ما همراه باشید.

جاهای دیدنی طبیعی کرمانشاه

کرمانشاه در منطقه‌ای خشک و کوهستانی قرار دارد و دارای آب و هوای سرد و کوهستانی است؛ از این رو بیشتر بخش‌های این استان، در تمام فصل‌های سال آب و هوای خنک و سردی دارند و اهالی کرمانشاه با آب و هوای گرم و جهنمی ناآشنا هستند. از طرفی خشک بودن اقلیم کرمانشاه باعث شده است تا بسیاری از جاهای طبیعی کرمانشاه در اطراف چشمه‌های این استان قرار گیرند.

اما این بدان معنا نیست که جاهای طبیعی کرمانشاه فقط چشمه‌های آن هستند؛ با وجود غارهای قوری قلعه، پرآو و دو اشکفت، باغ گل‌ها، آبشار پیران و روستاهای سراب صحنه و گلین و به‌طورکلی تنوع بالای جاهای طبیعی این استان، سبب رضایتمندی گردشگران شده است.

در واقع می‌توان این‌چنین پنداشت که جاهای طبیعی استان کرمانشاه با ویژگی‌های اقلیم این استان که خشک و کوهستانی است، در تضاد هستند و همین تضاد سبب شگفت‌آفرینی شده است. در ادامه به معرفی جاهای طبیعی کرمانشاه که پیش‌تر هم نام آن‌ها را ذکر کردیم، می‌پردازیم تا شناخت بهتری نسبت به این استان پیدا کنید.

جاهای دیدنی کرمانشاه

تالاب هشیلان

تالاب هشیلان یکی از مهم‌ترین پدیده‌های طبیعی شگفت‌انگیز و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در فاصله تقریبی ۳۰ کیلومتری شمال غربی شهر کرمانشاه شکل گرفته است. این تالاب حدود ۴۵۰ هکتار وسعت دارد و حدود 110 جزیره کوچک و بزرگ در بخش‌های مختلف این تالاب وجود دارند؛ جزیره‌هایی که مساحت آن‌ها بین 100 متر مربع تا 1 هکتار است. جالب آنکه برخی از این جزیره‌ها در فصل زمستان با افزایش بارندگی و در اثر افزایش دبی تالاب در زیر آب قرار می‌گیرند. تالاب هشیلان در گویش کردی، متشکل از دو بخش «هشی» و «لان» است که به‌معنای لانه یا خانه مار بکار می‌رود. این نام را به‌دلیل وجود مارهای زیادی که در این تالاب زندگی می‌کنند، بالاخص مارهای آبی و چلیپر به آن نسبت داده‌اند.

این تالاب یکی از زیستگاه‌های اساسی پرندگان مهاجر در منطقه محسوب می‌شود و به‌عنوان یک اکوسیستم طبیعی با تنوع زیست‌محیطی غنی شناخته می‌شود؛ از این رو اداره کل حفاظت محیط زیست استان کرمانشاه، شکار در این تالاب را ممنوع اعلام کرده است و تیراندازی در این منطقه پیگرد قانونی دارد.

پوشش گیاهی تالاب هشیلان از تنوع بالایی برخوردار است و گونه‌های جانوری مختلفی در این منطقه زندگی می‌کنند. از جمله پرندگانی که تالاب هشیلان را به‌عنوان پناهگاه خود انتخاب کرده‌اند، می‌توان به فلامینگو، قو و اردک اشاره کرد که در طول فصل‌های مختلف سال به این تالاب مهاجرت می‌کنند.

متاسفانه تالاب هشیلان با تمام زیبایی‌هایی که دارد، فاقد امکانات رفاهی و تفریحی است، از این رو آب آشامیدنی هم در اطراف این تالاب پیدا نخواهید کرد. ضمنا عمق تالاب هشیلان زیاد است و از طرف دیگر به‌دلیل پوشش گیاهی کف تالاب، شنا در این تالاب می‌تواند برای شما مشکل‌ساز شود؛ پس اگر شناگر حرفه‌ای نیستید بی‌گدار به آب نزنید.

  • آدرس تالاب هشیلان: استان کرمانشاه، 26 کیلومتری شمال غربی کرمانشاه، جاده کرمانشاه به روانسر، دهستان الهیار خانی
تالاب هشیلان از جاهای دیدنی کرمانشاه

غار قوری قلعه

غار قوری قلعه یا قوری قلا یکی دیگر از شگفتی‌های چشم‌گیر طبیعی و جاهای دیدنی کرمانشاه است که به‌عنوان بزرگ‌ترین غار آبی خاورمیانه در نزدیکی شهر پاوه و در قلب رشته‌کوه‌های زاگرس قرار دارد. این غار عجیب و غریب که بیش از ۱۲ کیلومتر طول دارد، دارای تالارهای سنگی زیبا و جذابی است که هر کدام از این تالارها زیبا و رازآلود هستند. مهم‌ترین تالارهای غار قوری قلعه عبارتند از:

  • تالارهای بتهوون
  • مریم
  • کوهان شتر

البته مهم‌ترین تالار این غار، تالار بتهوون است که یکی از شگفت‌انگیزترین و عجیب‌ترین تالارهای قندیلی جهان است. برای مثال هر کدامیک از قندیل‌های تالار بتهوون صدای متفاوتی را پخش می‌کنند، همچون سازی که با هر تار آن، می‌توان ملودی متفاوتی نواخت.

غار آبی قوری قلعه به دو بخش 500 متری و گردشگری تقسیم شده است که بخش گردشگری چندین برابر بخش اول این غار است. درون غار قوری قلعه، دالان‌های پرآبی جریان دارد و استالاکتیت‌ها و استالاگمیت‌های سنگی فراوانی از سقف‌های تالارهای این غار آویزان هستند. نکته جالبی که درباره غار قوری قلعه وجود دارد، دمای همیشه ثابت درون این غار است که حدود ۷ تا ۱۱ درجه سانتی‌گراد است. در واقع می‌توان گفت که بازدید از این غار در تمام فصول سال بالاخص بهار و تابستان مناسب است.

غار قوری قلعه در مسیر جاده پاوه به‌سمت شمال شهر جوانرود و در دامنه رشته‌کوه شاهو قرار دارد. بنابر اعلام زمین‌شناسان قدمت غار قوری قلعه به دوران دوم زمین‌شناسی، یعنی حدود 65 میلیون سال پیش بازمی‌گردد. این غار به دلیل اهمیت زیست‌محیطی و گردشگری، تحت حفاظت سازمان محیط زیست کرمانشاه قرار دارد و بازدید از آن، فقط با همراهی راهنمایان محلی میسر است.

  • ساعات بازدید: تمامی روزهای هفته از ساعت 8 تا 18
  • آدرس غار قوری قلعه: استان کرمانشاه، ۲۵ کیلومتری شهر روانسر
غار قوری قلعه از جاهای دیدنی کرمانشاه

 غار پرآو

غار پرآو یکی از عمیق‌ترین و شگفت‌انگیزترین غارهای جهان است که در ارتفاعات رشته‌کوه زاگرس در استان کرمانشاه، در 12 کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه واقع شده است. این غار صاحب لقب «اورست غارهای جهان» است؛ زیرا در ارتفاعات 3,050 متری از سطح دریا و درست 300 متر پایین‌تر از قله شیخ علیخان یا همان قله پراو قرار دارد. غار پرآو حدود 40 سال پیش توسط یک گروه انگلیسی کشف شده است و از آن زمان تاکنون بزرگ‌ترین غار عمودی جهان بود است. این غار دومین اثر طبیعی ملی کرمانشاه است و سازمان حفاظت محیط زیست ایران، در سال 1388، نام آن را در فهرست آثار ملی ایران و کرمانشاه ثبت کرده است.

پراو در گویش کردی به‌معنای پرآب است و این غار با عمق بیش از ۷۵۰ متر و ۲۶ حلقه چاه، غاری پرآب، مکانی چالش‌برانگیز و خطرناک، حتی برای غارنوردان حرفه‌ای است. کاوش غار پرآو به‌دلیل موقعیت مکانی و دمای هوای پایین، نیازمند تجهیزات پیشرفته غارنوردی و آمادگی فیزیکی و روحی است. متاسفانه جان 5 نفر از غارنوردان حرفه‌ای در این غار گرفته شده است، پس به هیچ عنوان بازدید از این غار را سطحی نگیرید.

ورودی غار پرآو در ارتفاع حدود ۳,۰۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد و دسترسی به آن بدون کوهنوردی و صعود به ارتفاعات زاگرس غیرممکن است. این غار به‌دلیل زیبایی‌های طبیعی، قندیل‌ها و استالاکتیت‌های فراوان، هر ساله علاقه‌مندان به طبیعت و ماجراجویان زیادی را به خود جذب می‌کند.

دمای هوای غار پرآو بسیار سرد و طاقت‌فرسا است، بین 1 تا 3 درجه سانتی‌گراد است. بازدید از غار پرآو نیز همانند غار قوری قلعه برای عموم مردم آزاد نیست و نیازمند اخذ مجوز و همراهی راهنمایان حرفه‌ای غارنوردی است.

  • آدرس غار پرآو: استان کرمانشاه، 12 کیلومتری شمال شرق شهر کرمانشاه، روستای چالابه، کوه پرآو
 غار پرآو از جاهای دیدنی کرمانشاه

پارک کوهستان

پارک کوهستان یکی از معروف‌ترین و زیباترینجاهای دیدنی کرمانشاه است که در شمال غربی شهر کرمانشاه واقع شده است. این پارک در کوهپایه‌های کوهی بنام «میوله» و درست بین محوطه تاریخی طاق بستان و دانشگاه رازی کرمانشاه که از مهم‌ترین مکان‌های شهر هستند، قرار گرفته است.

پارک کوهستان به‌دلیل موقعیت جغرافیایی خاصی که دارد، مناظر طبیعی چشم‌نواز و خیره‌کننده‌ای را به‌ویژه در غروب خورشید، پیش روی بازدیدکنندگان قرار می‌دهد. پارک کوهستان با وسعتی بالغ بر ۲۲۰ هکتار، دارای فضای سبز وسیعی با چمنزارهای با طراوت است که در فصل زمستان پوشیده از برف می‌شوند. در این پارک، دو آبشار مصنوعی زیبا و مسیرهای پیاده‌روی سنگ‌فرش متعددی وجود دارد که آن را به مکانی مناسب برای تفریح و گردش تبدیل کرده است. خوشبختانه در پارک کوهستان امکانات رفاهی و تفریحی مناسبی از قبیل آلاچیق‌ها و نیمکت‌های چوبی، فضای سبز برای اتراق، کافه‌ها و رستوران‌های متعددی را برای رفاه بازدیدکنندگان فراهم شده است.

بازدید از پارک کوهستان علاوه‌بر اینکه برای ساکنان کرمانشاه و اهالی اطراف شهر، تجربه‌ای دلپذیر است، بلکه برای گردشگرانی که به جاذبه‌های دیدنی طبیعی و تفرجگاه‌های طبیعی علاقه دارند، پیشنهاد می‌شود. دسترسی به این پارک، از طریق حمل و نقل عمومی یا خودروی شخصی امکان‌پذیر است. ضمنا لازم به ذکر است که غار دو اشکفت که در ادامه آن را معرفی می‌کنیم، در همین پارک قرار دارد.

  • آدرس پارک کوهستان: استان کرمانشاه، بلوار شیرودی، بعد از طاق بستان، میدان کوهنورد
پارک کوهستان از جاهای دیدنی کرمانشاه

غار دو اشکفت

غار دو اشکفت یکی دیگر از مهم‌ترین غارهای باستانی ایران و کرمانشاه است که علاوه‌بر قرارگیری در دسته جاذبه‌های طبیعی، در دسته جاذبه‌های تاریخی استان کرمانشاه هم قرار می‌گیرد. این غار شگفت‌انگیز که در شمال شهر کرمانشاه قرار دارد، در ارتفاع 1,600 متری از سطح دریا و در دامنه کوه بیستون واقع شده است. قدمت غار دو اشکفت به دوره پارینه‌سنگی میانی و جدید بازمی‌گردد و به‌عنوان یکی از سکونت‌گاه‌های انسان‌های اولیه، ایرانیان و اهالی کرمانشاه شناخته می‌شود.

غار دو اشکفت از دو غار مجزا تشکیل شده که با نام‌های «اشکفت بزرگ» و «اشکفت کوچک» شناخته می‌شوند. این دو غار به‌دلیل موقعیت استراتژیک خاصی که دارند، در زمان‌های گذشته به‌عنوان پناهگاه و سکونت‌گاه انسان‌های اولیه مورد استفاده قرار گرفته‌اند. حتی آثار باستانی کشف شده در این دو غار نشانگر زندگی پویا، تلاش و فعالیت‌های انسان‌های باستانی در مسیر رشد و تکامل است.

بازدید از غار دو اشکفت برای کوه‌نوردان، طبیعت‌گردان و علاقه‌مندان به تاریخ بسیار جالب و جذاب است و می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از گردشگری را به آن‌ها ارائه دهد. پس اگر اندکی گرایش به این سه دسته دارید، بازدید از غار دو اشکفت را از دست ندهید؛ زیرا برای دسترسی به این غار، باید از مسیرهای دسترسی به پارک کوهستان و جاده بیستون استفاده کنید که مصداق بارز یک تیر و چند نشان است.

  • آدرس غار دو اشکفت: استان کرمانشاه، شمال شهر کرمانشاه، در دامنه کوه میوله
غار دو اشکفت از جاهای دیدنی کرمانشاه

آبشار پیران (آبشار ریژآو)

آبشار پیران یا ریژآو یکی از زیباترین جاهای دیدنی کرمانشاه است که در نزدیکی روستای پیران و ژالکه قرار دارد و از ارتفاعات زاگرس سرازیر شده است. این آبشار با ارتفاع بیش از 100 متر، به‌عنوان بلندترین آبشار ایران شناخته می‌شود. آبشار پیران، یک آبشار پلکانی متشکل از سه طبقه است که دارای ارتفاعی حدود ۱۵۰ متر است که با در نظر گرفتن طبقات آن، ارتفاع این آبشار به ۱۸۰ متر می‌رسد. نام این آبشار برگرفته از واژه «ریژآو» در گویش کردی است که طی گذر سالیان متمادی به ریجاب تبدیل شده است. در گویش کردی واژه «آو» به‌معنای آب بکار می‌رود و «ریژ» هم معنی ریختن می‌دهد.

این آبشار پلکانی به‌دلیل زیبایی و شکوه طبیعی، سالانه میزبان گردشگران زیادی از سراسر ایران و جهان است. آبشار پیران دارای امکانات رفاهی مناسبی از قبیل آلاچیق‌های چوبی، سرویس بهداشتی، پارکینگ و رستوران است؛ بنابراین دغدغه‌ای بابت تهیه اقلام مورد نیاز خود در سفر به این منطقه نخواهید داشت. در نزدیکی این آبشار، خرابه‌هایی از قصر یزدگرد وجود دارد که قدمت آن‌ها به دوران ساسانیان بازمی‌گردد.

  • آدرس آبشار پیران: استان کرمانشاه، شمال غرب شهر ریژآو، روستای ژالکه
آبشار پیران (آبشار ریژآو)

روستای گُلین

روستای گلین یکی از زیباترین روستاهای تاریخی و پلکانی ایران در استان کرمانشاه است که در بخش مرکزی شهرستان گیلانغرب واقع شده است. این روستا علاوه‌بر اهمیت تاریخی که دارد، به‌دلیل معماری و طراحی منازل این شهر و طبیعت بکر و آرامش‌بخشی که در اطراف آن وجود دارد، مورد توجه بسیاری از طبیعت‌گردان قرار گرفته است. روستای گلین متشکل از چندین روستای کوچک و بزرگ بنام‌های سرباغ، نجار، شاهمرادی و … است که هر کدام داستان‌هایی برای روایت دارند، هر کدام زیبایی‌های منحصربه‌فرد خود را دارند.

کوهستان‌ها، دشت‌های سرسبز و جنگل‌های بکر و دست نخورده اطراف روستای گلین، مناظر شگفت‌انگیز و تماشایی متنوعی را پیش روی گردشگران قرار می‌دهد. از طبیعت را به نمایش می‌گذارد و فضایی مناسب برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی و کوهنوردی فراهم می‌کند.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های روستای گلین، آب‌وهوای خنک و معتدل آن است که محیطی دنج و دلنشین را برای ساکنین و البته بازدیدکنندگان فراهم آورده است. همچنین لازم به ذکر است که این روستا با مجموعه‌ای از جاذبه‌های تاریخی و فرهنگی، مکانی مناسب برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ اهالی این روستا است. قلعه گرگین، کتیبه فرهادکن در محدوده روستای گلین قرار دارند و این نشانگر اهمیت تاریخی این روستا است که حافظ هزاران سال تاریخ و فرهنگ ایرانی است.

  • آدرس روستای گُلین: استان کرمانشاه، شهرستان گیلانغرب، روستای گلین
روستای گُلین از جاهای دیدنی کرمانشاه

باغ گل‌ها

باغ گل‌های کرمانشاه یکی از زیباترین جاهای طبیعی و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در کمربندی غربی شهر کرمانشاه و درست روبروی بیمارستان سینا واقع شده است. این باغ با مساحتی بیش از ۶,۴۰۰ متر مربع، یکی از زیباترین و بزرگ‌ترین باغ‌های گل در ایران به‌شمار می‌آید. باغ گل‌های کرمانشاه که در سال 1393 شمسی افتتاح شده است، پس از باغ گل‌های اصفهان، به‌عنوان دومین باغ گل ایران شناخته می‌شود.

طراحی این باغ با روش‌های روز دنیا برای باغ‌سازی مطابقت دارد و در بخش‌های مختلف آن می‌توان باغ گل‌های فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی و ژاپنی را تماشا کرد. هدف از ساخت این باغ، توسعه گردشگری، پیشرفت فرهنگ حفاظت از محیط زیست و افزایش آگاهی عمومی مردم درباره اهمیت گیاهان خاص بوده است.

همانطور که اشاره شد، در این باغ، گل‌ها و گیاهان متنوعی پرورش داده می‌شود و همین تنوع بالای گل‌های این باغ سبب جذابیت این مکان برای گردشگران شده است. بازدید از باغ گل‌های کرمانشاه تجربه‌ای تفریحی و البته اردویی علمی و پژوهشی است؛ در واقع شما می‌توانید این باغ، علاوه‌بر لذت بردن از تماشای زیبایی‌های طبیعی و استشمام بوهای خوشرنگ، می‌توانند اطلاعات علمی و کاربردی فراوانی درباره انواع گل‌ها و گیاهان کسب کنند. انواع گیاهان پوششی، دارویی، آپارتمانی، انواع کاکتوس‌ها و گل‌های زینتی در این باغ پرورش داده می‌شوند که می‌توانید با گردش در این باغ از تماشای آن‌ها لذت ببرید.

  • آدرس باغ گل‌ها: استان کرمانشاه، شهرستان کرمانشاه، کمربندی غربی، روبروی بیمارستان سینا
باغ گل‌ها از جاهای دیدنی کرمانشاه

سراب‌های دیدنی کرمانشاه

سراب‌های دیدنی و شگفت‌انگیز سراب صحنه، نیلوفر و قنبر از دیگر جاذبه‌های گردشگری و تماشایی کرمانشاه هستند که همواره مورد توجه طبیعت‌گردان قرار می‌گیرند. هر کدام از این سراب‌ها با ویژگی‌های خاص و طبیعت بکری که در اطراف خود ایجاد کرده‌اند، فضایی آرامش‌بخش و دلپذیر را برای اتراق طبیعت‌گردان فراهم می‌کنند. در ادامه مهم‌ترین سراب‌های دیدنی کرمانشاه را معرفی می‌کنیم.

سراب صحنه (دربند صحنه)

سراب صحنه یا دربند صحنه یکی از زیباترین جاذبه‌های طبیعی شهرستان صحنه در استان کرمانشاه است. این منطقه که نام دیگر آن، دربند صحنه است، در شمال شهرستان صحنه واقع شده و با طبیعت بکر و آب‌وهوای دلپذیر خود، مکانی ایده‌آل برای سپری کردن سفر تفریحی و گردشگری به‌شمار می‌آید. آب این سراب از چهار چشمه (چوار کینی) در بخش شمالی دره تامین می‌شود که پس از طی مسیری کوتاه به آبشار کوچکی بنام «آبشار خشکه» می‌ریزد؛ البته متاسفانه به‌دلیل خشکسالی‌های متوالی در سال‌های اخیر، این آبشار به‌طور کامل خشک و بی‌آب شده بود، هرچند وضعیت کنونی این آبشار در حال بهبود است.

منطقه اطراف سراب صحنه به‌واسطه وجود انبوه درختان گردو، انجیر، درختان میوه و وحشی تنوع پوشش گیاهی خاصی دارد و بهشتی زیبا اگرچه کوچک، برای طبیعت‌گردان محسوب می‌شود. خوشبختانه در نزدیکی سراب صحنه امکانات رفاهی مناسبی مانند آلاچیق‌های چوبی، پارکینگ و سکوهای اتراق چادر برای کمپینگ و پیک‌نیک فراهم شده است.

این جاذبه دیدنی که در زمان‌های گذشته تفرجگاه شاهان قاجاری بوده است، اکنون محل مناسبی برای کوهنوردی، طبیعت‌گردی و پیاده‌روی است. ضمنا در نزدیکی آن اثر تاریخی و معروفی بنام «گوردخمه صحنه» یا «گوردخمه شوق علی» نیز قرار دارد که قدمت آن به دوره مادها و هخامنشیان بازمی‌گردد.

  • آدرس سراب صحنه: استان کرمانشاه، شهرستان صحنه، سراب صحنه
سراب صحنه (دربند صحنه)

سراب نیلوفر

سراب نیلوفر یکی دیگر از سراب‌های زیبا و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در نزدیکی روستای نیلوفر و در فاصله ۲۰ کیلومتری شمال غرب شهر کرمانشاه قرار گرفته است. این سراب پرآب یا به عبارتی دیگر، این دریاچه طبیعی به‌دلیل داشتن گل‌های نیلوفر آبی زیبا و پوشش گیاهی متنوع دارای مناظر شگفت‌انگیز و زیبایی است.

حجم آب سراب یا دریاچه نیلوفر در فصل بهار افزایش می‌یابد و سطح آب این دریاچه در فصول بهار و تابستان مملو از نیلوفرهای آبی می‌شود؛ لذت تماشای نیلوفرهای آبی و مناظری چشم‌نوازی که در مقابل دیدگان هر بیننده‌ای قرار می‌گیرد، از هر چیزی که فکرش را می‌کنید، بیشتر است. آب سراب نیلوفر از چشمه‌های زیرزمینی تامین می‌شود و آب این دریاچه برای قایق‌سواری هم مناسب است.

سراب نیلوفر علاوه‌بر تنوع بالایی پوشش گیاهی، زیستگاه گونه‌های جانوری مختلفی اعم از پرندگان مهاجر، ماهی‌ها و دیگر جانوران و آبزیان بوده است؛ اما به‌دلیل خشکسالی‌های گذشته و برداشت بی‌رویه آب از چاه‌های اطراف، این سراب به‌مرور خشک و کم‌آب شده و سبب از بین رفتن نیلوفرهای آبی آن شده است.

هرچند خوشبختانه در سال 1395 با همت عوامل دانشگاه پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه تعداد زیادی نیلوفر آبی در این دریاچه کاشته شده است. ضمنا با افزایش بارندگی در سال‌های اخیر، وضعیت این دریاچه بهبود یافته و در مسیر احیا قرار گرفته است.

امکانات رفاهی و تفریحی متنوعی از جمله قایق‌سواری، فضای سبز، سکو برای کمپینگ و پیک‌نیک و پیست دوچرخه‌سواری در پارک نزدیک سراب نیلوفر فراهم شده است.

  • آدرس سراب نیلوفر: استان کرمانشاه، 20 کیلومتری شمال غرب کرمانشاه، روستای سراب نیلوفر
سراب نیلوفر از جاهای دیدنی کرمانشاه

سراب قنبر

سراب قنبر در جنوب غربی شهر کرمانشاه و در نزدیکی یکی از محله‌های قدیمی این شهر قرار دارد که حدود 80 سال پیش یک روستا بود؛ ولی پس از جنگ ایران و عراق و توسعه شهرها و شهرک‌سازی، هم‌اکنون این سراب در منطقه چهار شهرداری کرمانشاه قرار دارد. این سراب به‌دلیل داشتن طبیعت زیبا و فضای سرسبز، برای ساکنان محلی و گردشگران به‌عنوان یکی از مکان‌های نمونه گردشگری محبوب حومه کرمانشاه شناخته می‌شود. اگرچه سراب قنبر فاقد آثار تاریخی مشابه طاق بستان و طاق گرا است، ولی زیبایی‌های غیرقابل وصف طبیعی آن همچنان جذاب و مسحورکننده بنظر می‌رسند.

از مهم‌ترین ویژگی‌های سراب قنبر می‌توان به چشم‌اندازهای بکر و طبیعت دنج و آرامش‌بخش آن اشاره کرد که فضایی رویایی را برای پیاده‌روی، کمپینگ و پیک‌نیک فراهم آورده است. همچنین لازم به ذکر است که این سراب به‌دلیل موقعیت جغرافیایی و دسترسی آسان، گزینه مناسبی برای گذراندن اوقات فراغت و استراحت در دل طبیعت محسوب می‌شود.

البته به این نکته هم اشاره کنیم که با وجود نزدیکی سراب قنبر به شهر کرمانشاه و دسترسی آسان، هنوز به‌طور کامل توسعه نیافته است. اما پتانسیل بالای سراب قنبر برای تبدیل شدن به یک جاذبه گردشگری مهم، سرمایه‌گذاری در توسعه زیرساخت‌های گردشگری و بهبود امکانات رفاهی و تفریحی می‌تواند آینده گردشگری کرمانشاه را تضمین کند.

  • آدرس سراب قنبر: استان کرمانشاه، منطقه چهار شهرداری کرمانشاه، میدان فردوسی، دامنه کوه سفید
سراب قنبر از جاهای دیدنی کرمانشاه

جاذبه‌های تاریخی کرمانشاه

استان کرمانشاه با پیشینه‌ای کهن دارای جاذبه‌های تاریخی متنوع و متعددی است که به مقصدی برجسته برای گردشگران علاقه‌مند به تاریخ و فرهنگ ایرانی است. از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی استان کرمانشاه می‌توان به محوطه تاریخی بیستون، طاق بستان، زیج منیژه، گوردخمه‌ها، معابد، موزه‌ها و بناهای تاریخی اشاره کرد. همانطور که مستحضر هستید، دامنه جاذبه‌های تاریخی کرمانشاه گسترده‌تر از آن است که تمام جاذبه‌های تاریخی آن، در یک پاراگراف توصیف و معرفی شود؛ پس در ادامه با معرفی جاذبه‌های تاریخی کرمانشاه با ما همراه باشید.

محوطه تاریخی بیستون

محوطه تاریخی بیستون یکی از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین محوطه‌های تاریخی ایران و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در فاصله ۳۰ کیلومتری شمال شرق کرمانشاه و در دامنه کوهی با همین نام قرار دارد. در واقع این محوطه تاریخی در جنوب غربی شهر بیستون و در مسیر همدان به‌سمت کرمانشاه قرار دارد و در مکانی با شرایط آب و هوای مطلوب برخوردار است.

محوطه تاریخی بیستون شامل بیش از ۲۸ اثر تاریخی ثبت شده در فهرست آثار ملی ایران و همچنین مجموعه متنوعی از نقوش و کتیبه‌های باستانی است؛ هرچند بیش از 150 اثر تاریخی در محدوده این محوطه قرار دارند و دوران پیش از تاریخ تا قرن بیستم میلادی در تاریخ ایران را به یکدیگر پیوند داده است.

از جمله مهم‌ترین آثار تاریخی این محوطه می‌توان به کتیبه و نقش برجسته داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی اشاره کرد که در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز ثبت شده است. این کتیبه تاریخی، پیروزی داریوش بر گئومات مغ را به تصویر می‌کشد که یکی از مهم‌ترین اسناد تاریخی ایران و جهان به‌شمار می‌رود که مایه افتخار تمام ایرانیان است.

کتیبه بیستون به دستور داریوش اول و به مناسبت آغاز حکومت او بر سرزمین ایران در سال 521 پیش از میلاد مسیح کنده‌کاری و ساخته شد. از دیگر آثار برجسته و مشهور محوطه تاریخی بیستون می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • مجسمه هرکول
  • فرهاد تراش
  • نقش مهرداد اشکانی
  • پل ساسانی
  • پل صفوی
  • کاروانسرای ایلخانی
  • کاروانسرای بیستون (کاروانسرای شاه عباسی)

محوطه تاریخی بیستون همچنین به‌دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه، به‌عنوان یک نقطه استراتژیک، همیشه در طول تاریخ مورد توجه فرمانروایان مختلف قرار گرفته است. این محوطه تاریخی فقط مختص به آثار هخامنشی نیست و آثار متعددی از ادوار ساسانی و مادها در آن وجود دارد که نشان از قدمت و اهمیت آن در تاریخ ایران دارد.

  • آدرس محوطه تاریخی بیستون: استان کرمانشاه، 30 کیلومتری شمال شرقی کرمانشاه، شهر بیستون
محوطه تاریخی بیستون

کاروانسرای بیستون (کاروانسرای شاه عباسی)

کاروانسرای بیستون یکی از شاهکارهای معماری دوره صفوی است که در فاصله ۳۰ کیلومتری شرق کرمانشاه، در محوطه تاریخی بیستون ساخته شده است. این کاروانسرا که با نام کاروانسرای شاه عباسی نیز شناخته می‌شود، در دامنه کوه بیستون و در مسیر قدیمی همدان به کرمانشاه قرار دارد.

بنای کاروانسرای بیستون شامل حیاطی مرکزی است که در اطراف آن اتاق‌هایی برای اقامت مسافران تعبیه شده است. معماری این کاروانسرا با استفاده از سنگ و آجر باشکوه و استثنایی بنظر می‌رسد و دقیقا نمایانگر هنر و ذوق معماران ایرانی در دوره صفوی است.

در واقع نکته جالبی که درباره کاروانسرای بیستون وجود دارد، ساخت بنای این کاروانسرا حدود 2 هزار سال بعد از ساخت این محوطه تاریخی توسط داریوش اول انجام شده است. کاروانسرای بیستون در کنار آثار دیگر محوطه تاریخی بیستون، از قبیل کتیبه داریوش اول در فهرست آثار جهانی یونسکو ثبت شده است.

این کاروانسرا به‌دلیل قرارگیری در مسیر کاروان‌ها و نزدیکی به آثار تاریخی و طبیعی، مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفته است؛ جالب آنکه هنوز هم با گذر چندین قرن، همچنان بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی سالانه از این بنای تاریخی بازدید می‌کنند.

  • آدرس کاروانسرای بیستون: استان کرمانشاه، 30 کیلومتری شرق کرمانشاه، روستای بیستون
کاروانسرای بیستون (کاروانسرای شاه عباسی)

طاق بستان

طاق بستان یکی از آثار باستانی و تاریخی بی‌نظیر کرمانشاه و ایران است که در شمال غربی شهر کرمانشاه و در دامنه‌ی کوه طاق بستان قرار دارد. این بنای تاریخی شامل دو طاق کوچک و بزرگ است و در کنار دریاچه‌ پرآب و زیبایی ساخته شده است.

طاق بستان به‌دلیل سنگ‌نبشته‌های تاریخی، سنگ‌های دو طاق حجاری شده و ظرافت‌های هنری بکار رفته در طراحی صحنه‌های تاریخی آن شهرت زیادی دارد. همانطور که اشاره شد، طاق بستان شامل دو ایوان اصلی با نام‌های طاق بزرگ و طاق کوچک است. طاق بزرگ با ارتفاع ۹ متر و عرض ۷.۵ متر یکی از بخش‌های مهم این مجموعه است.

در واقع شهرت طاق بزرگ به‌دلیل نقوشی است که از مراسم تاج‌گذاری خسرو پرویز به نمایش گذاشته است. اگر در نقوش برجسته طاق بزرگ دقت کنید، صحنه‌هایی از حضور اهورامزدا، آناهیتا و همچنین شکار گوزن و گراز مشاهده می‌کنید. طاق کوچک بستان نیز نقوش برجسته‌ای از مراسم تاج‌گذاری اردشیر دوم، شاپور دوم و شاپور سوم را به نمایش می‌گذارد که با جزئیات دقیق و نهایت دقت حجاری شده‌اند.

طاق بستان در تاریخ 15 دی ماه سال 1310 شمسی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است. ضمنا متاسفانه با اینکه قرار بر این بود تا نام طاق بستان در فهرست میراث جهانی یونسکو هم ثبت شود، ولی تاکنون به‌دلایل مختلف، این امر به تعویق افتاده است.

  • آدرس طاق بستان: استان کرمانشاه، شمال غربی شهر کرمانشاه، میدان پدر، خیابان طاق بستان
طاق بستان

طاق گرا

طاق گرا یکی دیگر از بناهای تاریخی کرمانشاه است که در نزدیکی سرپل ذهاب و گردنه پاتاق ساخته شده است. این بنای باستانی تماما از سنگ‌های تراش‌خورده ساخته شده و سقف آن بلند و قوسی‌شکل طراحی شده است. طاق گرا به‌دلیل طراحی خاص و موقعیت جغرافیایی که دارد، ظاهرا کاربری‌های مختلفی داشته و به‌عنوان اقامتگاه شاهانه، ایستگاه مرزی و نماد پیروزی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. ارتفاع طاق گرا از سطح زمین حدود 11.7 متر است و این موضوع سبب شکوه بیشتر آن شده است.

فاصله این اثر تاریخی از شهر سرپل ذهاب حدود 20 کیلومتر برآورد شده است و دسترسی به آن از طریق جاده اصلی کربلا میسر است. طاق گرا به‌دلیل فاصله نزدیکی که با دیگر جاذبه‌های تاریخی مانند قلعه زیج منیژه و گوردخمه دکان داوود دارد، مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفته است.

یادگاری‌های دست‌نوشته تعدادی از هموطنان ایرانی بر روی سنگ بنای این طاق تاریخی نقش بسته‌اند و همچون زخمی کاری بر قلب تاریخ و فرهنگ ایرانی فرو نشسته‌اند؛ متاسفانه برخی از این یادگاری‌ها صدمات جبران‌ناپذیر و تخریب‌کننده‌ای بر بنای طاق گرا گذاشته‌اند و البته شاید این امر در نتیجه عدم مراقبت از این اثر تاریخی صورت گرفته است.

  • آدرس طاق گرا: استان کرمانشاه، حدفاصل جاده کرمانشاه به سرپل ذهاب، ۱۵ کیلومتری سرپل ذهاب، گردنه پاتا
طاق گرا

زیج منیژه

زیج منیژه یکی دیگر از آثار تاریخی و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در نزدیکی شهرستان سرپل ذهاب در روستایی بنام پاتاق قرار دارد و بسیاری از آن به‌عنوان اقامتگاه بیژن و منیژه یاد می‌کنند. قدمت این بنای تاریخی به دوران ساسانیان بازمی‌گردد و از همان ابتدا به‌صورت مستطیلی‌شکل با اتاق‌ها و راهروهای متعددی به‌عنوان یک قلعه دفاعی و نظامی ساخته شده است. زیج منیژه با دیوارهای سنگی محکم و ساختاری استوار، نقش مهمی در حفاظت از منطقه سرپل ذهاب در برابر تهاجمات دشمن در طول تاریخ داشته است.

بنابر افسانه‌هایی که معتبرترین آن‌ها در شاهنامه فردوسی آمده است، این بنا به منیژه، دختر افراسیاب تورانی، نسبت داده می‌شود و از همین رو به این نام خوانده می‌شود. واژه زیج در فرهنگ لغوی به‌معنای «رصدخانه» یا «تماشاگه» بکار رفته است و باستان‌شناسان بر این باورند که این قلعه، اقامتگاه بین راهی بوده است. موقعیت جغرافیایی زیج منیژه در ارتفاعات زاگرس، چشم‌اندازهای زیبا و دیدنی را برای گردشگران فراهم می‌کند و شاید از همین رو آن را تماشاگه منیژه نامیده‌اند.

  • آدرس زیج منیژه: استان کرمانشاه، شهرستان سرپل ذهاب، روستای پاتاق
زیج منیژه

حمام حاج شهباز خان

حمام حاج شهباز خان، یکی دیگر از بناهای تاریخی و فرهنگی کرمانشاه است که در خیابان مدرس این شهر واقع شده است و قدمت آن به دوره قاجار بازمی‌گردد. این حمام تاریخی در سال ۱۲۸۳ هجری شمسی توسط یکی از بزرگمردان کرمانشاه بنام حاج شهباز خان، فرزند منوچهر خان بیگلربیگی، از رجال سیاسی و اجتماعی دوره قاجار ساخته شد. این حمام به سبک سنتی ایرانی معماری و طراحی شده و شامل بخش‌های مختلفی از جمله سربینه (رختکن)، گرم‌خانه و خزینه‌های آب سرد و گرم می‌شود.

بخش‌های مختلف حمام حاج شهباز خان با تزئینات زیبا و هنرمندانه‌ای همچون گچ‌بری‌ها، مقرنس‌کاری‌ها و نقاشی‌های دیواری جلوه‌ای خاص و متفاوت دارند. سقف این حمام به صورت گنبدی طراحی شده و با نقاشی‌های زیبا تزیین و منقش شده است.

حمام حاج شهباز خان در تاریخ 12 دی ماه 1386 به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. ضمنا این بنای تاریخی علاوه‌بر اهمیت گردشگری، محل مناسبی برای آشنایی بیشتر با فرهنگ و تاریخ ایران در دوره قاجار است؛ زیرا بسیاری از بناهای تاریخی پس از اسلام شهر کرمانشاه، در دوره قاجار و حکمرانی محمدعلی میرزا ساخته شده‌اند. نکته جالبی که درباره حمام حاج شهباز خان وجود دارد، از این قرار است که بنای این حمام درست یک قرن بعد از اجرای طرح‌های شهری در کرمانشاه ساخته شده است.

  • آدرس حمام حاج شهباز خان: استان کرمانشاه، کرمانشاه، بافت تاریخی، خیابان مدرس
حمام حاج شهباز خان

نقش‌ برجسته هرکول

نقش‌برجسته یا مجسمه هرکول یکی از آثار تاریخی مهم کرمانشاه است که در محوطه تاریخی بیستون قرار دارد. قدمت این اثر تاریخی به دوران سلوکیان و به حدود ۱۵۳ سال پیش از میلاد مسیح بازمی‌گردد. مجسمه هرکول بر روی سکویی به ارتفاع ۲.۲۰ متر قرار گرفته و تصویری از هرکول را نشان می‌دهد. تصویری که هرکول را به پهلوی چپ خود و بر روی پوست شیر نیم‌خیز شده نشان می‌دهد و پیاله‌ای در دست چپ خود دارد؛ پیاله‌ای که تا نزدیک صورتش بالا آورده و دست دیگرش را بر روی پای راستش قرار داده است.

این نقش‌برجسته مستقیما از سنگ کوه تراشیده شده و بر روی سکویی به ارتفاع ۲.۲۰ متر به طول ۱۴۷ سانتی‌متر نقش بسته است. درست پشت این اثر، کتیبه‌ای به زبان یونانی وجود دارد که بر روی آن نقوشی از یک درخت زیتون با کمان‌دان و تیر‌دان آویزان شده و گرزی مخروطی‌شکل طراحی شده است. این کتیبه یونانی شامل هفت سطر به خط یونانی قدیمی است که در لوحی به ابعاد ۳۳ × ۴۳ سانتی‌متر قرار گرفته است و ظاهری شبیه به معابد یونانی دارد.

درباره نقش‌برجسته هرکول تعابیر متفاوتی وجود دارد، بسیاری این مجسمه را به هراکلس (Hercules) قهرمان اسطوره‌ای یونان و روم باستان که فرزند زئوس بوده است، نسبت داده‌اند؛ این در حالی است که عده دیگری بر این باورند که این مجسمه را به «ورثرغنه» خدای جنگاوری ایران باستان نسبت داده‌اند.

نکته جالبی که درباره نقش‌برجسته هرکول وجود دارد، از این قرار است که در قرن گذشته دو بار سر مجسمه هرکول در سال‌های 1356 و 1372 شمسی توسط سارقان آثار فرهنگی به سرقت رفته است. از این رو، یک سر سنگی، جایگزین مجسمه آسیب‌دیده شد.

  • آدرس نقش‌برجسته هرکول: استان کرمانشاه، شهر بیستون، غرب جاده خراسان، در فاصله ۳۵۰ متری مجموعه تاریخی بیستون، نقش‌برجسته هرکول
نقش‌ برجسته هرکول

معبد آناهیتا

معبد آناهیتا یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های تاریخی، مذهبی و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در شهر کنگاور واقع شده است این معبد به‌عنوان دومین بنای سنگی بزرگ ایران بعد از تخت جمشید به‌شمار می‌آید. این عبادتگاه به الهه (ایزدبانو) آناهیتا، الهه آب، باروری و زیبایی در ایران باستان اختصاص دارد و قدمت آن به ادوار هخامنشیان، اشکانیان و ساسانیان بازمی‌گردد.

معبد آناهیتا بر روی تپه‌ای با ارتفاع 32 متر در دشتی وسیع قرار دارد و معماری آن ترکیبی از سبک‌های معماری یونانی و ایرانی است. این بنا دارای ستون‌های بلند و پلکان‌هایی است که نشان‌دهنده عظمت و شکوه آن در دوران باستان و پیش از میلاد مسیح است. از ویژگی‌های مهم معماری این معبد، استفاده از سنگ‌های تراشیده شده و سازه‌های آبی است که نشانگر احترام ایرانیان به آب و عناصر طبیعی است. در بالای ورودی معبد آناهیتا نقش خورشید بال‌داری حجاری‌شده که نمادی مقدس برای ایران باستان است.

معبد آناهیتا به‌عنوان یکی از مقاصد گردشگری مهم در استان کرمانشاه مورد توجه بسیاری از بازدیدکنندگان داخلی و خارجی قرار گرفته است. بازدید از این مکان می‌تواند تجربه‌ای جذاب و البته آموزنده برای علاقه‌مندان به تاریخ و فرهنگ ایران باستان چون شما باشد. معبد آناهیتا در تاریخ 24 شهریور 1310 شمسی به‌عنوان یکی از نخستین آثار ملی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.

  • آدرس معبد آناهیتا: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، کنگاور، بلوار انقلاب، خیابان شهدا
معبد آناهیتا

خانه خواجه باروخ (خانه هنرمندان کرمانشاه)

خانه خواجه باروخ با قدمتی بیش از 100 سال، یکی از مهم‌ترین خانه‌های تاریخی شهر کرمانشاه است که در محله قدیمی فیض‌آباد واقع شده است. این خانه تاریخی از معدود خانه‌های تاریخی دوره قاجار است که قدمت آن به دوره سلطنت ناصرالدین‌شاه بازمی‌گردد. خانه خواجه باروخ توسط یکی از تاجران کلیمی معروف کرمانشاه بنام «خواجه باروخ»، ساخته شد و مالک حقیقی این خانه بوده است. بعد از خواجه باروخ، این خانه به یکی دیگر از شخصیت‌های معروف شهر کرمانشاه بنام رنده‌کش تعلق گرفت و امروزه نیز این خانه را با همین نام می‌شناسند.

این خانه به سبک معماری خانه‌های درون‌گرای ایرانی طراحی شده و شامل بخش‌هایی همچون هشتی، حیاط بیرونی و اندرونی است که از طریق دالان‌های سراسری به یکدیگر متصل می‌شوند. از ویژگی‌های برجسته این خانه قاجاری می‌توان به حوض‌خانه آن اشاره کرد که به‌عنوان حدفاصل بین بخش‌های بیرونی و اندرونی به‌شمار می‌آید و از هر دو طرف نور می‌گیرد؛ هرچند ورودی آن از حیاط اندرونی قابل دسترسی است. ضلع شمالی خانه خواجه باروخ به اتاق‌های آن اختصاص دارد و فضلی داخلی این اتاق‌ها با تزیینات زیبا و هنرمندانه قاجاریه طراحی شده‌اند.

طبقه اول خانه خواجه باروخ شامل ایوانی با چهار ستون و دو نیم ستون متصل به دیوار می‌شود که به‌صورت مقطع مدور طراحی شده‌اند. این خانه تاریخی از معدود خانه‌های دوره قاجار است که دارای حمام است. در طبقه همکف این خانه حمام سرد و گرمی می‌شود که سقف گنبدی این حمام مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار می‌گیرد.

  • آدرس خانه خواجه باروخ: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، محله فیض‌آباد
خانه خواجه باروخ (خانه هنرمندان کرمانشاه)

خانه معین‌ الکتاب

خانه معین‌الکتاب یکی دیگر از جاهای دیدنی کرمانشاه است که در محله قدیمی علاف‌خانه ساخته شده است و قدمت آن به دوران قاجار برمی‌گردد. این خانه تاریخی توسط یکی از آزادی‌خواهان عصر مشروطیت، «میرزا حسن خان مدنی»، ملقب به معین‌الکتاب یا دبیر اعظم ساخته شده است. خانه معین‌الکتاب همانطور که اشاره شد، در محله قدیمی علاف‌خانه واقع شده و دسترسی به آن از طریق کوچه‌های توکل و فیض مهدوی میسر است.

خانه معین‌الکتاب از نوع خانه‌های درون‌گرایی است که معماری آن شباهت زیادی به خانه خواجه باروخ دارد. این خانه تاریخی شامل دو حیاط مجزا است که به‌واسطه یک هشتی به یکدیگر متصل می‌شوند. حیاط اول یا همان حیاط بیرونی این بنا، از طریق هشتی به ساختمان متصل می‌شود و سپس به حیاط دوم یا اندرونی خانه راه دارد که مهم‌ترین بخش خانه معین‌الکتاب است.

بخش اندرونی خانه معین‌الکتاب که بخش اصلی این بنا است، در سه ضلع حیاط دارای فضاهای مسکونی است. در ضلع جنوبی حیاط اندرونی این خانه، در عوض اتاق، طاق‌نماهای زیبا و مزینی ساخته شده است. ضمنا در ضلع شمالی حیاط اندرونی این بنا، یک مهمان‌خانه بزرگ ساخته شده است که برای پذیرایی از میهمانان فراهم شده است. در نهایت این اثر تاریخی کرمانشاه در تاریخ 10 خرداد 1382 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.

  • آدرس خانه معین‌الکتاب: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، محله قدیمی علاف‌خانه
خانه معین‌ الکتاب

گوردخمه های تاریخی کرمانشاه

در باور ساکنین ایران باستان، تن بی‌جان، فاقد هرگونه ارزش و البته ناپاک بود؛ بنابراین عقیده، ایرانیان باستان به چگونگی از بین رفتن اجساد اهمیت چندانی نمی‌دادند و تنها ضرورتی که در باب تدفین اموات وجود داشت، از بین رفتن اجساد نباید موجب آلودگی مکان زندگی نشود. از این رو اجداد ما براساس همین باور، صخره‌ها و بلندی‌های دور از آبادی‌ها را برای تدفین اموات خود انتخاب می‌کردند. روش‌های تدفین اجساد متفاوت بود، ولی آنچه رایج بود، دخمه‌ها و گوردخمه‌ها بود. در ادامه به معرفی مشهورترین گوردخمه‌های تاریخی کرمانشاه می‌پردازیم:

گوردخمه صحنه (گوردخمه دربند)

گوردخمه صحنه یا گوردخمه دربند یکی از مهم‌ترین آثار باستانی و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در نزدیکی شهر صحنه و در دل کوه ساخته شده است. قدمت این گوردخمه به دوران مادها و اوایل دوره هخامنشیان بازمی‌گردد و نشانگر اوج هنر سنگ‌تراشی و معماری پیچیده‌ی ایرانیان باستان برای طراحی و معماری است. گوردخمه شامل اتاقک‌های سنگی است که در دل کوه تراشیده شده و برای دفن افراد مهم و اشراف‌زاده‌ها استفاده می‌شد و بر بر فراز تپه‌ای مرتفع ساخته شده است.

این گوردخمه علاوه‌بر اهمیت تاریخی و مذهبی، نمایی زیبا از مناظر اطراف و طبیعت بکر منطقه را ارائه می‌دهد. بازدید از این مکان تاریخی علاوه‌بر اینکه فرصتی برای آشنایی با تاریخ و فرهنگ کهن ایران است، تجربه‌ای مناسب برای طبیعت‌گردی به‌شمار می‌آید. گوردخمه صحنه در ارتفاعی بیش از 50 متر از سطح رودخانه، در محلی به طول 14.5 و ارتفاع 11 متر تراشیده شده است. در نهایت این اثر تاریخی در تاریخ 10 دی ماه 1315 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد.

گوردخمه صحنه را با نام‌های قبر کیکاووس، فرهاد تراش و گور شیرین و فرهاد را می‌شناسند. برای بازدید از گوردخمه صحنه باید از تجهیزات سنگ‌نوردی و صخره‌نوردی استفاده کنید تا بتوانید از صخره‌های کوه شرق علی صعود کنید.

  • آدرس گوردخمه صحنه: استان کرمانشاه، شهرستان صحنه، بدنه کوه شوق علی
گوردخمه صحنه (گوردخمه دربند)

گوردخمه اسحاق‌وند (گوردخمه سکاوند)

گوردخمه اسحاق‌وند یا سکاوند یکی از آثار تاریخی و مشهور استان کرمانشاه است که در روستای اسحاق‌وند یا سکاوند واقع شده است. این گوردخمه در فاصله 25 کیلومتری شهرستان هرسین از توابع استان کرمانشاه در نزدیکی روستای اسحاق‌وند قرار دارد. گوردخمه مستطیلی‌شکل به دوران مادها نسبت داده می‌شود، هرچند درباره قدمت آن‌ها اختلاف نظر وجود دارد.

براساس نظریه ایران‌شناس مشهور آلمانی «ارنست امیل هرتسفلد»، گوردخمه میانی اسحاق‌وند به گئوماتای مغ (بردیای دروغین) تعلق داشته است. اما گئوماتای مغ (بردیای دروغین) که بود؟ گئوماتای مغ فردی بود که در حمله داریوش اول به قلعه سکاوند به قتل رسید و درون این گوردخمه‌ها گذاشته شده است. البته درباره صحت این روایت بحث‌های زیادی وجود دارد.

 گوردخمه اسحاق‌وند شامل دو اتاقک مجزا است و از سه گوردخمه تشکیل شده است که به‌صورت متقارن در دل کوه تراشیده شده‌اند. این گوردخمه‌ بر دیواره‌های آن نقوش برجسته‌ای طراحی شده و به چشم می‌خورد. نقوش و حکاکی‌های گوردخمه اسحاق‌وند نشانگر اهمیت تاریخی، مذهبی و اجتماعی این مکان در دوران باستان است.

گوردخمه اسحاق‌وند با تمام زیبایی‌ها و رازهایی که دارد، یکی از مهم‌ترین مقاصد گردشگری استان کرمانشاه است و سالانه میزبان گردشگران زیادی است.

  • آدرس گوردخمه اسحاق‌وند: استان کرمانشاه، شهرستان هرسین، ۲۵ کیلومتری هرسین
گوردخمه اسحاق‌وند (گوردخمه سکاوند)

گوردخمه دکان داوود

گوردخمه دکان داوود یکی دیگر از گوردخمه‌های قدیمی استان کرمانشاه است که در فاصله 3 کیلومتری جنوب شرقی سرپل ذهاب و در ابتدای جاده انزل قرار دارد. بومیان منطقه کنونی این گوردخمه، گوردخمه دکان داوود را با نام‌های «که‌ل داوود» یا «که‌ل داو» می‌شناسند. قدمت گوردخمه دکان داوود به ادوار مادها و هخامنشیان بازمی‌گردد. در نهایت این گوردخمه تاریخی در سال 1310 شمسی به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

دسترسی به گوردخمه دکان داوود میسر نیست، زیرا از سطح زمین ارتفاع زیادی دارد؛ ولی مطابق با تصاویری که بر روی دیوار ایوان‌های این گوردخمه حجاری شده است، چنین حدس زده‌اند که این مقبره احتمالا به «ایشتوویگو»، آخرین پادشاه مادها تعلق دارد. پادشاهی که پدربزرگ مادری کوروش کبیر یا ضحاک ستمگر بوده است و کوروش بر علیه وی شورش کرده و او را از سلطنت برکنار کرده است و احتمالا نقش‌برجسته آن هم در دوره سلوکیان طراحی شده است.

سندی که این روایت را اثبات می‌کند، در زیر این گوردخمه قرار دارد که نوه ضحاک را در حال دعا کردن برای آمرزیده شدن گناهان پدربزرگ خود نشان می‌دهد. گوردخمه دکان داوود برای عده‌ای از «اهل حق» یا همان «یارسان» متبرک و مقدس شناخته می‌شود؛ زیرا این مقبره را به یکی از 7 شخصیت مذهبی اهل حق نسبت داده‌اند و در برخی از روزهای سال برای برگزاری مراسمات مذهبی خود به این منطقه می‌روند.

  • آدرس گوردخمه دکان داوود: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، ۳ کیلومتری جنوب شرق سرپل ذهاب
گوردخمه دکان داوود

موزه‌های کرمانشاه

شهر و استان کرمانشاه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شهرها و استان‌های تاریخی ایران به‌شمار می‌آید و دارای مجموعه‌ای متنوع از موزه‌هاست که هرکدام داستان و خاطره‌ای برای روایت دارد. در ادامه به معرفی موزه‌های مشهور کرمانشاه می‌پردازیم که آثاری از ادوار مختلف را با درون‌مایه تاریخی، طبیعی و فرهنگی کرمانشاه و ساکنین این استان نگهداری و نمایش می‌دهند:

موزه پارینه سنگی زاگرس

اولین موزه پارینه‌سنگی خاورمیانه هم محسوب می‌شود و آثاری از استخوان انسان‌های ادوار دیرینه‌سنگی و نوسنگی را در این موزه می‌توانید مشاهده کنید. موزه پارینه‌سنگی زاگرس دارای 4 سالن است که سالن اول آن، محل نمایش ابزارآلات سنگی انسان‌های اولیه، نقشه غارها و پناهگاه‌ها است. سالن دوم به نمایش استخوان‌های انسان‌های اولیه، حیوانات و فسیل‌های غار وزمه اختصاص داده شده است. سالن‌های سوم و چهارم محل نمایش ابزارآلات سنگی ادوار دیرینه‌سنگی و نوسنگی است.

  • آدرس موزه پارینه‌سنگی زاگرس: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان مدرس، روبروی مسجد جامع، تکیه بیگلربیگی
موزه پارینه سنگی زاگرس

موزه میراث باستانی

این موزه محل نگهداری سکه‌های قدیمی و لباس‌های محلی، ابزار کشاورزی، شکار، نگارش و ابزارآلات موسیقی سنتی است. این آثار کهن همگی به نوع زندگی مردم عصر قدیم ایران اختصاص دارند و شما می‌توانید با نوع زندگی مردم در زمان‌های گذشته آشنا شوید.

  • آدرس موزه میراث باستانی: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان مدرس، روبروی مسجد حاج شهباز خان، تکیه معاون الملک
موزه میراث باستانی

موزه شهدای کرمانشاه

این موزه که محل جمع‌آوری زندگینامه، وصیت‌نامه و وسایل شخصی شهدا است، 42 غرفه مجزا دارد و در سال 1376 به مناسبت هفته دفاع مقدس در گلزار شهدای شهر کرمانشاه افتتاح شد. دیوار به دیوار این موزه، آمفی تئاتر و تالار نمایش مستندهای دفاع مقدس قرار دارد. ضمنا غرفه‌های این موزه، محل برگزاری مسابقه‌های فرهنگی، محصولات فرهنگی، نمایشگاه‌های موقت و فروش کتاب هستند.

  • آدرس موزه شهدای کرمانشاه: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان باغ فردوس، گلزار شهدای کرمانشاه

موزه و نمایشگاه تمبر

موزه‌ای نوستالژیک متشکل از دو سالن و چند غرفه که محل برگزاری نمایشگاه‌هایی است که انواع تمبر و ابزارآلات چاپ تمبری از دوره قاجار در آن نمایش داده می‌شوند. تمبرهای این موزه با موضوعاتی فرهنگ، ورزش، ادب و … چاپ شده‌‌اند. ضمنا معماری و طراحی ساختمان این موزه و نمایشگاه تمبر هم فضای کاملا نوستالژیکی در کنار آثار این مجموعه فراهم کرده‌اند تا بازدیدکنندگان در فضای این نمایشگاه غرق در خاطرات شوند.

  • آدرس موزه و نمایشگاه تمبر: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان معلم شرقی، ساختمان موزه تمبر استان
موزه و نمایشگاه تمبر

موزه دفاع مقدس

موزه جنگ کرمانشاه یا پناهگاه مردم بی‌دفاع کرمانشاه که در سال 1374 با حضور شخص آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس جمهور وقت تاسیس شد. این مکان قبل از آنکه به موزه تبدیل شود، در دوران جنگ پناهگاه مردم بی‌دفاع کرمانشاه بوده است و از این رو یک مکان فرهنگی و نوستالژیکی است. این موزه بیش از 3 هزار متر مربع مساحت دارد و نمایشگاه آن حدود 650 متر مربع وسعت دارد. موزه دفاع مقدس در 3 طبقه ساخته شده است که هر طبقه از آن به فعالیت‌های مختلفی اختصاص داده شده است.

در طبقه اول این موزه، یک سالن اصلی و 12 غرفه در نظر گرفته شده است که برای برگزاری نمایشگاه و نگهداری آثار تاریخی مجموعه طراحی و برنامه‌ریزی شده‌اند. در موزه دفاع مقدس، ابزارهای جنگی، غنایم جنگی، آثار باقی‌مانده از شهدا و جانبازان و تندیسی از شهرستان قصر شیرین نگهداری و نمایش داده می‌شود. طبقه دوم این موزه بنام تالار شهدا معرفی می‌شود و در این طبقه مستندهای دفاع مقدس را برای کاروان‌های راهیان نور پخش می‌کنند. طبقه سوم این موزه نیز به واحدهای اداری این مجموعه اختصاص یافته است.

  • آدرس موزه دفاع مقدس: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان مصوری، پارک شیرین
موزه دفاع مقدس

موزه سنگ طاق بستان

در این موزه که در محوطه تاریخی طاق بستان قرار دارد، آثاری از دوران پیش از اسلام (ساسانی) و اسلامی به نمایش گذاشته می‌شود. از مهم‌ترین آثاری که در این موزه نگهداری می‌شود، سرستون‌های حکاکی‌شده از دوران ساسانی و تندیس‌هایی از دوران قاجار، جذابیت خاصی دارد.

جالب آنکه 45 اثر سنگی از ادوار ساسانیان و اسلامی و 14 سرستون از دوران ساسانیان در این موزه نگهداری می‌شود. طرح‌های اهورامزدا، ایزدبانو آناهیتا، ایزد بهرام و درخت زندگی از مشهورترین کنده‌کاری‌هایی هستند که بر روی این سرستون‌ها کنده‌کاری شده‌اند. این چهار سرستون در سال 1399 در فهرست آثار ملی ایران ثبت شدند.

در بخش دیگر این موزه، تندیس نیم‌تنه خسرو پرویز و آثاری از دوران ساسانی به نمایش گذاشته می‌شود. بقایای یکی از کاخ‌های دوران قاجار، یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی و دیدنی این موزه است.

  • آدرس موزه سنگ طاق بستان: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، شمال بلوار طاق بستان
موزه سنگ طاق بستان

موزه و دبیرستان کزازی

موزه و دبیرستان کزازی یکی دیگر از جاذبه‌های فرهنگی، تاریخی و جاهای دیدنی کرمانشاه است که به‌دلیل تاریخچه و معماری خاصی که دارد و مورد توجه بسیاری از گردشگران قرار گرفته است. این دبیرستان در گذشته‌های نه‌چندان دور با نام‌های مدرسه احمدیه و شاپوری شناخته می‌شد، توسط سید حسین کزازی در سال ۱۲۹۹ هجری شمسی تاسیس شده است. موزه و دبیرستان کزازی در خیابان مدرس واقع شده است و در دو طبقه ساخته شده است و در سال 1388 به موزه آموزش و پرورش تبدیل شده است.

در حال حاضر این مدرسه از یک سالن چندمنظوره برای برگزاری سخنرانی‌ها، جلسات و یک بخش اصلی در دو طبقه به‌عنوان موزه تشکیل شده است. در طبقه اول، آثاری از فرهنگیان و هنرمندان انقلابی از قبیل گرامافون‌های قدیمی، دوربین‌های عکاسی، دستگاه‌های صحافی و دیگر اشیاء قدیمی به نمایش گذاشته می‌شوند. این آثار نشانگر زندگی و فرهنگ گذشته مردم ساکن کرمانشاه است.

در طبقه دوم این مدرسه و موزه نیز فضاهایی نظیر سالن جلسات و نمازخانه قرار دارد. این موزه تاریخی علاوه‌بر اینکه یک مکان تاریخی است، نمادی از تحولات آموزشی و فرهنگی کرمانشاه در گذر سالیان طولانی است.

  • آدرس موزه و دبیرستان کزازی: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان مدرس، پشت مسجد جامع، دبیرستان کزازی
موزه و دبیرستان کزازی

موزه صنایع دستی کرمانشاه

موزه صنایع دستی کرمانشاه یکی دیگر از موزه‌های مهم کرمانشاه است که محل نمایش آثار هنری و صنایع دستی محلی است. در این موزه مجموعه‌ای از محصولات دست‌ساز هنری که آثاری از قبیل گلیم، جاجیم، سفال و دیگر محصولات دستی به نمایش گذاشته می‌شود؛ محصولاتی که هر کدام از آن‌ها، نمایانگر ذوق و هنر صنعتگران و هنرمندان کرمانشاهی و ایرانی است.

موزه صنایع دستی برای گردشگران و علاقه‌مندان به فرهنگ‌های محلی و آثار هنری سنتی جذابیت خاص و زیادی دارد. بازدید از این موزه، فرصت مناسبی را برای شناخت بهتر با تاریخچه و هنرمندی‌های ساکنین کرمانشاه در زمان‌های گذشته فراهم کرده است.

  • آدرس موزه صنایع دستی کرمانشاه: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، دبیر اعظم
موزه صنایع دستی کرمانشاه

موزه جانوری (موزه تاریخ طبیعی کرمانشاه)

موزه جانوری یا موزه تاریخ طبیعی کرمانشاه، یکی دیگر از موزه‌های شهر و استان کرمانشاه است که به‌عنوان یکی از مراکز علمی و آموزشی این شهر و استان شناخته می‌شود. در این موزه همانطور که از نامش پیداست، مجموعه کامل و ارزشمندی از گونه‌های جانوری را به نمایش می‌گذارد. این موزه با هدف افزایش آگاهی عمومی درباره‌ی تنوع زیستی و حفاظت از گونه‌های جانوری در معرض خطر انقراض ایجاد شده است.

به عبارت دیگر شما با بازدید از موزه جانوری می‌توانید به درک بهتر و جامع‌تری از گونه‌های جانوری در حال انقراض برسید و با گونه‌های مختلف جانوران آشنا شوید. در این موزه نمایشگاه‌هایی با نمایش نمونه‌های تاکسیدرمی شده از پرندگان، پستانداران، خزندگان، سایر گونه‌های جانوری، سنگواره‌ها و جنین دام انسانی و حتی طبیعت و گونه‌های گیاهی منطقه کرمانشاه برگزار می‌شود.

  • آدرس موزه جانوری: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، دانشکده کشاورزی کرمانشاه
موزه جانوری (موزه تاریخ طبیعی کرمانشاه)

جاذبه‌های مذهبی کرمانشاه

استان کرمانشاه به‌عنوان یکی از مراکز مهم گردشگری ایران، مجموعه‌ای از جاذبه‌های تاریخی و مذهبی متنوع را در خود جای داده است. جاذبه‌های مذهبی و تاریخی این استان با یکدیگر رابطه مستقیمی دارند و اساسا هر کدام از بناها و مکان‌های مذهبی، خود پیشینه‌ای تاریخی دارند. از جمله مهم‌ترین جاذبه‌های مذهبی کرمانشاه می‌توان به کلیسای قلب مقدس، تکایای بیگلربیگی و معاون‌الملک، مساجد عمادالدوله و شافعی اشاره کرد.

همانطور که استحضار دارید، هر کدام از این مکان‌ها و بناها، تاریخچه و معماری خاصی دارند که گردشگران را کنجکاو به بیشتر دانستن درباره آن‌ها می‌کنند. البته جاذبه‌های مذهبی در مقایسه با جاذبه‌های تاریخی، علاوه‌بر معماری خاص و تاریخچه‌ای که دارند، فضای معنوی، فرهنگی و آرامش‌بخشی را برای زائران و گردشگران فراهم می‌آورند. در ادامه به معرفی مهم‌ترین جاذبه‌های مذهبی کرمانشاه می‌پردازیم.

کلیسای قلب مقدس مسیح

کلیسای قلب مقدس مسیح در کرمانشاه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های مذهبی و تاریخی این شهر به‌شمار می‌رود که در سال 1293 شمسی در دوره قاجاریه ساخته شد. این کلیسا همانطور که اشاره شد حدود 110 سال پیش و در سال ۱۹۱۴ میلادی توسط «اسقف یوحنانیان»، برای مسیحیان و ارامنه ساکن کرمانشاه ساخته شد. کلیسای قلب مقدس مسیح از گذشته تاکنون، به‌عنوان مرکز برگزاری مراسم مذهبی و فعالیت‌های اجتماعی جامعه مسیحیان و ارامنه در کرمانشاه شناخته می‌شود.

این بنای مذهبی در زمینی به مساحت 280 متر مربع به سبک معماری نئوکلاسیک طراحی و ساخته شده است. کلیسای قلب مقدس شامل برج ناقوس، بام شیروانی، سقف چوبی، پنجره‌های آجری و طاق‌نماهای میانی و جانبی زیبا و هنرمندانه است. بیشترین مصالحی که در ساخت بنای این کلیسا بکار رفته است، آجر است که بسیاری از بخش‌های آن هم از قبیل درها و پنجره‌ها از آجر ساخته شده‌اند.

کلیسای قلب مقدس مسیح علاوه‌بر معماری زیبا و تاریخچه شنیدنی آن، در واقع مکانی برای تقویت ارزش‌ها و روابط فرهنگی و مذهبی مختلف در کرمانشاه بوده است.

  • آدرس کلیسای قلب مقدس مسیح: استان کرمانشاه‌، شهر کرمانشاه، خیابان مدرس و کوچه‌ امیر محترم
کلیسای قلب مقدس مسیح

تکیه بیگلربیگی

تکیه بیگلربیگی یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های مذهبی و تاریخی کرمانشاه است که در دوره قاجار و توسط فردی بنام «عبدالله خان» فراش‌باشی ملقب به «بیگلربیگی» ساخته شده است. این تکیه در محله‌ای قدیمی بنام فیض‌آباد و روبروی مسجد جامع قرار دارد و ترکیب بی‌نظیری از معماری دوره‌های زندیه و قاجاریه را می‌توان در آن مشاهده کرد. همچنین می‌توان در معماری تکیه بیگلربیگی، تزئینات چشم‌گیر آینه‌کاری و گچ‌بری‌های هنرمندانه را مشاهده کرد.

تکیه بیگلربیگی به‌طور دقیق‌تر توسط عبدالله‌ خان بیگلربیگی که از اشخاص بانفوذ و قدرتمند دوره قاجار به‌شمار می‌رفت، در سال ۱۳۰۹ هجری قمری ساخته شد؛ البته عملیات ساخت آن حدود 6 سال به طول انجامید و در نهایت در سال ۱۳۱۵ هجری قمری،روند ساخت این تکیه تکمیل شد. ضمنا لازم به ذکر است که گچ‌بری‌ها و آینه‌کاری‌های تکیه بیگلربیگی در سال 1326 انجام شده است.

این تکیه در همان زمان‌های گذشته به‌عنوان مکانی برای برگزاری مراسمات مذهبی و همچنین محل اقامت خانواده بیگلربیگی مورد استفاده قرار می‌گرفت. هم‌اکنون نیز دو موزه مهم از جمله موزه پارینه‌سنگی زاگرس و موزه خط و کتابت در آن برپا شده که بر ارزش تاریخی و فرهنگی آن افزوده است.

یکی از ویژگی‌های مهم تکیه بیگلربیگی، حیاط گسترده آن است که در ماه محرم برای برگزاری مراسمات عزاداری امام حسین (ع) مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه‌بر این مورد، این تکیه دارای ۲۴ اتاق در دو طبقه است که در هر کدام ۱۶ طاقچه دو طبقه برای نگهداری وسایل دارند. از دیگر بخش‌های مهم تکیه بیگلربیگی می‌توان به درهای ورودی، فضای هشتی، دالانی با درگاه‌های چوبی، شاه‌نشین و گنبدخانه اشاره کرد.

  • آدرس تکیه بیگلربیگی: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان مدرس، روبروی مسجد جامع
تکیه بیگلربیگی

تکیه معاون الملک

تکیه معاون‌الملک یکی دیگر از تکایای قدیمی و یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی کرمانشاه است که قدمت آن به اواخر دوره قاجار بازمی‌گردد. در واقع بخش حسینیه‌ تکیه معاون‌الملک در اواخر دوران قاجار و  در سال ۱۲۸۱ هجری شمسی توسط فردی بنام «حسین خان معین‌الرعایا» با هدف برگزاری مراسم تعزیه و عزاداری شهادت امام حسین (ع) ساخته شد. حسین خان معین‌الرعایا که پدربزرگ رحیم معینی کرمانشاهی، شاعر قرن گذشته نیز هست، در سال ۱۲۸۲ هجری شمسی برای برگزاری آیین‌های مذهبی به بهره‌برداری رسید.

تکیه معاون‌الملک به‌دلیل معماری خاص و کاشی‌کاری‌های بی‌نظیری که دارد، گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. اما لازم به ذکر است که بنای این تکیه شامل سه بخش اصلی حسینیه، زینبیه و عباسیه می‌شود. هر کدام از این بخش‌ها دارای کاشی‌کاری‌های برجسته و نیمه‌برجسته با نقوشی از داستان‌های مذهبی و تاریخی ایران ارزشمندی هستند. تصاویر و نقاشی‌هایی از نبردهای صدر اسلام و کربلا، نحوه زندگی امامان معصوم، داستان‌هایی از شاهنامه فردوسی و اساطیر ایرانی و نقش تخت جمشید در کاشی‌کاری‌های این تکیه جلوه‌نمایی می‌کنند.

متاسفانه تکیه معاون‌الملک در جریان مبارزات جنبش مشروطه‌خواهی در سال ۱۲۸۸ شمسی دچار آسیب‌های زیادی شد و بخش‌هایی از آن تخریب شد؛ اما بعدها این تکیه توسط «میرزا حسن‌خان معاون‌الملک» خریداری شد و بازسازی، مرمت و توسعه یافت. موزه مردم‌شناسی کرمانشاه در ضلع جنوبی عباسیه و موزه پوشاک و زیورآلات کرمانشاه در بخش عباسیه از دیگر جاذبه‌های دیدنی این تکیه هستند که می‌توانید از آن‌ها بازدید کنید.

  • آدرس تکیه معاون الملک: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان حداد عادل
تکیه معاون الملک

مسجد جامع شافعی

مسجد جامع شافعی یکی از مهم‌ترین بناها و جاذبه‌های مذهبی و تاریخی شهر کرمانشاه است که در مرکز این شهر ساخته شده است. این مسجد در سال ۱۳۲۴ هجری شمسی تاسیس شد و به‌عنوان یکی از مراکز اصلی برگزاری نماز جمعه و مراسم مذهبی اهل تسنن شناخته می‌شود. البته پیش از این، در محل کنونی مسجد جامع شافعی، یک زائرسرای قدیمی با تلاش و کمک عده‌ای از جمع خیر و مومن اهل سنت به سرپرستی «مرحوم حاج ملا سید حسین مسعودی» ساخته شده بود.

مسجد جامع شافعی با مساحتی حدود 1,060 متر مربع با معماری به سبک مساجد کلاسیک عثمانی طراحی شده است. این مسجد شامل مناره‌های بلند، سقف‌های گنبدی، و کاشی‌کاری‌های زیبا است که جلوه‌ای خاص و فضایی عرفانی به آن بخشیده‌اند. بخش‌های مختلف مسجد جامع شافعی شامل شبستان‌های مردانه و زنانه، کتابخانه، آبدارخانه و فضاهای کفش‌کن و … می‌شود.

مسجد جامع شافعی با ظرفیت بیش از سه هزار نفر، یکی از بزرگ‌ترین مساجد اهل سنت کرمانشاه به‌شمار می‌رود؛ زیرا این مسجد، نقش مهمی در تحکیم وحدت و همبستگی میان مسلمانان شیعه و اهل سنت این منطقه دارد. مسجد جامع شافعی به‌دلیل موقعیت مرکزی و دسترسی آسان، مورد توجه بسیاری از گردشگران داخلی و خارجی قرار گرفته و به‌عنوان نمادی از تاریخ و فرهنگ مذهبی کرمانشاه محسوب می‌شود. بازدید از این مسجد برای علاقه‌مندان به معماری و تاریخچه اسلامی، تجربه‌ای ارزشمند و فراموش‌نشدنی خواهد بود.

  • آدرس مسجد جامع شافعی: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، میدان طالقانی (جوانشیر)، بلوار جوانشیر، راسته تاریکه بازار
مسجد جامع شافعی

مسجد عمادالدوله

مسجد عمادالدوله یکی از بناهای مشهور و جاهای دیدنی کرمانشاه است که در دوره قاجاریه و در سال ۱۲۸۵ هجری قمری، توسط «امامقلی میرزا عمادالدوله» ساخته شده است. این مسجد با معماری و طراحی چهارایوانی ساخته شده و شامل بخش‌های مختلفی از قبیل سردر، صحن، ایوان، شبستان ستون‌دار، و حجره‌های متعدد است.

کاشی‌کاری‌های زیبا و کتیبه‌هایی بنام ناصرالدین شاه و سازنده مسجد بر روی ایوان شرقی صحن مشاهده می‌شود. این مسجد تاریخی که فاقد گنبد و گلدسته است، دارای یک برج ساعت با ارتفاع 11 متر است. از مهم‌ترین بخش‌های مسجد عمادالدوله می‌توان به «قاپی شاه نجف» اشاره کرد که دری از حرم امام علی (ع) است که به کرمانشاه آورده شده است.

مسجد عمادالدوله سال‌ها به‌عنوان حوزه علمیه امام صادق (ع) نیز مورد استفاده قرار گرفت و هم‌اکنون هم محل برگزاری نماز است. درگاه چوبی بزرگی که ورودی اصلی مسجد است، متعلق به بازار زرگرهای کرمانشاه است که در دیگری نیز به تقاطع بازار زرگرها و بازار حوری‌آباد دارد.

  • آدرس مسجد عمادالدوله: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، محله فیض آباد، خیابان مدرس، تاریکه بازار
مسجد عمادالدوله

بازارهای دیدنی کرمانشاه

بازارهای کرمانشاه یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری و اقتصادی این شهر هستند که تاریخچه‌ای غنی و فضایی خاص و سنتی از جنس کرمانشاه دارند. بازار سنتی کرمانشاه که از دوران زندیه شکل گرفته و در دوره قاجار تکمیل شد و اکنون به‌صورت سنتی برقرار است، شامل بخش‌های مختلفی مانند راسته‌های بزازها، مسگرها و یهودی‌ها است. مگر می‌شود به کرمانشاه سفر کرد و نان برنجی‌های آن را امتحان نکرد؟ اساسا سفر به کرمانشاه و خرید سوغاتی‌های این شهر اعم از خوراکی‌های سنتی و صنایع دستی از بدیهیات این سفر هستند که در ادامه بیشتر به بازارهای دیدنی کرمانشاه می‌پردازیم.

بازار نان برنجی

بازار نان برنجی کرمانشاه یکی از مراکز گردشگری و دیدنی این شهر است که به‌دلیل فروش نان برنجی‌های تازه و خوشمزه کرمانشاهی شناخته می‌شود. این بازار، محلی برای تولید و فروش چنین شیرینی سنتی کرمانشاهی خوشمزه‌ای است که بهترین مکان برای خرید سوغاتی از این شهر هم محسوب می‌شود. نان برنجی، یکی از مهم‌ترین و معروف‌ترین سوغاتی‌های کرمانشاه است که با طعمی خاص و عطری وسوسه‌انگیز، گردشگران و رهگذران را به خرید سوغاتی و شیرینی دعوت می‌کند.

در این بازار، علاوه‌بر نان برنجی، انواع شیرینی‌جات، کاک، نان خرمایی، روغن کرمانشاهی، آرد برنج، شکر، هل و گلاب و محصولات محلی عرضه می‌شود که خرید سوغاتی را برای گردشگران سهولت می‌بخشد. بازار نان برنجی در خیابان مدرس، اندکی بالاتر از مسجد جامع واقع شده و در تمامی روزهای هفته از ساعت ۹ صبح تا ۹ شب فعال است.

  • آدرس بازار نان برنجی: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، خیابان مدرس، بالاتر از مسجد جامع
بازار نان برنجی

بازار سنتی کرمانشاه

بازار سنتی کرمانشاه یکی از جاذبه‌های تاریخی، سنتی و جاهای دیدنی کرمانشاه است که قدمت آن به دوره زندیه بازمی‌گردد. این بازار با معماری سنتی و زیبا، از مهم‌ترین مراکز تجاری و خرید در کرمانشاه به‌شمار می‌آید و شامل بخش‌های مختلفی از قبیل راسته‌های متنوع، سراها و کاروانسراهای قدیمی است.

بازار سنتی کرمانشاه دارای ۱۸ راسته مختلف است که هر کدام از آن‌ها براساس نوع فعالیت و صنف شغلی نام‌گذاری شده‌اند. از معروف‌ترین راسته‌های این بازار می‌توان به راسته بزازها، مسگرها، و زرگرها اشاره کرد. این راسته‌ها با حفظ هنر و صنایع دستی قدیمی، مکان مناسبی برای خرید انواع سوغاتی‌های اصیل کرمانشاه، مانند نان برنجی و کلوچه کرمانشاهی است. اما مهم‌ترین سوغاتی‌هایی که می‌توانید از بازار سنتی کرمانشاه خریداری کنید، انواع پارچه لباس کردی در رنگ‌ها و طرح‌های متنوع و ادویه‌جات هستند که در دو طرف درب ورودی این بازار به فروش می‌رسند.

بازار سنتی کرمانشاه علاوه‌بر بخش‌های تجاری، دارای بناهای تاریخی دیگری مانند حمام‌ها، مساجد و تیمچه‌های مختلف است. چهارسوق‌های واقع در بازار با گنبدها و تزئینات زیبایی که دارند، از نقاط جذاب و پرطرفدار برای گردشگران محسوب می‌شوند. این بازار با معماری زیبا و چهارسوق‌هایی که با آجرکاری و کاشی‌کاری مزین شده‌اند، محلی برای خرید کالاهای متنوع مانند پارچه، صنایع دستی و سوغات محلی کرمانشاه محسوب می‌شود.

  • آدرس بازار سنتی کرمانشاه: استان کرمانشاه، شهر کرمانشاه، محله فیض‌آباد، خیابان مدرس (شمال به جنوب)
بازار سنتی کرمانشاه

جاهای دیدنی کرمانشاه در بهار

استان کرمانشاه، جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متنوعی دارد که در فصل بهار به مکانی فوق‌العاده و شگفت‌انگیز برای گردشگری تبدیل می‌شود. یکی از مهم‌ترین جاهای دیدنی کرمانشاه در بهار، طاق بستان است که در ارتفاعات کوه‌های زاگرس قرار دارد و این مجموعه شامل نقش‌برجسته‌های سنگی از دوران ساسانیان است. طبیعت زیبا و آب و هوای مطبوع ارتفاعات کوه‌های زاگرس باعث شده‌اند تا جذابیت این مکان دوچندان شود.

طاق بستان نیز با طبیعت زیبا، درختان سرسبز و محیطی آرامش‌بخش، مکانی عالی برای پیک‌نیک، کمپینگ و استراحت در فصل بهار است. در نزدیکی طاق بستان، یک پارک جنگلی وجود دارد، که دارای امکانات رفاهی و تفریحی مناسب و فضایی دلپذیر به گردشگران فرصتی می‌دهد تا از طبیعت بکر کرمانشاه لذت ببرند.

یکی دیگر از جاذبه‌های بهاری کرمانشاه، بیستون است. این مکان تاریخی با کتیبه‌های باستانی و مجسمه‌های سنگی، یکی از میراث‌های جهانی یونسکو به شمار می‌رود. در فصل بهار، آب و هوای معتدل و طبیعت سرسبز اطراف بیستون، گردشگران را به سفری تاریخی و طبیعی دعوت می‌کند. از دیگر مقاصد محبوب گردشگری در فصل بهار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • سراب‌های نیلوفر، صحنه و قنبر
  • غارهای پرآو و دو اشکفت
  • پارک کوهستان
  • آبشار پیران
  • روستای گُلین
  • باغ گل‌ها
جاهای دیدنی کرمانشاه در بهار

جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان

استان کرمانشاه در فصل تابستان مقصدی جذاب و تماشایی برای گردشگران است و جاذبه‌های طبیعی و تاریخی متنوعی در اقصی نقاط آن وجود دارند. یکی از مکان‌های دیدنی در این فصل، تالاب هشیلان است که با مارهای آبی و پرندگان مهاجر و بومی، تجربه‌ای خاص از طبیعت‌گردی را برای بازدیدکنندگان فراهم می‌کند. آب‌های خنک و عمیق این تالاب با رعایت نکات ایمنی، مکان مناسبی برای شنا در هوای گرم تابستان است. همچنین لازم به ذکر است که غار قوری قلعه با دمای پایین و البته ثابت، مکان مناسبی برای گردشگری و طبیعت‌گردی است.

سراب قنبر نیز که شرایط آب‌تنی و طبیعت‌گردی را برای گردشگران فراهم می‌کند، با آب و هوای دلپذیر خود، روزی سرشار از نشاط و هیجان‌انگیز را برای گردشگران به ارمغان آورد. علاوه‌بر جاذبه‌های طبیعی، می‌توان از جاذبه‌های تاریخی و مذهبی استان کرمانشاه بازدید کرد:

  • جاذبه‌های تاریخی
  • گوردخمه‌های تاریخی کرمانشاه
  • موزه‌های کرمانشاه
  • جاذبه‌های مذهبی کرمانشاه
  • بازارهای دیدنی کرمانشاه
جاهای دیدنی کرمانشاه در تابستان

جاهای دیدنی کرمانشاه در پاییز

پاییز یکی از بهترین زمان‌ها برای سفر به کرمانشاه است، زیرا طبیعت این منطقه و جاهای دیدنی کرمانشاه در این فصل رنگارنگ و تماشایی می‌شود. کوه‌ها و دره‌های کرمانشاه با رنگ‌های زرد، نارنجی و قرمز برگ‌های پاییزی درختان، جلوه‌ای تماشایی پیدا می‌کنند.

یکی از مکان‌های تماشایی در پاییز، سراب نیلوفر است که در این فصل با آب و هوایی خنک و طبیعتی دنج و آرامش‌بخش، فضایی مناسب برای تفریح و استراحت فراهم می‌کند. همچنین علاوه‌بر جاهای طبیعی کرمانشاه، طاق بستان با نقش‌برجسته‌های تاریخی از قبیل نقش‌برجسته هرکول در پاییز جلوه‌ای دیگر می‌یابد که بازدید از آن برای علاقه‌مندان به تاریخ و طبیعت پیشنهاد می‌شود. از دیگر جاهای دیدنی کرمانشاه در فصل پاییز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • جاذبه‌های تاریخی کرمانشاه
  • گوردخمه‌های تاریخی کرمانشاه
  • موزه‌های کرمانشاه
  • جاذبه‌های مذهبی کرمانشاه
  • بازارهای دیدنی کرمانشاه
  • باغ گل‌ها
  • پارک کوهستان
  • روستای گُلین
جاهای دیدنی کرمانشاه در پاییز

جاهای دیدنی کرمانشاه در زمستان

کرمانشاه در فصل زمستان پوشیده از برف و آب و هوای سرد، جذابیت خاصی برای گردشگران دارد. یکی از زیباترین جاهای دیدنی کرمانشاه در فصل زمستان، پیست اسکی بیستون است که با داشتن امکانات رفاهی و تفریحی مناسب، محل برگزاری ورزش‌های زمستانی است. سراب نیلوفر که گویا یک جاذبه طبیعی چهارفصل است، در فصل زمستان یخ می‌بندد و سطح آب و منظره‌ای شگفت‌انگیز آن محلی مناسب برای عکاسی و لذت بردن از زیبایی‌های طبیعت است.

از دیگر جاذبه‌های دیدنی کرمانشاه در فصل زمستان می‌توان به طاق بستان اشاره کرد که همانند سراب نیلوفر در چهار فصل سال زیبا و تماشایی می‌شود. طاق بستان، کوه‌ها و طبیعت اطراف آن، لباسی سفید از جنس برف به تن کرده و جلوه‌ای ویژه پیدا می‌کنند. بازار سنتی کرمانشاه نیز در این فصل با فضای گرم و صمیمی خود، تجربه خریدی لذت‌بخش و فراموش‌نشدنی را فراهم می‌آورد. همچنین، بازدید از غار قوری قلعه که در تمامی فصول سال دمایی ثابت بین 7 تا 11 درجه سانتی‌گراد دارد، می‌تواند تجربه‌ای متفاوت از کاوش در غارهای زمستانی باشد.

جاهای دیدنی کرمانشاه در زمستان

کرمانشاه، شهری کردنشین برای بازدید از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و مذهبی در چهار فصل

سفر به کرمانشاه و بازدید از جاهای دیدنی مختلف آن، تجربه‌های متفاوت و لذت‌بخشی از طبیعت‌گردی، بازارگردی و به‌طورکلی گردشگری برای شما خواهد داشت. جاهای دیدنی کرمانشاه در فصل‌های مختلف سال برای سفر مناسب هستند؛ ولی بهتر است تا نیمه اول سال را به طبیعت‌گردی و بازارگردی و نیمه دوم سال را به بازدید از مکان‌های تاریخی و مذهبی اختصاص دهید.

در نهایت فراموش نکنید که به طبیعت زیبای کرمانشاه و آثار تاریخی و مذهبی گرانبهای این منطقه آسیب نرسانید که اصل هر سفری این قانون و فرهنگ است. اما نظر شما درباره جاهای دیدنی کرمانشاه چیست؟ آیا جاهای دیدنی این استان برای اخذ رضایت شما کفایت می‌کند؟ امیدوارم این مطلب برای شما مفید واقع شده باشد و خوشحال می‌شویم تا نظرات و انتقادات شما را دریافت کنیم.

ثبت دیدگاه

با درج نظر امتیاز کسب کنید
  1. بسیار جامع و عالی بود خانم قره باغی.
    ای کاش از منطقه اورامان و پاوه هم که جزئی از نگین برجسته کرمانشاه هستند هم مطلب میزاشتید.
    من پارسال از کرمانشاه دیدن کردم و امسال هم دیداری دوباره خواهم داشت.
    ممنون که مکانهایی جدید رو به مسافرین معرفی میکنید.
    بژی خویشک .بژی کرماشان

    آیا مفید بود؟
    • سلام همراه گرامی؛
      ممنونیم از ثبت نظر و همراهی مثبت شما، بله حتما بعد از بررسی این جاذبه ها از استان کرمانشاه، به نوشتن در مورد آن ها می پردازیم.

      آیا مفید بود؟