سفر یک روزه اطراف شیراز؛ بهترین مقاصد گردشگری نزدیک شیراز
شهر شیراز، یکی از قدیمیترین شهرها و پایتختهای تاریخی و فرهنگی ایران است که در طول تاریخ بارها و بارها در مرکز تحولات سیاسی و فرهنگی قرار داشته است. از قدمت این شهر همین بس که تخت جمشید، نقش رستم، نقش رجب، پاسارگاد و کاخ اردشیر بابکان در اطراف شیراز قرار دارند؛ وزن هر کدام از این کلمات به سنگینی یک تاریخ 2,500 ساله است. اما دچار سوءتفاهم نشوید، اگرچه شیراز در بیشتر اوقات با سعدی و حافظ، کوروش و داریوش، شاپور و اردشیر بابکان یاد میشود، ولی نمیتوان از طبیعت زیبای اطراف آن هم چشمپوشی کرد.
پس اگر حتی فقط یک روز فرصت سفر و بازدید از شهر زیبای شیراز را دارید هم از جاهای دیدنی اطراف شیراز غافل نشوید که جاهای دیدنی متنوعی در انتظار شماست. در راستای این کار مانند همیشه با ما در پته همراه شوید تا به معرفی برخی از بهترین جاهای دیدنی اطراف شیراز بپردازیم.
جاهای دیدنی تاریخی اطراف شیراز
شهر زیبای شیراز و اطراف آن مملو از جاذبههای دیدنی تاریخی است که بازدید از هر کدام آنها برای علاقهمندان به تاریخ و فرهنگ ایران بهعنوان یک ضرورت تلقی میشود. یکی از مهمترین و شاید مهمترین جاهای دیدنی شهر شیراز، تخت جمشید است که نماد شکوه امپراتوری هخامنشی بهشمار میرود و در فاصله حدود ۶۰ کیلومتری شمال شرقی شیراز قرار دارد. نقش رستم نیز که اتفاقا در نزدیکی تخت جمشید واقع شده، محل آرام گرفتن بسیاری از شاهان مقتدر هخامنشی است. پاسارگاد، آرامگاه کوروش کبیر، دیگر اثر تاریخی ارزشمند در اطراف شیراز است که بهعنوان میراث جهانی یونسکو شناخته میشود. کاخ اردشیر بابکان در فیروزآباد را نیز نباید از قلم انداخت که نمونهای از معماری ساسانی است و آن در جنوب غربی شیراز قرار دارد. در ادامه به معرفی بیشتر این مکانهای تاریخی خواهیم پرداخت تا دید بهتری نسبت به آنها داشته باشید.
تخت جمشید
فاصله تخت جمشید تا شهر شیراز: 60 کیلومتر
آدرس تخت جمشید: استان فارس، مرودشت، اا کیلومتری شمال شرق مرودشت، مجموعه تاریخی باستانی تخت جمشید
تخت جمشید شیراز یکی از مهمترین آثار باستانی ایران است که در شهرستان مرودشت، در شمال استان فارس و در نزدیکی شهر شیراز واقع شده است. این مجموعه تاریخی، به دستور داریوش بزرگ، پادشاه هخامنشی، در سال ۵۱۸ پیش از میلاد بنا شد و بعدها توسط جانشینان او، خشایارشا و اردشیر اول بهمرور توسعه یافت. تخت جمشید بر روی سکویی تخت و وسیع ساخته شده و حتی پس از ویرانی این میراث بینظیر تاریخ ایران بهعنوان نماد شکوه و قدرت امپراتوری هخامنشی شناخته میشود.
این مجموعه تاریخی 184 سال پس از تاسیس آن، توسط اسکندر مقدونی به آتش کشیده شد و اساسا بهطرز فجیعی ویران شد، ولی هنوز هم میتوان از بقایای آن احساس غرور کرد. تخت جمشید کنونی شامل مجموعهای از کاخها، ایوانها و حجاریهای زیبا میشود که هر کدام بهتنهایی نمادی از هنر و تمدن آن دوران محسوب میشوند.
از مهمترین بخشهای تخت جمشید میتوان به کاخ آپادانا، کاخ صد ستون و کاخ دروازه ملل اشاره کرد که نمایندگان ملل مختلف از طریق آن وارد سالن میشدند. این کاخها با ستونهای سنگی و حجاریهای دقیق و هنرمندانه از موجودات افسانهای همچون گاوهای بالدار و سربازان هخامنشی طراحی شدهاند. تخت جمشید در سال ۱۹۷۹ میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و واقعا هم عجیب نیست که این مجموعه بهعنوان یکی از شاهکارهای معماری جهان شناخته میشود. تخت جمشید بهقدری گسترده است که میتوان یک روز کامل را به بازدید از بخشهای مختلف آن اختصاص داد.
نقش رستم
فاصله نقش رستم تا شهر شیراز: 67 کیلومتر
آدرس نقش رستم: استان فارس، شمال شهرستان مرودشت، روستای زنگی آباد
نقش رستم یکی دیگر از آثار تاریخی برجسته اطراف شیراز است که در نزدیکی تخت جمشید قرار دارد و قدمت آن به ادوار حکمرانان هخامنشی و ساسانی بازمیگردد. این مکان شامل چهار آرامگاه سنگی از پادشاهان هخامنشی به نامهای داریوش بزرگ، خشایارشا، اردشیر اول و داریوش دوم است که در دل کوه حجاری شدهاند. آرامگاهها یا به عبارتی دیگر گوردخمههای این پادشاهان به شکل صلیب طراحی شدهاند و نقوشی از مراسم تاجگذاری و پیروزیهایشان در نبردهای نظامی بر دیوارههای کوه حکاکی شده است.
ضمنا شاید برایتان جالب باشد که بنایی مکعبیشکل به نام «کعبه زرتشت» در این مجموعه وجود دارد که محققان و مورخان درباره کاربری آن نظرات مختلفی دارند: برخی بر این باورند که این کعبه، در واقع آتشکدهای بوده است و برخی دیگر آن را محلی برای نگهداری متون مقدس میدانند.
از دیگر بخشهای مهم نقش رستم میتوان به نقش برجستههای ساسانی نیز در این مکان اشاره کرد که صحنههایی از تاجگذاری شاپور اول و نبردهای پیروزمندانه به نمایش گذاشته شده است. نقش رستم با شماره ۲۱ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و میتوانید پس از بازدید از تخت جمشید، سری هم به این مکان تاریخی بزنید.
نقش رجب
فاصله نقش رجب تا شهر شیراز: 67 کیلومتر
آدرس نقش رجب: استان فارس، مرودشت، ۳ کیلومتری شمال تخت جمشید، جاده مرودشت-سارویی
نقش رجب در کنار نقش رستم یکی دیگر از آثار تاریخی و مهم دوره ساسانی است که در استان فارس و نزدیکی مرودشت قرار دارد. این جاذبه تاریخی در فاصله سه کیلومتری شمال تخت جمشید قرار دارد و در طول مسیر جاده شیراز-اصفهان واقع شده که شامل چندین نقشبرجسته از دوره شاهنشاهی ساسانی است. نکته جالب آن است که نقشهای موجود در این مکان در فرورفتگیای نیمدایرهایشکل و در دامنه کوه رحمت حکاکی شدهاند.
شاید بتوان مهمترین نقشبرجستههای موجود در نقش رجب را صحنه تاجگذاری اردشیر بابکان، بنیانگذار سلسله ساسانی و همچنین تاجگذاری شاپور اول، فرزند شایسته وی دانست. در این نقوش زیبا، تصویری از اردشیر بابکان در حال دریافت تاج از اهورامزدا و شاپور اول بر روی اسب نمایش داده شده است.
همچنین لازم به ذکر است که سنگنگارهای از موبد بزرگ، کرتیر، نیز در این مجموعه قرار دارد که کتیبهای به زبان پهلوی همراه آن است. این کتیبه خدمات دینی و مذهبی کرتیر که در زمان حکمرانی هفت پادشاه ساسانی، از اردشیر بابکان تا نرسی شاپور را بیان میکند. پس اگر فرصتی یافتید تا از نقش رجب بازدید کنید، لحظهای درنگ نکنید و دمی هم به آسایش در این مکان تاریخی بگذرانید.
پاسارگاد
فاصله پاسارگاد تا شهر شیراز: 138 کیلومتر
آدرس پاسارگاد: استان فارس، سعادت شهر، کیلومتر ۲۰ جاده اصفهان، مجموعه پاسارگاد
اصلا مگر میشود، ایرانی باشید و ذرهای علاقه نداشته باشید تا از پاسارگاد، آرامگاه بنیانگذار سلسله هخامنشیان بازدید کند؟ اگرچه شاید از یک جایی به بعد، قدر این مکان تاریخی دانسته نشد، ولی مردم اصیل ایران داناتر از آنند که به تاریخ خود پشت کنند. در واقع پاسارگاد یکی از مهمترین مکانهای تاریخی اطراف شیراز و نخستین پایتخت امپراتوری هخامنشی است که توسط کوروش بزرگ در قرن ششم پیش از میلاد مسیح ساخته شد.
این مجموعه تاریخی، بهویژه آرامگاه کوروش آن، یکی از برجستهترین بناهای تاریخ باستان ایران و حتی جهان محسوب میشود. در این مجموعه علاوهبر آرامگاه کوروش کبیر، بقایای کاخهای این مجموعه، باغهای شاهی و آبراهههای سنگی نیز وجود دارد که به سبک باغهای ایرانی طراحی شدهاند؛ تمام این موارد، اسناد و شواهد، فقط و فقط نشانگر اوج هنر معماری و فن شهرسازی دوران هخامنشی است.
آرامگاه کوروش در پاسارگاد، با ساختاری ساده اما تاثیرگذار، اهمیت بالایی در تاریخ 2,500 ساله ایران بزرگ دارد. این آرامگاه در بازههای مختلف تاریخی مورد توجه بوده، حتی اسکندر مقدونی که تخت جمشید را به آتش کشید هم نتوانست بدون زیارت آن از خیر ایران بگذرد. گفتنی است که پس از دوران اسلامی، برخی آن را به مادر حضرت سلیمان نسبت دادند و این مکان را مکانی مقدس میدانستند. این مجموعه سالهاست در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده و انکار ناشدنی است که ارزش فراوانی برای آشنایی همگان بالاخص ایرانیان با فرهنگ و تاریخ ایران باستان دارد.
شهر باستانی دارابگرد
فاصله شهر باستانی دارابگرد تا شهر شیراز: 250 کیلومتر
آدرس شهر باستانی دارابگرد: استان فارس، ۶ کیلومتری جنوب شهرستان داراب، کنار جاده جدید داراب-شیراز
شهر باستانی دارابگرد یکی از مهمترین آثار تاریخی استان فارس و اولین پایتخت سلسله ساسانیان بوده است. این شهر در ۸ کیلومتری جنوب غربی شهر داراب امروزی قرار دارد و البته پیشینه آن به دوره هخامنشیان بازمیگردد. با استناد به برخی منابع معتبر، دارابگرد در ابتدا تحت حاکمیت آریامنه، یکی از شاهزادگان هخامنشی بوده و بعدها در دورههای سلوکیان و اشکانیان نیز از اهمیت بالایی برخوردار بوده است.
دارابگرد بهدلیل موقعیت مکانی خاص و ساختار دفاعی منحصربهفردش، از جمله خندق عمیقی که اطراف شهر را فرا گرفته بود، در دوران باستان یک منطقه استراتژیک محسوب میشد. این خندق از رودخانههای اطراف مانند رود بال تغذیه میشده و زمینهای اطراف آن پوشیده از گیاهانی بوده است که عبور از آن و نفوذ به قلعه را دشوار میکرد.
اهمیت دارابگرد در دوران ساسانی به اوج خود رسید و شاید همین موضوع باعث شد تا این شهر بهعنوان اولین مرکز حکومتی اردشیر بابکان، بنیانگذار امپراتوری ساسانی، بهکار گرفته شود. درست در همین دوران، ضرابخانهای بزرگ در این شهر فعال بوده که حتی پس از فتح آن توسط اعراب در سال ۲۳ هجری نیز به کار خود ادامه داد.
بااینحال، حملات مکرر از سوی سلجوقیان ترکتبار، مغولهای بیرحم و دیگر حکومتهای اشغالگر بهمرور باعث تخریب و نابودی شهر شدند و ساکنان آن به مناطق اطراف آن کوچ کردند. به هر حال بازدید از این شهر که در فهرست آثار ملی ایرانی به ثبت رسیده، برای گردشگران بهعنوان یکی از جذابترین مکانهای تاریخی استان فارس و اطراف شهر شیراز پیشنهاد میشود؛ زیرا هنوز بقایای قابل توجهی از معماری و سازههای باستانی این منطقه باقی مانده که میتواند برای ساعاتی شما را مشغول تفکر و تعمق در تاریخ ایران سازد.
کاخ اردشیر بابکان
فاصله کاخ اردشیر بابکان تا شهر شیراز: 104 کیلومتر
آدرس کاخ اردشیر بابکان: استان فارس، ۳ کیلومتری شمال فیروزآباد
کاخ اردشیر بابکان که در شهرستان فیروزآباد استان فارس و در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شیراز قرار دارد، یکی از مهمترین بناهای ساخته شده در دوره ساسانی است. براساس اسناد و شواهد تاریخی، این کاخ در اوایل قرن سوم میلادی به دستور شاه شاهان، اردشیر بابکان، بنیانگذار سلسله ساسانیان، ساخته شد. این کاخ دارای معماری خاص و قابل توجهی است که از سه بخش اصلی شامل حیاط، ایوانها و تالارها تشکیل میشود و ابعاد آن ۱۰۴ در ۵۵ متر است. مصالح اصلی استفاده شده در بنای آن شامل گچ، کاشی و سنگهای نیمهتراش خورده است که به استحکام و زیبایی ساختمان کمک شایانی کردهاند.
معماری این کاخ بهدلیل وجود گنبدها و ایوانهای بزرگ زیبایش که اکنون فقط بخش اندکی از آنها باقی مانده مورد توجه بسیاری از باستانشناسان و معماران قرار گرفته است. لازم به ذکر است که گنبدهای این بنا به روش فیلپوش ساخته شدهاند که یکی از تکنیکهای خاص معماری ساسانی برای ایجاد سقفهای دایرهای است. علاوهبراین، رودخانهای از کنار دیوار شرقی کاخ جریان دارد که نشاندهنده اهمیت منابع طبیعی در استقرار و توسعه این مکان است. متاسفانه بهمرور زمان، بخشهایی از این گچبریها و تزئینات از بین رفته، اما خوشبختانه قسمتهای اصلی بنا همچنان پابرجا مانده است.
مجسمه شاپور اول (غار شاپور)
فاصله مجسمه شاپور اول تا شهر شیراز: 138 کیلومتر
آدرس مجسمه شاپور اول: استان فارس، شهر کازرون، جاده کازرون-قائمیه، جاده غار شاپور
مجسمه شاپور اول همانطور که از نامش پیداست، یکی از آثار برجسته دوران ساسانی است که در دهانه غار شاپور در تنگ چوگان، در نزدیکی شهر بیشاپور استان فارس واقع شده است. این تندیس، شاه ساسانی، شاپور اول را در حالت ایستاده و با تاجی کنگرهدار نمایش میدهد و بهعنوان یکی از بزرگترین مجسمههای سنگی ساخته شده در ایران شناخته میشود. ارتفاع این مجسمه حدود ۷ متر است و بر روی استالاگمیتهای طبیعی غاری به نام «غار شاپور ساسانی» قرار گرفته است. این مجسمه نشانگر اوج خلاقیت و مهارت هنرمندان ساسانی در سنگتراشی و معماری است که حدود ۱,۴۰۰ تا ۱,۸۰۰ سال پیش طراحی شده است.
ضمنا غار شاپور در مسیر جاده کازرون-قائمیه و در ارتفاع ۸۰۰ متری از سطح زمین قرار دارد و برای دسترسی به مجسمه و بازدید از این غار باید حدود ۲۳۰ پله سنگی را پیمایش کنید. متاسفانه به این اثر ارزشمند باستانی بهدلیل زلزلههای مکرر طی قرن گذشته، آسیبهای زیادی وارد شده و در دهه ۱۳۳۰ مجددا در جای خود قرار داده شده است.
همچنین لازم به ذکر است که این غار و مجسمه شاپور اول بهعنوان بخشی از پروژه «منظر ساسانی فارس» در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بازدید از مجسمه شاپور اول و کاوش غار شاپور تلفیقی از طبیعتگردی، کوهنوردی و گردشی برای آشنایی با تاریخ ایران است؛ پس اگر به دنبال سفری یک روزه و همه چیز تمام هستید، غار شاپور را فراموش نکنید.
جاهای دیدنی طبیعی اطراف شیراز
شیراز بهغیر از جاذبههای تاریخیاش، طبیعتی شگفتانگیز و متنوع نیز در اطراف خود دارد که هر کدام برای سفری یک روزه کفایت میکند. برای مثال، از دشت ارژن میتوان بهعنوان یکی از مهمترین جاهای دیدنی طبیعی یاد کرد؛ منطقهای با دریاچهای زیبا و فضایی مملو از پوشش گیاهی و جانوری متنوع که بازدید از آن مخصوصا در فصلهای بهار و پاییز بسیار لذتبخش است. دریاچه مهارلو نیز با رنگ صورتی خیرهکنندهای که در فصل تابستان دارد، یکی دیگر از جاهای دیدنی طبیعی اطراف شیراز است که گردشگران زیادی را مجذوب زیباییهای خود میکند. پس اگر فرصتی برای یک روز طبیعتگردی در اطراف شیراز یافتید، جاذبههای طبیعی زیبایی چون تنگ بستانک و تنگ تیزاب را به هیچ وجه از دست ندهید. در ادامه به معرفی برخی از بهترین جاهای دیدنی طبیعی اطراف شیراز خواهیم پرداخت که برای طبیعتگردی و کوهنوردی پیشنهاد میشوند.
دشت ارژن
فاصله دشت ارژن تا شهر شیراز: 80 کیلومتر
آدرس دشت ارژن: استان فارس، حد فاصل شیراز و کازرون، دشت ارژن
دشت ارژن شیراز، یکی از مهمترین جاذبههای طبیعی استان فارس و اطراف شیراز است که در مکانی در فاصله ۷۳ کیلومتری از شهر شیراز و در ارتفاع ۲,۰۵۰ متری از سطح دریا قرار دارد. این منطقه بهدلیل آبوهوای خنک و دلپذیر و قرارگیری در دامنههای رشتهکوه زاگرس، مقصد مناسبی برای سفرهای یکروزه طبیعتگردی و کوهنوردی است. دشت ارژن همچنین زیستگاه گونههای مختلف گیاهی و جانوری مانند گوزن زرد، روباه و پرندگان مهاجر است و در سال ۱۳۵۳ هجری شمسی بهعنوان یکی از ذخیرهگاههای زیستکره معرفی شد.
در کنار این دشت، دریاچهای با همین نام و با وسعت حدود ۲,۰۰۰ هکتار قرار دارد که از آب باران و چشمههای اطراف سرچشمه میگیرد و یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی منطقه بهشمار میآید. در اطراف این دریاچه، چمنزارها و گلزارهای فراوانی وجود دارند که فضای مناسبی برای پیکنیک و گردش فراهم میکنند. گفتنی است، حین گردش در دشت ارژن احتمالا با چادرهای عشایر مواجه خواهید شد که میتواند برای علاقهمندان به فرهنگ مردم منطقه جالب باشد.
روستا و آبشار دشتک
فاصله روستا و آبشار دشتک تا شهر شیراز: 111 کیلومتر
آدرس روستا و آبشار دشتک: استان فارس، 65 کیلومتری مرودشت، جاده شیراز-کازرون، روستای دشتک
روستای دشتک با آبشار چشمگیر آن، یکی از زیباترین مقاصد طبیعی در نزدیکی شیراز است که بهدلیل موقعیت مکانی و ویژگیهای خاصی که دارد، گردشگران بسیاری را بهسمت خود میکشاند. این روستا در ارتفاعات کوههای زاگرس قرار دارد و معماری پلکانی آن و شباهتی غیرقابل انکار با ماسوله گیلان، منظرهای خیرهکننده از خانههای سنتی و باغهای سرسبز آن را به بازدیدکنندگان ارائه میدهد. از معماری روستا که بگذریم، آبشار دشتک که در نزدیکی روستا قرار دارد نیز یکی از جاذبههای طبیعی زیبایی است به این منطقه رونق قابل توجهی بخشیده است.
این آبشار اگرچه دائمی است، در فصل بهار از اواسط فروردین تا اواسط اردیبهشت ماه با لالههای واژگون گلگون میشود و عشایر هم با گرم شدن هوا در اطراف این آبشار چادر میزنند. بهترین زمان برای بازدید از این روستا و آبشارش فصل بهار و تابستان است، زمانی که باغهای میوه و چشماندازهای طبیعی منطقه در زیباترین حالت خود قرار دارند. از طرفی جالب توجه است که آبشار دشتک در فصل زمستان در اثر سرما دچار یخزدگی میشود و با کریستالهای یخی همگان را تحت تاثیر زیباییهای خود قرار میدهد.
همچنین لازم به ذکر است که روستای دشتک از نظر تاریخی دارای اهمیت است؛ زیرا برخی شواهد نشان میدهند که قدمت این روستا به دوران هخامنشیان بازمیگردد و آثار و شواهدی تاریخی در گورستان قدیمی آن یافت شده است. بنابراین بازدید از روستا و آبشار دشتک میتواند سفری جامع و کامل با مجموعهای از تجربههای گردشگری اعم از طبیعتگردی، کوهنوردی و آشنایی با ارزشهای فرهنگی و تاریخی باشد.
دریاچه مهارلو
فاصله دریاچه مهارلو تا شهر شیراز: 30 کیلومتر
آدرس دریاچه مهارلو: استان فارس، شهرستان سروستان، بخش کوهنجان، حدود ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی شیراز، دهستان و روستای مهارلو
دریاچه مهارلو یکی دیگر از زیباترین جاذبههای طبیعی استان فارس و اطراف شیراز است و در 27 کیلومتری جنوب شرقی شیراز قرار دارد. این دریاچه بهدلیل وجود نوعی جلبک به نام «دونالیلا سالینا» که در آبهای شور و پرنور رشد میکند، آب دریاچه را به رنگ صورتی متمایل به قرمز تغییر داده است. فعالیت این جلبکها بهخصوص در فصل تابستان، همراه با کاهش سطح آب، باعث میشود که رنگ صورتی دریاچه پررنگتر و متمایل به رنگ قرمز هم شود.
بهطورکلی، این دریاچه ضمن برخورداری از زیبایی بصری، نقش زیستمحیطی غیرقابل انکاری ایفا میکند. بسیاری از پرندگان مهاجر از جمله فلامینگوها، کاکایی و اردکها از این دریاچه بهعنوان زیستگاه فصلی خود استفاده میکنند. این پرندگان از موجودات آبزی مانند آرتمیا، که در این آبهای شور یافت میشود، تغذیه میکنند.
رودخانههای فصلی در فصلهای پربارش از جمله رودخانه خشک شیراز به دریاچه مهارلو میریزند؛ اما متاسفانه طی سالهای اخیر بهدلیل کمبود بارندگی و ورود آلایندهها، با چالشهایی فراوانی مانند کاهش سطح آب و افزایش شوری مواجه شده است.
گفتنی است که دریاچه مهارلو بهعنوان منبعی مهم برای تامین نمک صنعتی و خوراکی در استان فارس شناخته میشود و در اقتصاد کشور هم نقشی کلیدی دارد. بهترین زمان برای بازدید از این دریاچه، اواخر بهار تا اوایل تابستان و همچنین فصل پاییز است که رنگ صورتی در اوج زیبایی خود قرار میگیرد و منظرهای بینظیر خلق میکند.
تنگ دم اسب
فاصله تنگ دم اسب تا شهر شیراز: 40 کیلومتر
آدرس تنگ دم اسب: استان فارس، 40 کیلومتری جنوب غربی شیراز، جاده شیراز-کارون، ابتدای منطقه کوهمره سرخی، روستای کره بس
تنگ دم اسب یکی دیگر از جاذبههای طبیعی اطراف شیراز است که در فاصله ۴۰ کیلومتری جنوب این شهر، در منطقه کوهمره سرخی و در نزدیکی روستای کره بس قرار دارد. این تنگ زیبا بهدلیل آبشار منحصربهفرد خود که ظاهری شبیه به دم اسب دارد، به این نام معروف خوانده شده است. آبشار این تنگ از بلندای صخرههای مرتفع به پایین سرازیر میشود و چشماندازی تماشایی ایجاد میکند که در ادامه در بخش آبشارهای اطراف شیراز بیشتر به آن خواهیم پرداخت.
این منطقه ضمن داشتن یک آبشار که به این منطقه رونق و طراوت بخشیده است، دارای درختان بلوط و انار و همچنین پوشش گیاهی متنوعی است که طبیعتدوستان را مشغول زیبایهایی خود میکند. بهترین زمان برای بازدید از تنگ دم اسب فصل بهار و تابستان است؛ چرا که در این بازه زمانی، رودخانهها و آبشار پرآب و طبیعت آن در اوج زیبایی خود قرار دارند.
از آنجایی که امکانات رفاهی در این منطقه با محدودیتهایی همراه است، بهتر است گردشگران با تجهیزات کافی مانند خوراکی و لباس مناسب اقدام به سفر کنند. در نهایت گفتنی است که تنگ دم اسب در نزدیکی جاذبههای طبیعی دیگری چون دریاچه مهارلو و همچنین تنگه هایقر قرار دارد؛ همین موضوع باعث میشود تا بازدید از این منطقه را بهعنوان یک برنامه متنوع طبیعتگردی، آن هم برای سفری یک روزه در اطراف شیراز در نظر گرفته شود.
تنگ بستانک (بهشت گمشده)
فاصله تنگ بستانک تا شهر شیراز: 140 کیلومتر
آدرس تنگ بستانک: استان فارس، شمال غربی شهر شیراز، شهرستان مرودشت، بخش کامفیروز، تنگ بستانک
تنگ بستانک شیراز که با نام بهشت گمشده هم شناخته میشود، یکی از زیباترین و شگفتانگیزترین جاذبههای طبیعی استان فارس است که در مکانی حدود ۱۲۰ کیلومتری شمال غربی شیراز قرار دارد. این منطقه، بهدلیل طبیعت سرسبز و خیرهکننده، چشمههای زلال و رودخانههای همیشه جاری، محیطی دلنشین، متنوع و زنده برای تفریح و گردش تلقی میشود. دره تنگ بستانک با درختان بلوط، بادام و گیاهان کوهستانی پوشیده شده و به علت خنکای آبوهوا، مخصوصا در فصل تابستان، یکی از بهترین مقاصد طبیعتگردی برای سفرهای تابستانی، حتی برای یک روز محسوب میشود.
این منطقه به دلیل زیبایی و شرایط طبیعی فوقالعادهاش به «بهشت گمشده» یا «بهشت پنهان» معروف شده است؛ این نام را بدین سبب به آن دادهاند که تنگ بستانک برای مدتی طولانی تا سال 1360 هجری شمسی، منطقهای کمتر شناخته شده بوده است. رودخانهای که در این دره جاری است، از کوههای اطراف سرچشمه میگیرد و باعث تشکیل حوضچهها و آبشارهای طبیعی کوچکی شده است که محیطی مناسب برای گردشگران و طبیعتگردان ایجاد کرده است.
در نهایت لازم به ذکر است که بهشت گمشده در لیست مناطق حفاظتشده استان فارس قرار دارد و تلاشهایی جدی برای حفاظت از محیط زیست آن انجام شده است. همچنین به این موضوع هم اشاره کنیم که تنگ بستانک فاصله چندانی با روستا و آبشار دشتک ندارد و در اصل، نزدیکترین روستا به این منطقه نیز هست.
تنگ تیزاب
فاصله تنگ تیزاب تا شهر شیراز: 127 کیلومتر
آدرس تنگ تیزاب: استان فارس، ۳۰ کیلومتری شمال اردکان، جاده سپیدان یاسوج، تنگ تیزاب
تنگ تیزاب که یکی دیگر از جاذبههای طبیعی و بکر استان فارس و اطراف شهر شیراز است، در فاصله ۳۰ کیلومتری شهرستان سپیدان قرار دارد. این منطقه بهدلیل طبیعت سرسبز و رودخانه خروشانی که در آن جریان دارد، مقصدی مناسب برای طبیعتگردان و علاقهمندان به کمپینگ و پیکنیک است. این منطقه بهواسطه وجود درختان بلند قامت بلوط و چنارهای قدیمی و سایهدار، فضایی خنک و آرامشبخش را در فصول گرم سال فراهم میکند. رودخانهای که از میان تنگه تیزاب میگذرد، آبشارهای کوچکی ایجاد کرده که باعث ایجاد جلوههای زیبا و چشمنواز در طول مسیر پیادهروی و طبیعتگردی شده است.
از دیگر ویژگیهای جذاب این تنگه میتوان به مسیرهای پیادهروی و دسترسی آسان به مکانهای مناسب برای چادر زدن و پیکنیک اشاره کرد. علاوهبراین توجه داشته باشید که آب تنگ تیزاب که از چشمههای کوهستانی تامین میشود، طراوت خاصی به این منطقه میبخشد. این منطقه مخصوصا در فصول بهار و تابستان میزبان گردشگران بسیاری است که برای بهرهمندی از آبوهوای مطبوع و قدم گذاشتن در طبیعت زیبا به این منطقه سفر میکنند.
کوه دراک شیراز
فاصله کوه دراک شیراز تا شهر شیراز: 25 تا 40 کیلومتر
آدرس کوه دراک شیراز: استان فارس، شهر شیراز، کمربندی شیراز
کوه دراک یکی دیگر از جاذبههای طبیعی و معروف اطراف شیراز است که با نامهایی مانند «کوه برفی» و «کوه مادر» نیز شناخته میشود. این کوه در بخش غربی شهر شیراز قرار دارد و یک سر آن به روستای علیآباد میرسد. ارتفاع قله کوه دراک حدود ۲,۹۰۰ متر از سطح دریا برآورد شده است و در فصول سرد، قسمت شمالی آن معمولا پوشیده از برف میشود؛ وجود این کوه باعث شده تا نمایی زیبا و دلنشین را پیش روی همگان قرار داشته باشد.
گفتنی است که از سال 1396 هجری شمسی بخشی از کوه دراک که به یک پارک کوهستانی با همین نام تبدیل شده است. بهطورکلی کوه دراک شیراز بهدلیل وجود مسیرهای مناسب پیادهروی و کوهنوردی، غارهای طبیعی و پوشش گیاهی غنی و متنوع مقصدی محبوب برای طبیعتگردان و کوهنوردان بهشمار میرود.
علاوهبر زیباییهای طبیعی، این کوه دارای نقشبرجستههای باستانی مربوط به دوره ساسانی است که خبر از اهمیت تاریخی و فرهنگی آن میدهد. پس اگر توان آن را داشتید تا به ارتفاعات کوه دراک حائل شوید، از بالای این کوه به مناظر شگفتانگیز اطراف شیراز خیره شوید؛ به عبارتی از دوردست به جاذبههای طبیعی و تاریخی این شهر و اطراف آن مانند زمینهای کشاورزی، مساجد، آرامگاهها و باغهای مشهور آن را مشاهده کنید.
پیست اسکی پولادکف
فاصله پیست اسکی پولادکف تا شهر شیراز: 118 کیلومتر
آدرس پیست اسکی پولادکف: استان فارس، کیلومتر ۱۵ جاده سپیدان بهسمت آبشار مارگون
پیست اسکی پولادکف، یکی از بهترین و مجهزترین تفریحگاههای دایر شده در استان فارس و اطراف شیراز است که در فاصله ۸۸ کیلومتری شمال شیراز قرار دارد. این پیست اسکی در ارتفاعات رشتهکوههای سپیدان واقع شده و ارتفاع آن به حدود ۲,۸۵۰ متر از سطح دریا میرسد. این پیست اسکی بهعنوان دومین پیست بزرگ ایران در سطح بینالملل شناخته میشود. ضمنا علاوهبر اسکی، میتوان به امکانات دیگری مانند تلهکابین، تلهاسکی، موتور برفی، تجهیزات اجارهای اسکی و اسنوبرد (اسنومبیل)، پارکینگ و هتل پولاد کف اشاره کرد.
در فصل زمستان، پیست پولادکف با برف طبیعی پوشیده میشود و علاقهمندان به ورزشهای زمستانی بهمرور پیدا میشوند و با انواع تیوب و لاستیک خود را به این منطقه میرسانند. همچنین جالب توجه است که بازدید از این منطقه در فصول دیگر سال نیز برای بسیاری از گردشگران جذاب است؛ چرا که میتوانند از تلهکابین برای تماشای مناظر طبیعی اطراف و چشماندازهای زیبای کوهستانی استفاده کنند.
از طرفی پیست اسکی پولادکف در واقع بخشی از مجموعه تفریحی سپیدان است که بهصورت چهار فصل در حال فعالیت است؛ از اسکی روی چمن گرفته تا دوچرخهسواری و تفریحات آبی که گاهی به دلایلی سر دراز دارند. به هر حال پیست اسکی پولادکف یا سایر بخشهای مجموعه تفریحی سپیدان برای سفری یک روزه در اطراف شیراز، مقصدی جذاب با تلفیقی از طبیعتگردی و کوهنوردی بهنظر میرسند.
آبشارهای اطراف شیراز
آبشارهای اطراف شیراز از جمله جاذبههای طبیعی بینظیری هستند که گردشگران را بدون وقفه هر روز و هر لحظه به سوی خود میکشانند. این آبشارها جزو بهترین مقاصد گردشگری هستند که میتوان از آنها بهعنوان مقصدی عالی برای سفری یک روزه یاد کرد. از مهمترین آبشارهای اطراف شیراز میتوان به «آبشار مارگون»، «آبشار قلات» و «آبشار مروارید خفر» اشاره کرد. آبشار مارگون که یکی از بزرگترین آبشارهای چشمهای ایران و جهان است، در ۱۳۰ کیلومتری شیراز و در نزدیکی سپیدان قرار دارد. این آبشار با ارتفاع ۷۰ متر و عرض ۱۰۰ متر، چشماندازهای زیبا و شگفتانگیزی از آبهای جاری از چشمههای کوهستانی را به نمایش میگذارد.
آبشار قلات نیز در فاصلهای کوتاه از شیراز واقع شده و با باغهای سرسبز و فضای دنج و آرامشبخشی که دارد، مکانی مناسب برای پیکنیک|، کمپینگ و استراحت است. همچنین گفتنی است که آبشار مروارید خفر در منطقهای کوهستانی و خنک قرار دارد و سفری یک روزه به این منطقه برای کوهنوردی و طبیعتگردی عالی تلقی میشود. اما این آبشارها تنها آبشارهای زیبای اطراف شیراز نیستند و برای آشنایی بیشتر با این جاذبههای دیدنی در ادامه با ما همراه باشید.
تنگ براق
فاصله تنگ براق تا شهر شیراز: 190 کیلومتر
آدرس تنگ براق: استان فارس، شهرستان اقلید، بخش سده، دهستان دژکرد، جنوب روستای تنگ براق
تنگ براق یکی از شگفتیهای طبیعی و زیبای استان فارس در اطراف شهر شیراز و در نزدیکی شهرستان اقلید است. این تنگه در ارتفاع ۱,۹۴۰ متری از سطح دریا قرار دارد و پهنایی بالغ بر ۴۰ متر دارد. از آنجایی که یکی از شاخههای رودخانه کر از میان تنگه عبور میکند، محیطی سرسبز و مرطوب در اطراف آن ایجاد کرده که چشماندازهایی فوقالعاده به آن میبخشد. این منطقه بهطور ویژهای در فصول بهار و تابستان با آب و هوای معتدل خود، مقصدی محبوب مختص طبیعتگردان است.
در داخل تنگ براق غاری آهکی وجود دارد که از سقف آن آب به صورت قطرات باران به پایین میریزد و صدای آن در فضای غار همچون آهنگی نواخته میشود. دیوارهها و کف این غار پوشیده از خزه و گیاهان طبیعی است که با توجه به پوشش گیاهی و درختان تنگه، جذابیت بیشتری به محیط آن بخشیده است.
اما مهمتر از تمام جاذبههای طبیعی تنگ براق، آبشار 40 متری زیبای آن است که حوضچههای زیر آن مملو از آب هستند. آب این آبشار از سد درودزن بهسمت تنگ براق سرازیر میشود و با عبور از این تنگه در انتهای آن با بنبستی از صخرههای سنگی بلند مواجه میشود. آبهای بالادست این تنگه هم از دشتی زیبا عبور میکنند و در نهایت به شکلگیری این آبشار و حوضچههای پرآب آن ختم میشوند.
اگرچه مسیرهای دسترسی به تنگ براق بهدلیل شیب و ناهمواری تا حدودی چالشبرانگیز هستند، اما این تنگ زیبا همچنان جزو مقاصد محبوب طبیعتگردی در اطراف شیراز محسوب میشود. لازم به ذکر است که برای ورود به تنگ براق، میتوانید از مسیرهای اقلید و سده استفاده کنید. توصیه میشود تا پیش از ورود به تنگ براق تجهیزات و اقلام مورد نیاز خود را همراهتان داشته باشید.
آبشار فدامی
فاصله آبشار فدامی تا شهر شیراز: 380 کیلومتر
آدرس آبشار فدامی: استان فارس، شهرستان داراب، بخش فورگ، هشت کیلومتری شمال غربی فدامی
آبشار فدامی، یکی دیگر از آبشارهای زیبا، مرتفع و پرآب اطراف شیراز است که در جنوب شرقی استان فارس و در نزدیکی شهرستان داراب قرار دارد. این آبشار ترکیبی بینظیر از چشمههای آب شور، شیرین، گرم و سرد است که یکی از جاذبههای طبیعی منحصربهفرد منطقه بهشمار میرود. در زمانهای گذشته عرض آبشار به حدود ۹۰۰ متر میرسید که آن را به پهنترین آبشار ایران تبدیل کرده بود؛ اما سالهاست که بهدلیل خشکسالیهای پیدرپی و استفاده بیرویه و بدون مدیریت کشاورزان برای آبیاری زمینهای کشاورزی، عرض آن تا 200 متر کاهش یافته است.
آبشار فدامی شامل دو آبشار شور و شیرین میشود که زیبایی خاصی به این منطقه بخشیدهاند. ارتفاع آبشار شیرین فدامی بین 12 تا 20 متر برآورد شده است و در واقع منبع تامین آب شرب شهر فدامی و روستاهای اطراف آن از جمله روستای مرز است. شاید برایتان جالب باشد که آب شیرین این آبشار در فصل تابستان خنک و گوارا و در فصل زمستان گرم میشود و جالبتر آنکه شرایط آب شور عکس این قضایا است. ارتفاع آبشار شور فدامی که درست در بالادست آبشار شیرین واقع شده، به 10 تا 15 متر میرسد و سرچشمه آن 500 متری با این آبشار فاصله دارد.
اطراف آبشار فدامی بالاخص آبشار شور آن پوشیده از درختان نخل، نیزارها و جلبکها است که مناظر طبیعی زیبا و شگرفی را خلق میکند. بهترین زمان برای بازدید از این آبشار از آذرماه تا اردیبهشتماه است، چرا که در دیگر ماهها دمای هوا بسیار بالا، شرجی و آزاردهنده است. برای بازدید از آبشار فدامی، آن هم از شیراز، مسیرهایی از سروستان، فسا، داراب و فورگ وجود دارد که میتوان با عبور از جادههای پرپیچ و خم اما دلانگیز و زیبایی، خود را به این آبشار رساند.
آبشار مروارید خفر
فاصله آبشار مروارید خفر تا شهر شیراز: 110 کیلومتر
آدرس آبشار مروارید خفر: استان فارس، جهرم، روستای خفر
آبشار مروارید خفر، یکی دیگر از جاذبههای طبیعی و بکر در استان فارس و در نزدیکی روستای خفر است. این آبشار با ارتفاع تقریبی ۱۵ متری، در مسیر جادهای کوهستانی واقع شده و در فصول بهار و تابستان بهدلیل آبوهوای خنک و طبیعت سرسبز، مقصد بسیاری از طبیعتگردان است. اطراف آبشار پوشیده از درختان بلوط، گردو، انار و سیب، انبوه خزه و گیاهان کوهستانی است که فضایی دلنشین و مثالزدنی برای طبیعتگردی، کمپینگ و پیکنیک فراهم کرده است. آبشار مروارید خفر از چشمه آب شیرین و قابل شربی سرچشمه میگیرد که همین موضوع باعث شده تا آبزیان متنوع و خرچنگهای متنوعی در آن مشاهده شود.
دسترسی به آبشار مروارید خفر از طریق جاده جهرم به خفر میسر است و پیمایش این مسیر حدود یک ساعت پیادهروی میطلبد. پیشنهاد میشود برای بازدید از آبشار مروارید خفر، کفش پیادهروی مناسب و آب آشامیدنی کافی همراه داشته باشید؛ زیرا گرچه آب چشمه و آبشار شیرین و قابل شرب است، ولی شاید خود بتوانید حدس بزنید که خالی از آلودگی هم نیست. در نزدیکی این آبشار امکانات رفاهی محدودی فراهم شده است، هرچند بهتر است تمامی اقلام و تجهیزات مورد نیاز خود را از پیش تهیه کنید.
آبشار مارگون
فاصله آبشار مارگون تا شهر شیراز: 150 کیلومتر
آدرس آبشار مارگون: استان فارس، شهر سپیدان، ۵۰ کیلومتری شمال سپیدان، نزدیک روستای مارگون
آبشار مارگون، یکی دیگر از آبشارهای طبیعی، زیبا و شگفتانگیز ایران است که در شهرستان سپیدان استان فارس، حوالی شهر شیراز واقع شده است. آب این آبشار برخلاف بسیاری از آبشارهای شیراز از یک رودخانه تامین نمیشود، بلکه بیش از هزار چشمه در دل دیوارههای کوهستانی که شباهت چشمگیری به یک مار چنبره زده دارند، آبشار مارگون را تشکیل میدهند. ارتفاع آبشار مارگون حدود 70 متر و عرض آن در برخی بخشهای آن به 100 متر میرسد که این ویژگیها، این آبشار را به یکی از بزرگترین آبشارهای چشمهای جهان تبدیل کرده است.
منطقه مارگون با بیش از 2,200 متر ارتفاع از سطح دریا، در فصول سرد سال پوشیده از قندیلهای یخی میشود و جلوهای تماشایی و بینظیر ایجاد میکند. برای بازدید از آبشار مارگون، باید از میان باغهای سیب و بوتههای زرشک و زالزالک عبور کنید که همین موضوع باعث میشود تا بهصورت تمام و کمال، از زیبایی طبیعی منطقه لذت ببرید.
گویی این آبشار و طبیعت اطراف آن برای کمپینگ، پیکنیک و اقامت در دل طبیعت ساخته شده است و شما میتوانید با برپایی چادر در نزدیکی آبشار، سفری یک روزه را تجربه کنید. ضمنا برای رسیدن به آبشار مارگون، بهترین مسیر از طریق شهر یاسوج عنوان شده است که حدود 50 کیلومتر تا آبشار فاصله دارد. از طریق این مسیر میتوانید از میان جنگلهای بلوط و کوهستانهای زیبا عبور کنید که خود بخشی از لذت سفر به این مکان محسوب میشود.
آبشار قلات
فاصله آبشار قلات تا شهر شیراز: 44 کیلومتر
آدرس آبشار قلات: استان فارس، شهرستان شیراز، بخش مرکزی، دهستان دراک، روستای قلات
آبشار قلات یکی دیگر از آبشارها و جاذبههای طبیعی اطراف شیراز است که در روستایی با همین نام از توابع دهستان دراک واقع شده است. این روستا و آبشار آن با طبیعت بکر و منظرههای سرسبزی که دارد، مخصوصا در فصول بهار و تابستان زیبایی چشمگیری از خود به نمایش میگذارد، گردشگران بسیاری را مجذوب خود میکند.
آبشار قلات در دامنه کوه سرخ و در نزدیکی درهای سرسبز و در حاشیه روستایی با همین نام واقع شده و اطراف آن با درختان کهنسال و باغهای میوه احاطه شده است. به هر حال چندی است که این آبشار بهعنوان یکی از محبوبترین مقاصد طبیعتگردی و کوهنوردی از طرف بسیاری از گردشگران معرفی میشود.
مسیر دسترسی به آبشار قلات چندان چالشبرانگیز نیست؛ مسیر پیادهروی تا این آبشار حدود ۲۰ دقیقه است و در طول این مسیر، شما میتوانید از تماشای مناظر چشمنواز و جریانهای آب زلال، آن هم از نزدیک لذت ببرید. همچنین لازم به ذکر است که در اطراف آبشار و روستای قلات امکانات رفاهی مناسبی مانند اقامتگاههای بومگردی و رستورانهای محلی فراهم شده تا گردشگران بهراحتی بتوانند از این امکانات بهرهمند شوند.
آبشار کوهمره سرخی
فاصله آبشار کوهمره سرخی تا شهر شیراز: ۷۵ کیلومتر
آدرس آبشار کوهمره سرخی: استان فارس، ۳۵ کیلومتری شیراز، جاده شیراز-کازرون، غرب روستای رمقان
آبشار کوهمره سرخی یکی دیگر از جاذبههای طبیعی اطراف شیراز است که در ۳۵ کیلومتری جنوب غربی شیراز، در جاده شیراز-کازرون واقع شده است. این آبشار در غرب روستای رمقان و در دل جنگلهای انبوه و کهنسال بلوط به وسعت 3,000 کیلومتر مربع قرار دارد. برای بازدید و رسیدن به این آبشار، باید حدود نیم ساعت مسیر را از روستا تا آبشار بهصورت پیاده طی کنید.
آب این آبشار از چشمه ابوالخیر سرچشمه میگیرد که با عبور از دل روستا و شالیزارهای اطراف آن، از ارتفاع بیش از ۶۰ متر به پایین میریزد و منظرهای خارقالعاده ایجاد میکند. فارغ از آبشار کوهمره سرخی، جنگلهای سرسبز و آب و هوای مطبوع منطقه، فضای مناسبی را برای علاقهمندان به طبیعتگردی، کوهنوردی و پیادهروی در دل طبیعت فراهم کرده است.
این منطقه بهدلیل وجود آبشار کوهمره سرخی، چشمهها و پوشش گیاهی غنی، مخصوصا در فصول بهار و تابستان، مقصدی عالی برای سپری کردن یک روز در اطراف شیراز محسوب میشود. جنگلهای بلوط و رودخانههای زلال اطراف آبشار، فضای دلنشینی برای پیکنیک، کمپینگ و گذراندن اوقات فراغت فراهم میکنند.
سخن پایانی
شیراز و زیباییهای اطراف، جاذبههای تاریخی و طبیعی بینظیر آن که ارزش هر کدام به اندازه یک تاریخ نانوشته است. پس اگر به تاریخ و طبیعت ایران و جاهای دیدنی کشور خود علاقه دارید و فرصت زیادی برای سفر ندارند، بیخودی وقت خود را تلف نکنید؛ کافی است تا یک روز از عمر خود را غنیمت شمرده و آن روز را به بازدید از مکانهای اطراف شیراز اختصاص دهید.
با خود میگویید، چرا؟ آخر آثار تاریخی مهمتر و ازرشمندتر از تخت جمشید و نقش رستم و رجب، پاسارگاد و سایر آثار باستانی معرفی شده در این متن سراغ دارید؟ نه که ایران ما فقط همین شیراز را داشته باشد، بلکه اهمیت این مکانهای تاریخی زیاد است. از جاذبههای طبیعی و آبشارهای زیبای آن هم که بیش از این روده درازی نکنیم که هر آنچه باید را پیش از این گفتهایم. در نهایت هم مانند همیشه نظر خود را در رابطه با این مقاله و جاهای دیدنی اطراف شیراز که تجربه بازدید از آنها را داشتهاید، با ما به اشتراک بگذارید.
سوالات متداول
ثبت دیدگاه