آبشار ویکتوریا، جواهری است که صاحب طبیعت در دل قاره آفریقا به تصویر کشیده است. این پدیده شگفتانگیز، با ارتفاعی نزدیک به ۱۰۸ متر و پهنای بیش از ۱,۷۰۰ متر، یکی از زیباترین و عظیمترین آبشارهای قاره آفریقا و جهان بهشمار میآید. غرش بیپایان آبهای خروشان رودخانه زامبزی که از دل صخرههای سر به فلک کشیده فرو میریزد، جلوهای از قدرت و جلال پروردگار جهان را نمایش میدهد. این آبشار که بین کشورهای زامبیا و زیمبابوه جای گرفته، سالانه گردشگران زیادی را از سراسر جهان به این منطقه میکشاند. پس اگر قصد دارید تا سفر به آفریقا را تجربه کرده و اوج شگفتیهای آن را از نزدیک مشاهده و تجربه کنید، در ادامه با معرفی آبشار ویکتوریا با ما در پته همراه باشید.
معرفی آبشار ویکتوریا
آبشار ویکتوریا، یکی از شگفتانگیزترین جاذبههای طبیعی جهان، بر روی رودخانه زامبزی و در مرز بین دو کشور زامبیا و زیمبابوه، درست در ارتفاع 915 متری از سطح دریا واقع شده است. این آبشار با وسعتی بالغ بر 6,860 هکتار، ارتفاع تقریبی 108 متر، عرض ۱,۷۰۸ متر به عنوان یکی از بزرگترین، بلندترین، عریضترین و تماشاییترین آبشارهای جهان شناخته میشود. قضیه آنجایی جالب میشوود که میبرید، عمق متوسط این آبشار حدود 100 متر و عمیقترین بخش آن را 108 متر عنوان کردهاند.
این آبشار و مناطق اطراف آن در فصول مختلف سال جلوههای متفاوتی دارد. در فصل سرد و مرطوب، حجم عظیمی از آب (حدود ۹,۱۰۰ متر مکعب در ثانیه) به پایین سقوط میکند و ابرهای تبخیر شده از آب به آسمان میرود؛ این در حالی است که در فصل گرم و خشک، این حجم تا ۳۵۰ متر مکعب در ثانیه کاهش خواهد یافت.
شاید برایتان جالب باشد، این را بدانید که فرسایش سنگهای بازالت و ماسهسنگهای نرمتر توسط رودخانه زامبزی منجر به ایجاد تنگههای متعدد در مسیر جریان آب شده است. آبشار ویکتوریا علاوهبر زیبایی طبیعی، زیستگاه گونههای گیاهی و جانوری متنوعی است و از همین رو مقصد بسیاری از طبیعتگردان، گیاهشناسان و جانورشناسان است.
لازم به ذکر است که آبشار ویکتوریا از پنج آبشار جداگانه کوچک تشکیل شده است که یکی از این آبشارها در زامبیا و چهارتای دیگر در مرز زیمبابوه قرار گرفتهاند. در واقع برای تماشای بخش بیشتر این آبشار باید در سمت کشور زامبیا باشید تا در مقابل چهار آبشار قرار بگیرید. آبشار ویکتوریا دارای دو نوع آب شیرین و شور است که در نوع خود و در کل جهان خاص است. این را بگوییم و بپردازیم به ادامه مباحث؛ آبشار ویکتوریا از سال 1989 میلادی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است.
آبشار ویکتوریا کجاست؟
آبشار ویکتوریا در کشورهای زامبیا و زیمبابوه روی رودخانه زامبزی، طولانیترین رودخانه آفریقا، واقع شده است. از لحاظ موقعیت جغرافیایی، در سمت زیمبابوه، شهر ویکتوریا فالز نزدیکترین شهر به این آبشار است و زیرساختهای گردشگری بسیاری در آن فراهم شده است. در سمت زامبیا نیز شهر لیوینگستون، که نام خود را از کاشف مشهور همین آبشار «دیوید لیوینگستون» گرفته است، به بازدیدکنندگان امکانات متنوعی ارائه میدهد. هر دو کشور دارای پارکهای ملی (پارک ملی هوانگ در زیمبابوه یا پارک ملی موسی اوآ تونیا در زامبیا) هستند که این آبشار را احاطه کردهاند.
آدرس آبشار ویکتوریا: Victoria Falls, Zimbabwe & Zambia
مسیر دسترسی به آبشار ویکتوریا
آبشار ویکتوریا، واقع بر رودخانه زامبزی، در مرز بین زامبیا و زیمبابوه قرار دارد و بازدید از آن از طریق سفر به هر دو کشور امکانپذیر است. در سمت زامبیا، نزدیکترین شهر به آبشار، لیوینگستون است که با فاصله کمی از پارک ملی موسی اوآ تونیا قرار دارد. در سمت زیمبابوه، شهر ویکتوریا فالز بهعنوان ورودی اصلی شناخته میشود.
شما میتوانید با هواپیما به فرودگاههای بینالمللی لیوینگستون یا ویکتوریا فالز پرواز کنید و سپس با خودرو یا همراه با تورهای محلی، خود را به این منطقه برسانید. ضمن اینکه شما این امکان را دارید تا با شرکت در تورهای هلیکوپتری آبشار ویکتوریا را از فراز آن تماشا کنید. همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، این آبشار، بخشی از دو پارک ملی کشورهای زیمبابوه و زامبیا است که هزینه ورودی به این پارکها متفاوت است و بهصورت نقدی دریافت میشود.
لازم به ذکر است که مسیرهای پیادهروی متعددی در پارک ملی وجود دارد که چشماندازهای مختلفی از آبشار ارائه میدهند. توجه داشته باشید که شما میتوانید در دو فرودگاه «لیوینگستون» و «آبشار ویکتوریا» ترانسفرهای فرودگاهی رزرو کنید؛ اولی در زامبیا و در فاصله 18 کیلومتری از آبشار و دیگری در زیمبابوه و در فاصله 11 کیلومتری از آبشار ویکتوریا قرار دارد.
آبشار ویکتوریا مرز کدام کشورها است؟
آبشار ویکتوریا یکی از بزرگترین و چشمنوازترین آبشارهای جهان است که احتمالا دیگر خود بهتر میدانید که در مرز میان کشورهای زامبیا و زیمبابوه در قاره آفریقا قرار دارد. افزون بر این، آبشار بیهمتای دو کشور مذکور که یکی از شگفتیهای طبیعی دنیا محسوب میشود، بر روی رود زامبزی واقع شده است. این رودخانه، چهارمین رود بلند یا طولانی آفریقا، از میان 6 کشور (زامبیا، زیمبابوه، آنگولا، ملاوی، بوتسوانا و موزامبیک) عبور میکند و در این نقطه، آبشار ویکتوریا را به نمایش میگذارد.
دیدن آبشار ویکتوریا از طریق سفر به هر دو کشور امکانپذیر است، اما مناظر پانورامای آبشار از زیمبابوه واضحتر و تماشاییتر است؛ بااینحال سفر به زامبیا نیز تجربهای نزدیکتر و متفاوت از سفر به این منطقه را ارائه میدهد. انتخاب میان این دو به برنامه و بودجه سفر گردشگران بستگی دارد که در ادامه مطلب به این معیارها نیز خواهیم پرداخت.
تاریخچه و کاشف آبشار ویکتوریا
آبشار ویکتوریا، یکی از شگفتانگیزترین جاذبههای طبیعی شناخته شده در جهان است که در سال ۱۸۵۵ توسط «دیوید لیوینگستون»، مبلغ و کاشف اسکاتلندیتبار، کشف شد. او که برای بررسی مناطق ناشناخته آفریقا سفر میکرد، این آبشار بزرگ را در جریان رود زامبزی مشاهده و طولی نکشید که به افتخار ملکه ویکتوریا، نام ویکتوریا را برای آن انتخاب کرد. شایان ذکر است که طبق شواهد موجود، اثراتی از زیست و حضور انسان در نزدیکی این آبشار به مدت 3 میلیون سال پیش کشف شده است. چنانچه از دیرباز این آبشار برای اهالی بومی منطقه مقدس و محلی برای تهذیب نفس بوده است.
کشف آبشار ویکتوریا برای نخستین بار
جهانی شدن آبشار ویکتوریا در سال 1855 با تلاش دیوید لیوینگستون صورت گرفته است؛ هرچند که این پروسه از سال 1851 آغاز شده است، درست زمانی که لیوینگستون برای اولین بار روایتی از آبشاری بزرگ در جنوب آفریقا شنید و منجر به سفر وی طی چند سال آتی شد.
گویا اولین تصویری که دیوید لیوینگستون از آبشار ویکتوریا داشته، پس از گذراندن شبی در بالادست رودخانه زامبزی بوده رخ داده است. ظاهرا صبح علیالطلوع سوار بر قایقی، در جزیرهای که بعدا به نام خودش شناخته شد، پهلو گرفته است. دیوید پس از طی کردن مسیری به بالای لبه آبشار میرسد و به اولین انسان اروپایی تبدیل میشود که این آبشار را از نزدیک مشاهده میکند.
توصیفات دیوید لیوینگستون از مشاهده آبشار ویکتوریا
هنگامی که دیوید لیوینگستون در تاریخ ۱۷ نوامبر ۱۸۵۵ به آبشار ویکتوریا رسید، این لحظه را به شکلی زیبا توصیف کرد که نشاندهنده اوج حیرت و شگفتی او در آن حین بوده است. او از تماشای مه عظیمی که از آبشار بلند میشد و قوسهای رنگینکمانی که در میان آن پدیدار بودند، به وجد آمد. لیوینگستون در یادداشتهای خود میگوید:
«با وحشت به لبه پرتگاه خزیدم. به یک شکاف بزرگ که از یک طرف زامبزی وسیع به طرف دیگر ایجاد شده بود چشم دوختم و با دو دیده خود جریانی که به پهنای هزار یارد به پایین صدپا سقوط کرد و سپس ناگهان در فضایی به عرض پانزده تا بیست یارد فشرده شد را… گویی شگفتانگیزترین منظرهای است که تابهحال در آفریقا دیده بودم. هیچکس نمیتواند زیبایی منظره این آبشار را با هر آنچه در انگلستان دیده است، تصور کند. این منظره هرگز توسط چشمان اروپایی دیده نشده بود، اما فرشتگان در پروازشان حتما به چنین صحنههای زیبایی خیره شدهاند.»
در بخش دیگری از یادداشتهای دیوید لیوینگستون، اینچنین آمده است:
«در نگاهی به داخل شکاف سمت راست جزیره، هیچچیزی جز ابری سفید و متراکم دیده نمیشود که در این هنگام، دو رنگینکمان درخشان روی آن وجود داشت. از این ابر، بخاری عظیم بهشکل بخار برخاسته که به ارتفاع ۲۰۰ تا ۳۰۰ فوت بالا میرود؛ سپس متراکم شده و رنگش به تیره تغییر یافت و بهصورت ریزش مداوم بازگشت، که ما را به سرعت خیس کرد…تو گویی باران باریده است.»
نامهای بومی آبشار ویکتوریا
این آبشار در زبان بومیان منطقه با نام «موسی اوآ تونیا» شناخته میشود که بهمعنای «مه دودکننده» یا «مه خروشان» است. همچنین نام قدیمی این منطقه، «چونگوه» یا «مکان رنگینکمان» بود که این نامها نیز بهدلیل پخش نور در مه و ایجاد رنگینکمانهای زیبا رایج شده بود.
آبوهوای آبشار ویکتوریا
آبشار ویکتوریا در اقلیمی گرمسیری واقع شده است که به دو فصل متمایز تقسیم میشود: فصل خشک و فصل مرطوب. فصل مرطوب معمولاً از نوامبر تا آوریل (آبان تا اواخر فروردین) ادامه دارد و بارندگی قابلتوجهی را به همراه دارد؛ دقیقا همین موضوع باعث میشود تا حجم و جریان آب رودخانه زامبزی به اوج خود برسد و آبشار در این بازه زمانی به قویترین حالت خود از نظر شدت جریان و حجم آب برسد. در این بازه زمانی، مناظر مهآلود، رنگینکمان و صدای ریزش شدید آب، تجربهای بسیار خاص را برای بازدیدکنندگان رقم میزند.
از سوی دیگر، فصل خشک که از می تا اکتبر (اواخر اردیبهشت تا مهر) ادامه دارد، فرصت مناسبی برای علاقهمندان به پیادهروی و فعالیتهای آبی فراهم میشود. در این زمان، سطح آب پایینتر میآید و استخرهای طبیعی مانند «استخر شیطان» در بخش زامبیای این آبشار در محدوده دسترسی قرار میگیرند. گفتنی است که جنگل بارانی اطراف آبشار بهدلیل رطوبت دائمی منطقه، همیشه سرسبز است و نقطه عطف دیگری از سفر به آبشار ویکتوریا است.
دمای هوا در طول سال معمولا گرم و بین ۲۰ تا ۳۰ درجه سانتیگراد است، اما در فصل خشک شبها ممکن است تا حدودی خنک شود. این تغییرات آبوهوایی و مناظر فوقالعاده طبیعی منطقه، آبشار ویکتوریا را به مقصدی مناسب برای گردشگری در تمامی فصول تبدیل کرده است.
بهترین زمان سفر به آبشار ویکتوریا
بهترین زمان برای بازدید از آبشار ویکتوریا به اهداف و ترجیحات هر بازدیدکنندهای از جمله شما بستگی دارد؛ زیرا این آبشار در طول سال تغییرات جوی و طبیعی قابلتوجهی را از سر میگذراند. برای مثال، در فصل بارانی (اسفند تا اوایل اردیبهشت)، جریان آب به حداکثر میزان خود در طول سال میرسد و منظرهای خیرهکننده از یک دیوار عظیم آب و مه ایجاد میشود؛ بااینحال، ممکن است بهدلیل حجم بالای آب و مه غلیظی که بر فراز آبشار حاکم است، میدان دید و تجربه تفریحات محدود و غیرممکن شود.
در مقابل، فصل خشک (اواخر اردیبهشت تا آذر) زمانی است که حجم آب این آبشار کاهش پیدا کرده و حتی در بخشهایی تماما خشک میشود. این فصل برای انجام فعالیتهایی مانند پیادهروی در بستر رودخانه و تجربه انواع تفریحات در «استخر شیطان» مناسب است. اگر به دنبال بهترین معادله بین جریان آب و دید مناسب هستید، سفر به این منطقه در ماههای خرداد و تیر توصیه میشود؛ درست زمانی که آبشار ویکتوریا هنوز پرآب است، اما مه تا حدودی کاهش یافته و دید بهمراتب بهتری فراهم میشود.
انتخاب زمان مناسب برای بازدید از آبشار ویکتوریا به شما این امکان را میدهد تا از مشاهده زیباییهای طبیعت و شگفتیهای این آبشار بهره بیشتری ببرید؛ حال چه برای عکاسی و چه برای تجربه هیجانات ماجراجویانهای که هر گردشگری را دیوانهوار غرق در لذتِ آرامش و هیجان میکند. لازم به ذکر است که برای اعم بازدیدکنندگان، بهترین زمان سفر بستگی به اولویتهای آنان برای مشاهده اوج جریان آب یا تجربه فعالیتهای تفریحی دارد.
پوشش گیاهی و جانوری آبشار ویکتوریا
آبشار ویکتوریا، بهعنوان یکی از نابترین جاذبههای طبیعی آفریقا، زیستگاهی غنی از گونههای گیاهی و جانوری عام و خاص است. رودخانه زامبزی که منبع اصلی این آبشار است، محیطی سرسبز و متنوع را برای رشد گیاهان و زندگی موجودات فراهم کرده است. پوشش گیاهی منطقه شامل جنگلهای گرمسیری و بارانی، درختان بائوباب و علفزارهای گسترده است که همگی نقش مهمی در پایداری زیستمحیطی این ناحیه ایفا میکنند.
در این جنگلها گیاهان کمیابی چون آبنوس، ماهان، آلوچه باتوکو، گیاهان رونده و لیانا یافت میشوند. از طرفی در حواشی رودخانه درختان نخل عاج و نخل خرما وحشی را میتوان به وضوح مشاهده کرد و دورتر از حاشیه رودخانه نیز جنگلهای ساوانای موپانه بهصورت پراکنده منطقه را پوشش میدهند. البته در اطراف این آبشار مناطق کوچکتری وجود دارد که متشکل از جنگلهای میومبو، درختان ساج و بوتهزار است. اگرچه پیشتر عنوان کردهایم که در نزدیکی آبشار ویکتوریا دو پارک ملی هوانگ و موسی اوآ تونیا وجود دارد، ولی چوبو و لوئو زامبزی نیز دیگر پارکهای ملی اطراف این آبشار هستند.
این منطقه محل زیست حیواناتی همچون فیلها، تمساحها، اسبهای آبی، سمورهای عسل و بدون پنجه و انواع مارمولک است. همچنین پارکهای ملی اطراف این آبشار، زیستگاه شیرها، پلنگها و یوزپلنگها، کرگدنها، گاومیش دماغه، زرافه، گورخر گرنت، انواع آنتلوپ دیگر گونههای بزرگ حیاتوحش آفریقا هستند که برای سافاری بسیار جذاباند. با ورود به این منطقه میتوان بارها و بارها میمونهای سبز و بابونهای بامزه را مشاهده کرد و در سمت پارک ملی موسی اوآ تونیا کرگدنهای سفید را که گونه نادری هستند را مشاهده کنید.
این منطقه و پارکهای ملی اطراف آبشار محل زندگی 35 گونه پرنده شکاری از جمله عقابهای ماهیگیر و ورو، شاهینهای تایتا و شکاری، حواصیل و سارگپه پیشگو است. ضمنا در قسمت پاییندست رودخانه زامبزی 39 گونه ماهی و در بالادست آبشار 84 گونه ماهی زندگی میکنند.
هزینه سفر به آبشار ویکتوریا
هزینه سفر به آبشار ویکتوریا متغیر است و به عواملی چون نوع سفر، مدت اقامت، محل اقامت و تفریحات انتخابی بستگی دارد. برای مثال، اگر قصد استفاده از امکانات خاصی مانند تورهای هیجانانگیز یا شنا در «استخر شیطان» را دارید، هزینهها ممکن است تا حدود قابل توجهی افزایش یابد. هزینه اقامت در نزدیکی آبشار نیز وابسته به نوع هتل محل اقامت یا کیفیت تجهیزات کمپینگ متفاوت است و معمولا از ۵۰ تا ۳۰۰ دلار در هر شب متغیر است. پروازها و تورهای ترکیبی که شامل بازدید از چند شهر دیگر در آفریقای جنوبی میشود، بنابر کیفیت خدمات ارائه شده، ممکن است هزینهای بین ۳ تا ۷ هزار دلار داشته باشد. همچنین، باید بودجه مشخصی برای اخذ ویزا (حدود ۳۰ تا ۵۰ دلار)، حملونقل داخلی و غذا در نظر بگیرید.
سفر اقتصادی به آبشار ویکتوریا
سفر به آبشار ویکتوریا میتواند هزینههای هنگفتی در پی داشته باشد، اما با یک برنامهریزی مناسب و انتخابهای هوشمندانه، میتوانید هزینهها را بهخوبی مدیریت کنید. در ادامه، راهکارهایی برای کاهش هزینههای این سفر آورده شده است:
- انتخاب زمان مناسب سفر: سفر در فصلهای کمگردشگر که معمولا در ماههای آوریل تا ژوئن است، هزینههای اقامت و تورها را به شدت کاهش میدهد.
- رزرو پیشاپیش پروازها و اقامتگاهها: برنامهریزی زودهنگام و رزرو پرواز و اقامتگاهها به شما کمک میکند تا از تخفیفها و پیشنهادات ویژه بهره لازم را ببرید.
- استفاده از اقامتگاههای اقتصادی: به جای انتخاب هتلهای لوکس، میتوانید از اقامتگاههای اقتصادی، هاستلها یا کمپینگهای نزدیک به پارک ملی استفاده کنید.
- استفاده از حملونقل عمومی: در عوض استفاده از تاکسیها و خودروهای خصوصی، از گزینههای حملونقل عمومی یا خودروهای اشتراکی استفاده کنید.
- اجتناب از شرکت در تورهای پرهزینه: برخی تورهای لوکس ممکن است هزینههای زیادی در پی داشته باشند؛ بنابراین برای کاهش هزینههای غیرضروری، میتوانید با طرح برنامه و اطلاعات کافی، بهصورت جداگانه از جاهای دیدنی این آبشار بازدید کنید.
- استفاده از غذاهای محلی: غذا خوردن در رستورانهای محلی میتواند جایگزین مناسبی برای رستورانهای بینالمللی یا هتلهای لوکس باشد.
- کاهش فعالیتهای پرهزینه: برخی فعالیتهای تفریحی مانند بانجی جامپینگ یا شنا در استخر شیطان هزینه بالایی دارند. انتخاب تفریحات سادهتر و رایگان مانند پیادهروی در طبیعت یا بازدید از پارکهای ملی میتواند هزینهها را کاهش دهد.
تفریحات آبشار ویکتوریا
آبشار ویکتوریا بهدلیل جاذبههای منحصربهفرد خود شرایط تجربه طیف گستردهای از تفریحات هیجانانگیز و لذتبخش را فراهم آورده است. از جمله این فعالیتهای مهیج میتوان به رفتینگ در رود زامبزی اشاره کرد که بهدلیل جریانهای شدید آب، از مهیجترین تجربهها در جهان محسوب میشود. بانجی جامپینگ از پل آبشار، با ارتفاع حدود ۱۱۱ متر، یکی دیگر از تفریحات دیوانهکننده برای علاقهمندان به ورزشهای هیجانی است. وجود امکانات تفریحی متعدد و فعالیتهای ماجراجویانه مانند پرواز بر فراز آبشار یا قایقسواری در رودخانه زامبزی، تجربهای بینظیر از حضور در این منطقه را برای گردشگران فراهم میآورد. برای افرادی که به دنبال کسب آرامش هستند، شنا در استخر شیطان، فرصتی گاها دستنیافتنی برای دیدن عمق زیباییهای این آبشار است. در ادامه جزئیات بیشتری از تفریحاتی که میتوان در آبشار ویکتوریا تجربه کرد را ارائه میکنیم که شاید مهمترینشان هزینه درخواستی برای ورودی آنها باشد.
رفتینگ
رفتینگ یکی از جذابترین فعالیتهای هیجانی در نزدیکی آبشار ویکتوریا است که در آبهای رودخانه زامبزی انجام میشود. این رودخانه با امواج خروشان و مسیرهای پیچیده، یکی از بهترین مکانها برای رفتینگ حرفهای در جهان محسوب میشود و عدهای از ورزشکاران این مکان را برای انجام تمرینات حرفهای خود انتخاب میکنند. گردشگران میتوانند در طول مسیرهای مختلف، اگر فرصتی برای درنگ یافتند، از تماشای مناظر زیبای طبیعت اطراف لذت ببرند و هیجان عبور از امواج را تجربه کنند. به عبارتی رفتینگ در این منطقه، از سطح مبتدی تا پیشرفته، برای علاقهمندان به این ورزش آبی طراحی شده است.
بهترین زمان برای رفتینگ در رودخانه زامبزی، فصل خشک (بین ماههای آگوست تا دسامبر) است؛ زیرا سطح آب در این زمان پایین میآید و فرصت بیشتری برای تجربه چالشهای مسیر فراهم میشود. این فعالیت با استانداردهای ایمنی مناسب همراه بوده و مربیان حرفهای در کنار شما خواهند بود؛ بااینحال اگر تاکنون تجربه چنین فعالیتی نداشتهاید از یک راهنمای ماهر و مجرب در این راه کمک بگیرید. لازم به ذکر است برای تجربه رفتینگ در آبشار ویکتوریا باید مبلغی حدود 132 دلار به ازای هر نفر پرداخت کنید.
بانجی جامپینگ
بانجی جامپینگ در آبشار ویکتوریا یکی دیگر از هیجانانگیزترین فعالیتهای تفریحی در سطح جهان است. این تفریح از روی پل معروف ویکتوریا، که زیمبابوه و زامبیا را به یکدیگر متصل میکند، انجام میشود. ارتفاع پرش 111 متر است و چشماندازی شگفتانگیز از آبشار ویکتوریا و دره زامبزی را به شرکتکنندگان ارائه میدهد. اساسا انجام این چنین تفریحاتی برای علاقهمندان به فعالیتهای ماجراجویانه و مهیج جذاب است؛ هرچند که با توجه به رعایت استانداردهای ایمنی، نگرانی از بابت وقوع رخدادهای ناگوار وجود ندارد.
این پرش که به یکی از نمادهای گردشگری این آبشار تبدیل شده، امکان تجربه هیجان سقوط آزاد در کنار چشمانداز منحصربهفرد طبیعت را فراهم میآورد. بهطورکلی بانجی جامپینگ در آبشار ویکتوریا یکی از محبوبترین جاذبههای منطقه برای گردشگرانی است که به دنبال کشف هیجانی فراتر از حد معمول هستند. هزینه ورودی بانجی جامپینگ در این آبشار حدود 176 دلار است و این هزینه نیز به ازای هر نفر تعیین شده است.
شنا در استخر شیطان
استخر شیطان، یکی از هیجانانگیزترین و در عین حال شاید یکی از خطرناکترین جاذبههای گردشگری در نزدیکی آبشار ویکتوریا است. این استخر طبیعی در ارتفاع ۱۰۳ متری و روی لبه آبشار قرار دارد و تنها در فصل کمآب، از ماه اوت تا ژانویه، در دسترس است. گردشگران میتوانند در این منطقه با بهرهوری از یک راهنما به تجربهای بینظیر دست یافته و در کنار پرتگاه آبشار به تماشای مناظر خیرهکننده بپردازند. این استخر کوچک بر روی جزیره لیوینگستون، بخشی از زامبیا، واقع شده است و دسترسی به آن نیازمند رعایت نکات ایمنی و راهنمایی مربیان حرفهای است. برای شنا در استخر شیطان باید مبلغی بین 110 تا 150 دلار پرداخت کنید.
قایق رانی
قایقرانی یکی از تفریحات پای ثابت، آرامشبخش و هیجانانگیز در اطراف آبشار ویکتوریا است که به گردشگران، این امکان را میدهد تا در محیطی بکر و مملو از چشماندازهای زیبای این منطقه لذت ببرند. این فعالیت معمولا در امتداد رود زامبزی انجام میشود، جایی که میتوانید حیات وحش پارکهای ملی مانند فیلها، اسبهای آبی، بابونها، میمونهای سبز، تمساحها و انواع پرندگان را مشاهده کنید. قایقسواری در غروب نیز بسیار لذتبخش است و تجربهای فراموشنشدنی از طبیعت آفریقا ارائه میدهد. انجام این فعالیت تقریبا ۲ ساعت طول میکشد، ولی به جرات میتوان اعتراف کرد که جزو تفریحاتی است که تقریبا هر گردشگری در سفر به آبشار ویکتوریا، باید آن را تجربه کند. از هزینه قایقرانی اطلاعات دقیقی در دست نیست، ولی براساس حدسیات احتمالا بین 100 تا 200 دلار هزینهبر خواهد بود.
بازدید از آبشار ویکتوریا با هلیکوپتر
یکی از متفاوتترین روشهای بازدید از آبشار ویکتوریا، استفاده از تورهای هلیکوپتری است. این پروازها فرصتی بینظیر برای مشاهده وسعت و عظمت آبشار از ارتفاع را فراهم میکنند. با توجه به عرض 1,708 متری و ارتفاع 108 متر این آبشار، ویکتوریا یکی از بزرگترین آبشارهای جهان است و منظرهای شگفتانگیز از پرواز در بالای آن نمایان میشود. این تورها معمولا بین 15 تا 25 دقیقه زمان میبرند و از زاویههای مختلف زیباییهای این آبشار و طبیعت منطقه، شامل پارک ملی و جریانهای رودخانه زامبزی، قابل مشاهده است.
چنین تجربهای به شما امکان تماشای مناظر بینظیر طبیعت و همچنین رنگینکمانهای دائمی اطراف آبشار را از بالا مشاهده میکند. لازم به ذکر است که در انتهای این فعالیت هوایی، خلبان بر فراز جزیره کالوندا پرواز میکند و سپس در همین جزیره فرود میآید. برای بازدید از آبشار ویکتوریا با هلیکوپتر، باید مبلغی بین 150 تا 165 دلار پرداخت کنید. البته بازدید از آبشار با هلیکوپتر به دو صورت 15 و 25 دقیقهای ارائه میشود که قاعدتا دومی هزینه بیشتری در پی دارد.
سافاری
سافاری یکی از جذابترین فعالیتهای گردشگری در بازدید از مناطق حفاظتشده و پارکهای ملی است و از آنجایی که آبشار ویکتوریا در نزدیکی چهار پارک ملی قرار دارد، تجربه چنین تفریحی چندان دور از ذهن نیست. این تفریح معمولا در پارکهای ملی اطراف، مانند پارک ملی هوانگ و پارک ملی موسی اوآ تو، انجام میشود. بازدیدکنندگان در جریان سافاری میتوانند سوار بر ماشینهای سافاری، اکثر حیواناتی که در بخش پوشش جانوری به آنها اشاره شد را از دور و نزدیک مشاهده کنند. از جمله این جانوران میتوان به حیواناتی مانند فیلها، زرافهها و گونههای مختلف پرندگان اشاره کرد.
برای تجره چنین فعالیتی نیازی به تجربه قبلی نیست و راهنماهای محلی به شما در کشف شگفتیهای طبیعی و جانوری منطقه کمک میکنند. همچنین، بهترین زمان برای سافاری بهطور معمول فصل خشک است، زمانی که بهدلیل گرمای هوا و کمبود منابع آبی، حیوانات بیشتری در نزدیکی رودخانه زامبزی دیده میشوند. هزینه ورودی سافاری با توجه به نوع آن بهطور میانگین بین 50 تا 100 دلار تعیین شده است.
پرواز با میکرولایت
پرواز با میکرولایت یکی دیگر از فعالیتهای هوایی است که میتوانید در نزدیکی آبشار ویکتوریا تجربه کنید. این تفریح، فرصتی منحصربهفرد برای تماشای چشمانداز گسترده آبشار از ارتفاع و زوایای مختلف است. در این پرواز کوتاهمدت، نمایی پانورامیک (360 درجه) از آبشار، درههای عمیق و رودخانه زامبزی مشاهده میکنید. پرواز ب میکرولایت بهطور معمول در فصل خشک (از ژوئن تا اکتبر) طرفداران بیشتری دارد؛ درست زمانی که مه کمتری وجود دارد و نمای واضحتری برای عکاسی فراهم میشود. این تفریح معمولا تحت نظارت خلبانان مجرب انجام میشود و ایمنی آن تضمین شده است؛ پس نگرانی از بابت امنیت به هیچ عنوان وجود ندارد.
لازم به ذکر است که بهدلیل جذابیت و محبوبیت بالای این تفریح، توصیه میشود پرواز خود را از قبل رزرو کنید تا از گرفتار شدن در شلوغی صف جلوگیری به عمل آورید. هزینه ورودی میکرولایت حدود 155 دلار برآورد شده است که در فصول کمگردشگر کمتر هم میشود.
زیپ لاین
زیپلاین آبشار ویکتوریا با دیگر زیپلاینهایی که تاکنون تجربه کردهاید، تفاوت دارد و اساسا هر بازدیدکنندهای معمولا چنین بازخوردی از این تفریح دارد. در این فعالیت، شما از روی یک کابل مستحکم در ارتفاع بالا حرکت میکنید و مناظر شگفتانگیز آبشار و طبیعت اطراف آن را از زاویهای متفاوت تماشا میکنید. زیپلاین 425 متری آبشار ویکتوریا از تنگه باتوکا آغاز میشود و از فراز رودخانه زامبزی عبور میکند و تجربهای با آدرنالین بالا همراه با چشماندازهای کمنظیر از آبشار و حیات وحش اطراف را برای شما بهارمغان میآورد. شاید برایتان جالب باشد، درست زمانی که در ارتفاع 120 متری از سطح رودخانه هستید، طولی نمیکشد که با سرعت 90 تا 100 کیلومتری در ساعت به پرواز در خواهید آمد.
گفتنی است که این تفریح با رعایت نکات ایمنی کامل انجام میشود و توسط شرکتهای مجرب و مربیان حرفهای طراحی شده است. مسیرهای زیپلاین در آبشار ویکتوریا متناسب با سطح مهارتی افراد متفاوت است و برای مثال، کسانی که به دنبال حس آزادی در میان طبیعت هستند، آزادی عمل بیشتری فراهم شده است. هزینه ورودی زیپلاین آبشار ویکتوریا برای تک نفر 88 دلار و برای حالت دونفره مبلغی بالغ بر 130 دلار تعیین شده است.
جاهای دیدنی نزدیک آبشار ویکتوریا
آبشار ویکتوریا علاوهبر جذابیت خیرهکنندهاش و تفریحاتی که میتوان در آن تجربه کرد، مجموعهای از جاذبههای دیدنی در اطراف خود دارد. پل Knife Edge که منظرهای فوقالعاده از آبشار و مه غلیظ آن ارائه میدهد، یکی از محبوبترین نقاط گردشگری منطقه در محل آبشار است. همچنین رودخانه زامبزی با امکانات مختلف قایقسواری و رفتینگ که توضیحات لازم درباره آنها ارائه شد و فرصتی مناسب برای عاشقان طبیعتگردی و تفریحات آبی فراهم میکند. در فاصله حدود 102 کیلومتری، پارک ملی Hwange قرار دارد که یکی از بزرگترین ذخیرهگاههای حیات وحش در آفریقاست و محل زیست گونههای مختلف جانوری و پرندگان است. در ادامه به معرفی برخی از جاهای دیدنی نزدیک به آبشار ویکتوریا میپردازیم.
پل Knife Edge
پل باریک و معلق Knife Edge در سمت زامبیا، نزدیک به شهر یا جزیره لیوینگستون قرار دارد. مسیر دسترسی به این پل، یکی از بهترین نقاط دید برای مشاهده بخش شرقی آبشار ویکتوریا، یعنی Eastern Cataract است. پل Knife Edge به طول تقریبی 40 متر و عرض 1.3 متر طراحی شده و ساخت آن به دهه اول قرن بیستم، یعنی سال 1905 میلادی بازمیگردد. این پل در ابتدا برای عبور قطار ساخته شده بود، اما بعدها به یک پل پیادهرو تبدیل شد. ارتفاع این پل حدود 111 متر از سطح رودخانه زامبزی است نمای فوقالعادهای از آبشار ویکتوریا، رودخانه زامبزی و طبیعت اطراف آن به بازدیدکنندگان ارائه میدهد.
بازدید از این پل در فصول مختلف سال، تجربیات متفاوتی را برای گردشگران بهارمغان میآورد. در فصل بارانی (فوریه تا می)، شدت آبشار به اوج خود میرسد و عبور از پل با پوششی از مه و پاشش آب همراه است. این در حالی است که در فصل خشک (ژوئن تا آگوست)، دید بازتر و واضحتری از آبشار و دره زامبزی فراهم میشود. این پل با طراحی ایمن و وجود نردههای محافظ، ضمن داشتن ظرافت و ایمنی، محل مناسبی برای طبیعتگردان و عکاسان است. در واقع بازدید از این پل به شما فرصت ثبت عکسهای جذابی را میدهد که در نوع خود بینظیر هستند.
رودخانه زامبزی
رودخانه زامبزی با 2700 کیلومتر طول، پس از رودهای نیل، کنگو و نیجر، چهارمین رودخانه بزرگ قاره آفریقا است. این رودخانه از کشور زامبیا سرچشمه گرفته و از کشورهای مختلفی چون آنگولا، نامیبیا، بوتسوانا، زیمبابوه و موزامبیک عبور میکند تا در نهایت به اقیانوس هند بپیوندد. رودخانه زامبزی، ضمن تامین آب مورد نیاز میلیونها انسان، زیستگاه گونههای گیاهی و جانوری مختلفی است. این رودخانه محل انجام فعالیتهای تفریحی هیجانانگیزی همچون رفتینگ، ماهیگیری و قایقسواری است.
رودخانه زامبزی، همچنین نقشی کلیدی در تامین انرژی منطقه ایفا میکند. برای مثال، سدهایی مانند سد کاریبا و سد کاهورا باسا برای تولید برق و مدیریت منابع آبی بر روی این رود ساخته شدهاند که علاوهبر رفع نیازهای اهالی منطقه در صادرات انرژی نیز موثر هستند.
جزیره لیوینگستون
جزیره لیوینگستون، یکی از جاذبههای تماشایی اطراف آبشار ویکتوریا است که نام خود را از کاشف معروف، دیوید لیوینگستون، گرفته است. این جزیره کوچک که در بخش بالایی آبشار ویکتوریا و در مسیر رودخانه زامبزی قرار دارد، برای سالهاست که بهعنوان نقطهای استراتژیک برای مشاهده و تجربه عظمت آبشار شناخته میشود. چنانچه گفته میشود که لیوینگستون برای نخستین بار از این جزیره به زیباییهای آبشار ویکتوریا خیره شده و آن را «منظرهای فراتر از تصور» توصیف کرده است؛ شرح کامل کشف آبشار ویکتوریا توسط دیوید لیوینگستون را در بخش تاریخچه این آبشار آوردهایم.
پارک ملی Hwange
پارک ملی Hwange، واقع در زیمبابوه، بزرگترین منطقه حفاظتشده این کشور است که با وسعتی حدود ۱۴,۶۵۰ کیلومتر مربع، تنوع زیستی (گیاهی و جانوری) بینظیری را در خود جای داده است. این پارک در سال ۱۹۶۱ تأسیس شد و اکنون بهعنوان یکی از مقاصد اصلی گردشگری حیاتوحش در آفریقا شناخته میشود. از این پارک ملی تا آبشار ویکتوریا حدود 104 کیلومتر فاصله وجود دارد که پیمایش آن حدود 2 ساعت به طول خواهد انجامید.
پارک ملی Hwange زیستگاه بیش از ۴۰۰ گونه پرنده و ۱۰۷ گونه پستاندار است که در میان آنها فیلهای آفریقایی، شیرها، زرافهها، و سگهای وحشی آفریقایی از اهمیت ویژهای برخوردارند. البته بسیاری از گردشگران پارک ملی هوانگ را بهدلیل وجود گلههای بزرگ فیل و گاومیش آن میشناسند.
به همین دلیل، این پارک یکی از بهترین مکانها برای تماشای حیات وحش در زیستگاه طبیعی آنها بهشمار میآید. فصل خشک، از ماه جولای تا اکتبر، بهترین زمان برای بازدید از این پارک است؛ چرا که حیوانات برای یافتن آب به منابع آبی پارک نزدیکتر میشوند و شانس شما برای مشاهده آنها بیشتر است.
گردشگران در پارک ملی Hwange میتوانند از تورهای سافاری متنوعی شامل سافاریهای ماشینی، پیادهروی و حتی اقامت در کمپهای لوکس بهره لازم را ببرند. این پارک بهدلیل موقعیت جغرافیایی خاص و نزدیک به آبشار ویکتوریا، اغلب در برنامههای سفر گردشگرانی که از این آبشار دیدن میکنند، قرار میگیرد.
اقامت در نزدیکی آبشار ویکتوریا
اقامتگاههای نزدیک به آبشار ویکتوریا از هتلهای لوکس گرفته تا کمپهای اقتصادی، نیازهای متنوع مسافران را برطرف میکنند. هتلهای مجلل و لوکس که در دو طرف مرز زامبیا و زیمبابوه واقع شدهاند و تجربهای آرامشبخش با چشمانداز مستقیمی به آبشار فراهم میکنند. یکی از این مکانها، هتل سلطنتی لیوینگستون در زامبیا است که با طراحی سنتی و خدمات عالی مشهور شده است. همچنین ویکتوریا فالز هتل در زیمبابوه، با معماری تاریخی و البته چشماندازهای مختلف از مناظر بینظیر اطراف، گزینه مناسبی برای علاقهمندان به اقامت در هتلهای لوکس است.
کلبههای جنگلی و کمپهای اقتصادی نیز میتوانند برای آن دسته از افرادی که به دنبال اقامت در نزدیکی آبشار ویکتوریا هستند، مناسب باشند. سپری کردن یک شب در اقامتگاه جنگلی Old Drift Lodge، کمپ فیل و بوتیک هتل استنلی تجربهای بینظیر از زندگی در دل طبیعت ارائه میدهد و در عین حال دسترسی به فعالیتهایی مانند سافاری و طبیعتگردی سهولت مییابد.
لازم به ذکر است که از نوامبر تا آوریل (فصل بارانی)، حجم آب آبشار به اوج خود میرسد و تجربه تماشای آن خیرهکننده است؛ ازاینرو در این فصل، بهتر است از اقامتگاههایی با تراسهای روباز یا اتاقهایی با نمای پانوراما استفاده کنید. هتل لوکس رویال لیوینگستون، کلبه تونگابزی، پناهگاه سسی و چوما و کلبه رودخانهای ثورنتری از جمله اقامتگاههایی هستند که در نزدیکی بخش زامبیایی این آبشار در دسترس هستند.
تجهیزات مورد نیاز در سفر به آبشار ویکتوریا
برای سفر به آبشار ویکتوریا که یکی از شگفتانگیزترین جاذبههای طبیعی جهان محسوب میشود، داشتن تجهیزات مناسب میتواند سفر را ایمنتر و لذتبخشتر کند. آبشار ویکتوریا در مرز زامبیا و زیمبابوه قرار گرفته و بازدید از آن نیازمند آمادگی از هر نظر برای مواجهه با شرایط خاص این منطقه است. بنابراین لیستی از تجهیزاتی که میتواند برای سفر به این منطقه و بازدید از آبشار ویکتوریا کارآمد باشد را در ادامه آوردهایم:
- پوشاک مناسب: برای مواجهه با رطوبت و بارشهایی که از پاشش آب آبشار و رودخانه ایجاد میشود، همراه داشتن بارانی یا لباس ضدآب ضروری است. اگر در فصل گرم سفر میکنید که لباسهای خنک و کلاه لبهدار برای محافظت از آفتاب نیز مورد نیاز است.
- کفش مناسب: مسیرهای پیادهروی و بعضا کوهنوردی در اطراف آبشار ممکن است تا حدودی لغزنده باشند؛ بنابراین کفشهای ضدلغزش یا مناسب پیادهروی الزامی است.
- کیف ضدآب: اگر وسایل الکترونیکی مانند دوربین عکاسی، هدفون، هندزفری یا تلفن همراه و لپتاپ دارید، از کیفهای ضدآب برای محافظت در برابر رطوبت استفاده کنید.
- کرم ضدآفتاب و دفعکننده حشرات: با توجه به شدت تابش آفتاب و وجود حشرات در مناطق مرطوب، این دو مورد از ملزومات سفر هستند و نیازی به توضیح بیشتر نیست.
- بطری آب و میان وعده: برای حفظ انرژی و جلوگیری از کمآبی در طول بازدید، همراه داشتن آب آشامیدنی و میانوعده سبک پیشنهاد میشود.
- دوربین عکاسی: برای ثبت چشماندازهای بینظیر آبشار و حیاتوحش اطراف آن، یک دوربین باکیفیت فراموش نشود. اگر دوربین تلفن همراه شما بهقدر کافی باکیفیت باشد نیز برای ثبت تصاویر جذاب کفایت میکند.
- نقشه یا راهنمای محلی: اگر برای سفر به آبشار ویکتوریا، قصد ندارید تا با تور گردشگری همراه شوید، داشتن نقشه یا استفاده از اپلیکیشنهای مسیریابی کارآمد و چهبسا ضروری است.
نکاتی برای سفر به آبشار ویکتوریا
برای تجربهای بهیادماندنی و بیدردسر از سفر به زیمبابوه و زامبیا و بازدید از آبشار ویکتوریا، رعایت نکات زیر ضروری است:
- زمان مناسب سفر: بین فوریه تا مه برای تماشای اوج جریان آبشار و سپتامبر تا نوامبر برای فعالیتهای آبی نظیر رفتینگ و قایقرانی بهترین زمانها هستند.
- مدارک و واکسیناسیون: داشتن پاسپورت معتبر، ویزای کشور مقصد (زامبیا یا زیمبابوه) و تزریق واکسن تب زرد ضروری است.
- تجهیزات ضروری: کفش و لباسهای راحتی، کرم ضدآفتاب، دوربین عکاسی و کاپشن ضدآب همراه داشته باشید.
- ایمنی: از نزدیک شدن به لبه آبشار ویکتوریا اجتناب کنید و در فعالیتهایی مانند شنا در استخر شیطان، تنها با راهنمای محلی مجاز هماهنگیهای لازم را انجام دهید.
- برنامهریزی و اقامت: اقامتگاههای خود را قبل از سفر رزرو کنید و برای بازدید از جاذبههای نزدیک به این آبشار مانند پارکهای ملی منطقه برنامهریزی مناسب را داشته باشید.
- آب و هوا: در فصل بارانی (نوامبر تا مارس) هوای مرطوب و بارانی، و در فصل خشک (آوریل تا اکتبر) شرایط ملایمتر اما جریان آب کمتر انتظار میرود.
- ارز و هزینهها: دلار آمریکا معمولا پذیرفته میشود، اما بهتر است ارز بومی کافی همراه داشته باشید. پول ملی کشور زامبیا، کواچای زامبیا با کد ایزوی ZMK است و از طرف دیگر پول ملی کشور زیمبابوه، دلار زیمبابوه با کد ایزوی ZWL است.
- غذا و نوشیدنی: فقط آب معدنی بنوشید و از فروشندگان بهداشتی غذا و خوراکی تهیه کنید.
- بیمه سفر: بیمهای که فعالیتهای ماجراجویانه را پوشش میدهد، بسیار توصیه میشود تا در صورت نیاز از آن استفاده کنید.
- فرهنگ محلی: به آدابورسوم محلی احترام بگذارید و از صنایعدستی محلی و عموم سوغاتیهای منطقه با خرید از آنها حمایت کنید.
سخن پایانی
آبشار ویکتوریا، با هیبت شگرف خود و صدای آرامشبخش و در عین حال رعبآورش، داستانیهای پنهان مخفی شده در دل آفریقا را روایت میکند. جایی که آبهای پرخروش ویکتوریا از ارتفاع 108 متری به درهای ژرف و رودخانهای پرآب به نام رودخانه زامبزی میریزند و مهی افسانهای در هوا آکنده شده است. این آبشار، ضمن آنکه بهعنوان مرزی میان دو کشور زیمبابوه و زامبیا محسوب میشود، پلی است به تاریخ، فرهنگ و شگفتیهای زمینی که برای سالیان سال تحت استعمار و ظلم بیگانه بوده است. آیا حاضرید این شگفتی طبیعت را از نزدیک مشاهده کرده و زیباییهایش را لمس کنید؟ پس اگر به دنبال تجربهای متفاوت و خاطرهای تا ابد ماندگار از سفر به آفریقا هستید، این مقصد را هیچ جوره از دست ندهید.
سوالات متداول
ثبت دیدگاه اولین نفر باشید که نظر میدهید.